دولت جدید اسرائیل و چالش‌های پیش رو
۱۳۸۷ اسفند ۲۸, چهارشنبه
در نگاه نخست به‌نظر می‌رسد با تشکیل دولت ائتلافی جدید در اسرائیل، یک دولت راستگرا قدرت را به‌دست بگیرد. شامگاه دوشنبه (۲۶ اسفند – ۱۶ مارس) پس از امضای توافق‌نامه‌ی ائتلاف نتانیاهو با حزب ملی‌‌گرای افراطی آویگدور لیبرمان، "اسرائیل خانه‌ی ماست"، قرار شد که او به عنوان وزیر امور خارجه معرفی شود.
اغلب ناظران سیاسی انتخاب لیبرمان را برای این سمت با تردید و اضطراب می‌نگرند؛ زیرا این حزب در برابر فلسطینی‌ها و اعراب اسرائیل، موضعی سرسختانه دارد. لیبرمان که حزب او با ۱۵ نماینده در کنست، سومین فراکسیون قدرتمند مجلس اسرائیل را در اختیار دارد، در بحث تصدی وزارت دادگستری این کشور حاضر به توافق‌هایی در این مورد شد. لیبرمان در آغاز خواسته بود دانیل فریدمان، وزیر جنجالی دادگستری اسرائیل در سمت خود باقی بماند؛ اما برای این وزارتخانه باید فرد جدیدی در نظر گرفته شود. لیبرمان همچنین در مورد جدایی دین از دولت چندان اصراری ندارد.
نتانیاهو هفته‌ی گذشته با زیپی لیونی، دبیر کل حزب کادیما نیز دیداری داشته است. حزب کادیما در انتخابات بیشترین رای را به‌دست آورده است. از دید کارشناسان سیاسی ممکن است در پس این گفت‌وگوها، تاکتیک سیاسی هوشمندانه‌ای برای تحریک احزاب مذهبی و راستگرای اسرائیل به ائتلاف سریع نهفته باشد. ممکن است نتانیاهو دریافته باشد که تشکیل کابینه با چنین احزابی برای اسرائیل در عرصه‌ی بین‌المللی به‌ویژه با دولت جدید آمریکا، مشکل ایجاد خواهد کرد؛ زیرا دولت اوباما سیاست خارجی خصمانه‌ای را که به روند صلح خاورمیانه آسیب برساند، نمی‌پذیرد.
به‌هر حال لیونی و نتانیاهو همچنان با یکدیگر گفت‌وگو می‌کنند. نتیجه‌ی گفت‌وگوها می‌تواند ائتلافی وسیع‌تر باشد که بیشتر اسرائیلی‌ها خواهان آن هستند؛ زیرا با توجه به مهلت نهایی اعلام اعضای کابینه و تشکیل دولت یکی از احتمالات ائتلاف سه حزب کادیما، لیکود و حزب کار اسرائیل است. به‌هر حال نتانیاهو با تصمیم خود برای ائتلاف با راستگرایان افراطی و مذهبی‌ها احتمال یک بن‌بست سیاسی را در عرصه‌ی بین‌المللی تقویت کرده است.
شکست مذاکرات درباره‌ی تبادل اسیران
مذاکره‌ی روزهای گذشته میان اسرائیل و حماس درباره‌ی تبادل اسیران میان دو طرف در حال حاضر به بن بست رسید. اسرائیل قصد دارد پس از شکست گفت‌وگوها درباره‌ی آزادی گیلاد شالیت، سرباز ربوده شده‌ی خود، فشارها را بر حماس افزایش دهد. این مذاکرات که با میانجی‌گیری مصر انجام شد، می‌توانست پیروزی مناسبی برای پایان کار دولت ایهود اولمرت باشد که آخرین روزهای کار خود را سپری می‌کند.
اولمرت شامگاه سه‌‌شنبه (۲۷ اسفند – ۱۷ مارس) در نشست مطبوعاتی خود اعلام کرد که حماس شرایط غیرقابل قبولی برای آزادی شالیت مطرح کرده است. اسرائیل پیش‌تر برای آزادی ۱۰۰۰ تا ۱۵۰۰ نفر از اسیران فلسطینی اعلام آمادگی کرده بود. به‌گزارش رسانه‌های خبری، دو طرف در مذاکرات در آستانه‌ی دستیابی به نتیجه، در جزئیات به توافق نرسیدند. از آنجا که در میان اسیران فلسطینی افرادی هستند که در بمب‌گذاری دست داشته‌اند، اسرائیل قصد داشته آنها را به کشوری عربی تبعید کند تا از منطقه‌ی بحران دور باشند. این امر یکی از نقاط اختلاف نظر مذاکره‌کنندگان اسرائیلی و فلسطینی بوده است. افزون بر این حماس خواستار آزادی زندانیان عرب‌اسرائیلی نیز شده بود.
در حال حاضر سرنوشت گیلاد شالیت، سرباز اسرائیلی، یکی از موضوع‌های مهم مطبوعات اسرائیل شده است؛ زیرا والدین او از چندی پیش برای آزادی فرزند خود در برابر دفتر نخست وزیر این کشور در اورشلیم تحصن کرده‌اند.
در عین حال تظاهرات‌کنندگان دیگری که از بازماندگان قربانیان عملیات تروریستی هستند، در همین مکان به تصمیم دولت برای آزادی اسیران فلسطینی اعتراض می‌کنند. در پی شکست مذاکرات اخیر دولت اسرائیل قصد دارد شرایط بدتری را برای نگهداری اسیران فلسطینی بررسی کند.
موضع آمریکا و آلمان در وضعیت جدید
دولت اوباما با توجه به چشم‌انداز وخیم روند صلح خاورمیانه با روی کار آمدن دولت جدید اسرائیل، تلاش‌های خود را برای برقرار ارتباط با دمشق افزایش داده است. یکی از اهداف این رویکرد آمریکا نزدیکی به سوریه برای تأثیرگذاری بر مبارزان فلسطینی و ایران است؛ زیرا واشینگتن در شرایط فعلی گفت‌وگو با سوریه را درباره‌ی روند صلح خارمیانه موثر می‌بیند.
به‌گزارش روزنامه‌ی زود دویچه، فرانک والتر اشتاین مایر، وزیر امور خارجه‌ی آلمان مانند خاویر سولانا، مسئول سیاست خارجی اتحادیه‌ی اروپا موضعی انتقادی در برابر تصمیم نتانیاهو برای انتخاب لیبرمان به عنوان وزیر امور خارجه دارد. او اعلام کرده که در صورت نپذیرفتن راه حل " تشکیل دولت مستقل فلسطینی" همکاری اتحادیه‌ی اروپا با دولت اسرائيل تغییر خواهد کرد.