خشک‌سالی و کمبود آب در تابستان، ترکیه را تهدید می‌کند
۱۳۹۲ اسفند ۱۲, دوشنبه
جمعیت ۱۴ میلیونی کلان شهر استانبول در ترکیه، هر روز بیش از ۲ میلیون متر مکعب آب مصرف می‌کند. تامین این حجم از آب، از طریق ۱۰ سد عظیمی که بر رودخانه‌های جاری در این کشور ساخته شده، صورت می‌گیرد. بر اساس آمار وزارت آب و کانال‌کشی ترکیه، حجم آب گردآوری‌شده در این سدها در حال حاضر، تنها ۲۹,۸ درصد ظرفیت کل آن‌ها را شامل می‌شود.
با این حال، ویسل اراوغلو، وزیر حفظ محیط زیست و جنگل‌داری ترکیه به شهروندان این کشور اطمینان می‌دهد که در تابستان سال جاری، ترکیه به خشک‌سالی شدید،آن‌گونه که در سال ۲۰۰۷ رخ داد، دچار نخواهد شد: «ما کمبود آب نخواهیم داشت. نگران نباشید.»
شگرد سیاسی
برخی از کارشناسان، هدف واکنش‌های "غیرواقع‌بینانه‌ی" مسئولان دولتی را، شگردهای نادرست سیاسی می‌دانند و از آن‌ها انتقاد می‌کنند. اومیت شاهین، یکی از رهبران پیشین حزب سبزهای ترکیه در این رابطه می‌گوید: «انتخابات محلی در پیش است و برای همین سیاست‌مداران به وجود این مشکلات اعتراف نمی‌‌کنند. وگرنه همه می‌دانند که ذخیره‌ی کنونی آب، تنها کفاف ۴ ماه مصرف را می‌دهد.»
میزان آب ذخیره‌شده از ریزش باران در ترکیه در زمستان سال جاری، تنها یک سوم میزان همیشگی بوده است.
محیط زیست، فدای پروژه‌های عظیم
اومیت شاهین، تنها عوامل طبیعی را دلیل به‌وجود آمدن کمبود آب در ترکیه نمی‌داند و معتقد است که عدم مدیریت درست و اتخاذ تصمیم‌های سیاسی که به محیط زیست لطمه زده‌اند، در این میان نقش مهم‌تری بازی کرده‌اند.
او به عنوان مثال از بنای فرودگاه سوم در شمال استانبول و ایجاد پل سوم در این محدوده یاد می‌کند که سیستم آبرسانی به این شهر را به‌کلی مختل می‌سازد: «برای حفظ سیستم زیست‌محیطی استانبول، باید در شهرسازی این اصل رعایت شود که مناطق و بناها تنها در شرق و غرب شهر گسترش پیدا کنند و شمال به دلیل وجود جنگل‌ها، رودخانه‌ها، دریاچه‌ها و دیگر منابع طبیعی دست نخورده باقی بمانند. ولی طرح‌های عظیمی مانند بنای فرودگاه سوم و ایجاد پل سوم میان اروپا و آسیا، محیط زیست را از بین می‌برد. »
کاهش تقاضای مصرف آب و تولید انرژی‌های تجدید‌پذیر
به باور نیلسن اینچی، استاد دانشگاه استانبول، عدم مدیریت درست و پیامدهای ناشی از آن، مهم‌ترین عامل بروز خشک‌سالی در سال‌های گذشته در ترکیه بوده است. به اعتقاد او، شیوه‌ی درست مقابله با کمبود آب، در مدیریت موثر کنترل جمعیت و در پی آن کاهش تقاضای بیشتر برای مصرف آب، نهفته است. او می‌گوید:« ذخایر آب در مناطق دریای مرمره و استانبول، در مقایسه با شرق و جنوب ترکیه، محدود است. از این رو بخش کشاورزی می‌بایست در جایی که آب بیشتری وجود دارد، مثل شرق و جنوب متمرکز می‌شد.»
به نظر این کارشناس، افزون بر این، اجرای سیاست نادرست ایجاد مناطق صنعتی در استانبول و حومه‌ی آن، سبب شده که آب آشامیدنی مورد نیاز شهروندان پایتخت، بیشتر به مصرف‌های تولیدی برسد.
پینار آکسوگان، یکی از کنش‌گران گرین‌پیس در ترکیه، معتقد است که برای مبارزه با کمبود آب و خشک‌سالی در این کشور، ایجاد سیستم تولید، ذخیره‌و توزیع انواع انرژی‌های‌تجدید‌پذیر مانند بادی و خورشیدی ضروری است.
آکسوگان می‌گوید: «ما از پشت‌بام‌های خانه‌ها، اصلا استفاده نمی‌کنیم. در این فضا می‌توان آب باران را ذخیره یا صفحات سولار برای جذب انرژی خورشید نصب کرد.» به نظر این کنش‌گر، از این طریق می‌توان در مصرف آب و انرژی صرفه‌جویی کرد.