درخواست علاوی برای بررسی فوری اسناد دخالت ایران در عراق
۱۳۸۹ آذر ۱۱, پنجشنبه
علاوی در گفتگو با روزنامه فرامنطقه‌ای الشرق‌الاوسط (۲ دسامبر/۱۱آذر) با تأکید بر دخالت‌های سیاسی و نظامی ایران در عراق گفت: "آنچه در ویکی‌لیکس آمده باید مبنای یک تحقیق و بررسی قانونی، حقوقی و فوری قرار گیرد".
وی با اشاره به مسلّح شدن گروه‌های عراقی توسط نظامیان ایران افزود: "ما در کره مریخ زندگی نمی‌کنیم و هر روز، حجم و اندازه این دخالت را می‌بینیم".
رهبر تشکل العراقیه حزب متبوع خود و دیدگاه‌هایش در انتخابات ماه آوریل عراق را "خط قرمز ایران" توصیف کرد و گفت: "مسئولان ایرانی از من خواستند تا به تهران بروم و با قاسم سلیمانی فرمانده سپاه قدس صحبت کنم، اما من پاسخ دادم که چرا باید با یک مسئول اطلاعاتی-امنیتی شما بنشینم؟ اگر قرار است دیداری کنیم، در هر کشور عربی که شما می‌خواهید، آشکارا درباره مشکلات و نگرانی‌های دو طرف سخن می‌گوییم".
علاوی پیش‌تر نیز از پاسخ منفی‌اش به خواست ایران خبر داده بود اما این نخستین باری است که محتوای این دعوت را فاش می‌کند.
وی در ۱۷ اکتبر سال جاری در گفتگو با تلویزیون العربیة گفته بود: "آنها شرط کردند به شکل مستقیم با من گفتگو کنند ولی من این خواست را رد کردم؛ ضمن اینکه ما آمادگی داریم با ایران در یک کشور عربی یا اسلامی گفتگو کنیم اما نمی‌خواهیم مثل گدا با ما رفتار کنند".
علاوی در همان گفتگو تاکید کرد که در دیدار با بشار اسد رئیس جمهور سوریه، از وی خواسته است این پیام را به ایران برساند که محافظت از استقلال عراق برای او بسیار مهم است و امید دارد که ایران " به شکل شفاف " با عراق همکاری کند تا این کشور مشکلات جاری را پشت سر بگذارد.
سخنان ایاد علاوی در الشرق‌الاوسط در حالی منتشر می‌شود که وی به تازگی در مصاحبه با رادیوی آلمانی دویچلندفونک سه‌شنبه (۳۰ نوامبر/ ۹ آذر) انتشار اطلاعات محرمانه توسط وب‌سایت ویکی‌لیکس را محکوم کرده است. وی همچنین ادعای مطرح شده در این اسناد مبنی بر تقاضای عراق از آمریکا برای حمله نظامی به ایران را رد کرده و گفته است که دست‌کم در دوران نخست‌وزیری او در فاصله سال‌‌های ۲۰۰۴ تا ۲۰۰۵ دولت عراق، چنین تقاضایی از آمریکا نکرده است. وی تصریح کرده که دقیقأ اطلاع ندارد آیا دولت‌های دیگر چنین درخواستی از آمریکا داشته اند یا نه؟
ویکی‌لیکس و اسناد دخالت ایران در عراق
هنوز اطلاعات گسترده‌ای درباره ادعای علاوی منتشر نشده است اما آنچه که تا کنون در رسانه‌های مختلف عرب و فارسی زبان انتشار یافته حکایت از سازگاری اظهارات نخست‌وزیر پیشین عراق با پاره‌ای از اسناد منتشر شده دارد.
به نوشته رسانه‌های عربی به نقل از روزنامه گاردین، ویکی‌لیکس از جمله تحلیلی از سفارت آمریکا در بغداد را در این مورد منتشر کرده است. بر اساس این تحلیل از سال ۲۰۰۳ سرتیپ پاسدار قاسم سلیمانی، فرمانده سپاه پاسداران در نیروی قدس با کمک حسن کاظمی قمی، دستیار سپاه قدس و سفیر شناخته شده ایران در عراق و همچنین عوامل عراقی وابسته به ایران در این کشور، در بخش‌های وسیعی از دیپلماسی، امنیت، اطلاعات و ابزار اقتصادی نفوذ کرده‌اند.
بنابراین گزارش، افسران نیروی قدس سپاه پاسداران ایران در عراق در فعالیت‌هایی از قبیل کنترل و هدایت جاسوسان و حمایت از افراطیون خشونت‌گرا در عراق فعال هستند. در ادامه این گزارش آمده است، با توجه به اینکه مردم عراق تمایل بسیار زیادی برای مقاومت در برابر نفوذ ایران از خود نشان داده‌اند اما اولویت ایران در عراق، یک دولت هوادار ایران، تحت کنترل شیعه و ترجیحاً دولتی اسلامی است که توسط یک ائتلاف شیعه رهبری شود.
در این اسناد گفته شده که دولت ایران احساس می‌کند تقلیل نیروهای نظامی آمریکا در عراق فرصتی برای آن است که فعالیت‌های نیروی قدس را افزایش دهد.
حتی روزنامه دولتی "جام جم" ارگان رادیو تلوزیون ایران نیز در قالب یک گزارش انتقادی، بخش‌هایی از اسناد را منتشر کرده است.
به نوشته جام جم چاپ تهران، بخش مهمی از اسناد تازه‌ای كه ويكی ليكس منتشر كرده به ارزيابي دولت آمريكا از دخالت ايران در عراق طی اين سال‌ها مربوط می‌شود. براساس این اسناد ادعا شده كه سپاه پاسداران ايران حمايت‌های زيادی از شبه‌نظاميان شيعه عراقی كرده است. این اسناد شامل گزارش‌های متعدد و مواردی است كه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ايران و به‌ويژه نيروی قدس، متهم به آموزش شبه‌نظاميان شيعه عراقی، ارسال سلاح، راكت و بمب‌های دست‌ساز پيشرفته می‌شود.
به نوشته جام جم، اين مدارك ادعا می‌كنند که نيروی قدس با حزب‌الله لبنان، شبه‌نظاميان شيعه عراقی را در اردوگاهی در نزديكی قم آموزش می‌دادند تا برخی مقام‌های عراقی و همين‌طور سربازان آمريكايی را گروگان گرفته يا به قتل برسانند.
جام جم به نقل از ويكی‌ليكس می‌گوید: "در اسناد منتشر شده آمده است كه ۳ آمريكايی كه سال گذشته در خاك ايران دستگير شده‌اند، در قسمتي از خاك عراق دستگیر شده و به زور به خاك ايران منتقل شده‌اند".
تأثیر درخواست علاوی بر افکار عمومی
طی ۴ سال گذشته نهادها و مطبوعات عراق و رسانه‌های عربی منطقه نوری المالکی را به شدت مورد انتقاد قرار داده و از ناکارآمدی سیاسی، امنیتی و اقتصادی وی سخن گفته‌اند. این روند بستر لازم را فراهم آورده است تا طیف وسیعی از جمعیت ۶۵ درصدی شیعه در عراق را در کنار سایر گروه‌ها و طیف‌های مذهبی سیاسی این کشور به سوی حزب العراقیه به رهبری علاوی هدایت کند و این که آنها بیش از سایر دولتمردان شیعی مانند ابراهیم جعفری، احمد چلبی و نوری المالکی به ایاد علاوی امیدوار باشند.
اگرچه در انتخابات ماه آوریل در عراق، ایاد علاوی با شعار سکولاریسم و دوری جستن از اسلام سیاسی و نزاع‌های شیعه و سنی رأی مردم را به دست آورد ، اما هم زمان توانست نظر مهمترین تشکل شیعی در عراق را نیز به خود جلب کند. در عین حال ویژگی مشترک چهره‌های پیرامون وی مخالفت با نفوذ ایران در عراق بود.
مجلس اعلای شیعیان عراق با محوریت عمار حکیم و با حمایت روحانیون بلندپایه نجف از موافقان به قدرت رسیدن ایاد علاوی بود. در حالی که نیروهای تندروی نزدیک به مقتدی صدر، اعتماد و ارتباط مناسبی نسبت به مراجع تقلید در نجف ندارند، مجلس اعلا، تشکلی نزدیک به مراجع و به‌ویژه آیت الله سیستانی، بلندپایه ترین مرجع شیعه در عراق محسوب می شود.
علیرغم اعتراض‌های هواداران نوری المالکی به نتیجه انتخابات پارلمانی عراق، بر اساس نتایج رسمی پس از شمارش آراء، ائتلاف العراقیه ۹۱ کرسی را از آن خود کرده است. با توجه به جایگاه کنونی علاوی در جامعه سیاسی عراق می‌توان درخواست وی نسبت به رسیدگی به اسناد دخالت ایران و تأثیر آن بر افکار عمومی عراق را مهم ارزیابی کرد.
JA/SJ