دشت اردبیل در معرض خطر فرونشست و بروز زلزله

دشت اردبیل هم به جرگه‌ی دشت‌های ممنوعه‌ی کشور مانند تهران، همدان، کرج و رفسنجان پیوست. در این دشت‌ها (به‌جز اردبیل) آثار فرونشست به صورت ترک‌های طولی طویل در زمین دیده می‌شود. کارشناسان می‌گویند، هر چند مسئولان از "عدم مشاهده‌ی آثار عینی فرونشست" در دشت اردبیل سخن می‌گویند، ولی کاهش شدید سفره‌های زیرزمینی، هم‌چنین ضخامت آبرفت در منطقه، نمایانگر آغاز روند فرونشست است. این امر به نوبه‌ی خود احتمال وقوع زمین‌لرزه‌ای متوسط را در دشت افزایش می‌دهد.

روند فرونشست دشت اردبیل از اوایل دهه‌ی ۵۰ در اثر حفر بی‌رویه‌ی چاه آغاز شد که با رونق کشاورزی و استفاده‌ی بی‌رویه از سفره‌‌های آبی موجود از دهه ۶۰ سیر صعودی به خود گرفت تا این که وزارت نیرو در سال ۶۸ نزدیک به دو سوم، در سال ۸۷ تمام مساحت دشت و در سال ۹۵ کل محدوده‌ی اردبیل را ممنوعه اعلام کرد.

بیشتر بخوانید: فرونشست زمین مجموعه تاریخی تخت جمشید را تهدید می‌کند

بنا به گفته‌ی اصغر سلیمان زاده، مدیرعامل آب منطقه‌ای استان اردبیل در مصاحبه‌ای با خبرگزاری ایرنا، "عدم تغذیه‌ی کافی آب‌خوان و پمپاژ بیش از حد آب‌های زیر زمینی سبب بروز این پدیده شده است. او در رابطه با موارد مصرف این آب‌های زیرزمینی سه مورد "کشاورزی، شرب و صنعت" را نام می‌برد.

توقف فرونشست

مسعود امامی یگانه، مدیرکل مدیریت بحران استانداری اردبیل، معتقد است که با این حال می‌توان از فرونشست دشت با متوقف ساختن افت سطح آب از راه پیاده‌کردن طرح‌های تغذیه‌ی مصنوعی جلوگیری کرد. به نظر او راه‌کارهای مقابله با فرونشست زمین عبارتند از: «ارتقای تاب‌آوری لوله‌های شریان‌های حیاتی و کنترل منظم و مدیریت آن‌ها به‌صورت دوره‌ای، حفظ بافت طبیعی آبراهه‌ها، تغییر الگوی کشت، کاشت گیاهان کم آب‌بر در بخش کشاورزی و فضای سبز، اجرای سازه‌های حفاظتی غیرقابل نفوذ در کف رودخانه‌ها و مسیرهای طبیعی و هم‌چنین گسترش گلخانه‌ها.»

کارشناسان معتقدند، حتی اگر بتوان سطح آب زیر زمینی را به سطح پیش از فرو نشست برگرداند، باز هم سطح زمین به‌طورکامل به حالت اولیه برنخواهد گشت.