دکترای افتخاری سینما برای مخملباف

مخملباف در سخنرانی خود در دانشگاه نانتق، به شدت از شرایط سیاسی و اجتماعی ایران و نیز محدودیت هایی که حکومت این کشور برای منتقدان خود از جمله فیلمسازان و کارگردانان پدید آورده، انتقاد کرد.

او گفت که «سال گذشته میلیونها جوان ایرانی به خیابانها ریختند تا آزادی را فریاد کنند و با موبایل های خود تصاویر واقعی‌ای از آزادی خواهی مردم ایران را به دنیا فرستادند.»

این فیلمساز ایرانی افزود که اهمیت این تصاویر "حتی از تاریخ سینمای ایران بیشتر است." دانشگاه نانتق در پاریس دومین دانشگاه بزرگ کشور فرانسه است. مخملباف پیش از این دکترای افتخاری ادبیات را از دانشگاه سنت اندروی اسکاتلند دریافت کرده بود.

از انقلاب تا ضد انقلاب

محسن مخملباف از اعضای اولیه سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی ایران است که در سال های ابتدای انقلاب، وارد عرصه کارگردانی شد و به عنوان هنرمندی مدافع حکومت ایران شناخته شد.

این فیلمساز ایرانی در سال‌های پایانی دهه ۶۰ تغییراتی را در محتوای آثار خود به وجود آورد. او رفته رفته به یکی از منتقدان حکومت ایران تبدیل شد و با خروج از ایران، فیلمسازی در کشورهایی مانند افغانستان را تجربه کرد. وی اکنون همراه با خانواده خود در فرانسه به سر می برد.

این کارگردان ایرانی برنده بسیاری از جوایز هنری و فیلمسازی از جشنواره ها و فستیوال های مختلف داخلی و بین المللی برای ساخت فیلم هایی مانند گبه، بایسیکل ران، سلام سینما، ناصرالدین شاه آکتور سینما و ...شده است.

پس از انتخابات دوره دهم ریاست جمهوری ایران که با اعتراضات عمومی نسبت به نتایج آن همراه بود، مخملباف که از حامیان میرحسین موسوی در انتخابات بود، با نگارش نامه ای به آیت الله خامنه ای، رهبر ایران، به شدت به او انتقاد کرد.

وی این نامه را پس از سرکوب خشونت بار معترضان و طرفداران جنبش سبز توسط ماموران امنیتی و نیروهای لباس شخصی ایران در روز عاشورای سال گذشته (۶ دی ۱۳۸۸ / ۲۷ دسامبر ۲۰۰۹) نوشته بود.

در مقابل اما طرفداران رهبر جمهوری اسلامی نیز همواره مخملباف را به "جاسوسی برای کشورهای خارجی" متهم کرده‌اند. به عنوان مثال روزنامه جمهوری اسلامی در واکنش به اهدای دکترای افتخاری دانشگاه سنت اندروز به این فیلمساز ایرانی، نوشت «وي به دليل ترسيم چهره‌اي مغشوش از ايران بعد از انقلاب در فيلم‌هاي خود و فعاليت‌هائي كه براي متهم كردن ايران به نقض حقوق بشر داشته توانسته اين دكتراي افتخاري را بگيرد.»

دکترا به امانت

مخملباف در سخنرانی خود هنگام دریافت دکترای افتخاری از دانشگاه نانتق گفت که «سینماگر ایرانی سینما را چون آینه‌ای در مقابل جامعه قرار می دهد» تا مردمی را که به گفته او «توسط تلویزیون دولتی و سینمای حکومتی با دروغ بمباران شده اند را به حقیقت خود باز گرداند.»

این کارگردان ایرانی با گرامی داشت یاد جعفر پناهی و محمد نوری زاد، آنها را "سینماگران حقیقت جو" نامید که به علت فیلم‌سازی در خانه خود یا انتقاد از رهبر ایران، به زندان افتاده و شکنجه شده اند.

به گفته مخملباف «در سال گذشته ۱۵هزار نفر از جوانان برای آزادی ایران در زندان به سر برده اند و حدود ۱۰۰ نفر از آنها کشته شدند.» او افزود که «تمام آنها از من برای دریافت این جایزه لایق تر هستند.»

مخملباف در پایان سخنانش گفت: «این دکترای افتخار را به امید روز آزادی ایران، تنها به امانت از شما می‌پذیرم.» وی اظهار داشت که این دکترا را به مادرانی تقدیم می‌کنم که فرزندانشان پیش از آنکه بتوانند دکترای افتخاری دریافت کنند، جان خود را ازدست دادند.

محمدرضا یزدان پناه
تحریریه: شهرام اسلامی