خاتمی: می‌خواهند حسن روحانی را از عقبه‌اش جدا کنند
۱۳۹۲ آبان ۹, پنجشنبه
محمد خاتمی، رئیس جمهور اسبق ایران، روز چهارشنبه (۸ آبان/۳۰ اکتبر) در دیدار با اعضای شورای عمومی انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه تهران و علوم پزشکی تهران نسبت به افزایش توقع زیاد از دولت حسن روحانی هشدار داد.
خاتمی گفت: «خیال نکنید دولتی که سر کار می‌آید هر آن چه را که می‌خواهد می‌تواند انجام دهد خیلی چیزها را نمی‌تواند انجام دهد. باید امکانات و نیز موانع را در نظر گرفت و واقع‌بینانه داوری کرد.»
خاتمی به عنوان مثال به کسری بودجه عظیم دولت روحانی اشاره کرد و گفت، بودجه سال ۹۲ به گفته مسئولان ۲۱۰ هزار میلیارد تومان بوده است یعنی دولت می‌بایستی همین مقدار درآمد داشته باشد و آن را هزینه بکند. وی ضمن اشاره به اینکه برخی می‌گویند ممکن است تا آخر سال بتوان حدود ۱۰۰ هزار میلیارد تومان درآمد داشت، تاکید کرد که با چنین کسری بودجه‌ای اداره مملکت دشوار است.
خاتمی افزود: «این دولت که هاله نور ندارد و نمی‌تواند به صورت معجزه‌آسا یک‌شبه همه چیز را درست بکند». رئیس جمهور اسبق هشدار داد که نباید به "طلبکاری از دولت" دامن زده شود.
محمود احمدی‌نژاد، رئیس جمهور سابق ایران، پس از نخستین حضور در مجمع عمومی سازمان ملل در سال ۱۳۸۴ ادعا داشت که هنگام سخنرانی هاله نوری او را احاطه کرده و حاضران در مجمع عمومی را محصور او ساخته بود.
می‌خواهند روحانی را از عقبه‌اش جدا کنند
خاتمی اشاره کرد به اینکه "بعضی تلاش‌ها صورت می‌گیرد تا دولت را ناکارآمد نشان دهند" و افزود: «مگر چقدر از عمر دولت گذشته است که بخواهیم همه چیز را حل کند؟»
خاتمی در ادامه سخنان خود به تبلیغات محافل تندروی حاکمیت جمهوری اسلامی علیه سیاست خارجی دولت روحانی اشاره کرد و گفت: «در زمینه روابط خارجی ابدا دولت نمی‌خواهد اصول و منافع ملت را زیر پا بگذارد ولی وقتی می‌خواهد با حفظ اصول منطقی‌تر با دنیا برخورد کند کسانی و محافلی جوسازی می‌کنند و فشار می‌آورند.»
محافل تندروی حکومت، از جمله شماری از نمایندگان اصول‌گرای مجلس و نیز روزنامه‌هایی مانند کیهان با رویکرد دولت روحانی در سیاست خارجی مخالفت می‌کنند. این محافل پس از گفت‌وگوی تلفنی حسن روحانی با باراک اوباما و دیدار و گفت‌وگوی وزیران امور خارجه ایران و آمریکا در ماه سپتامبر سال جاری در نیویورک به حملات خود علیه دولت روحانی شدت بخشیده‌اند.
محمد خاتمی رفع فشارهای بین‌المللی علیه ایران را "نیاز جامعه" توصیف کرد و گفت: «اگر بخواهیم تحرکی در جامعه ایجاد گردد و امور بهبود یابد، باید بتوانیم این فشارها را تا حدودی کم کنیم نه اینکه زیاد کنیم.»
رئیس جمهور اسبق ایران هشدار داد: «می‌خواهند آقای رئیس جمهور را از عقبه‌اش جدا کنند و از طرفی چنان وانمود کنند که دولت ناکارآمد است. باید متوجه باشیم خیلی در زمین صاف و همواری راه نمی‌رویم.»
خاتمی با اشاره به وعده مصطفی پورمحمدی، وزیر دادگستری دولت روحانی، مبنی بر آزادی زندانیان سیاسی در عید غدیر گفت: «ما یقین داشتیم تعداد زیادی از زندانیان در عید غدیر آزاد می‌شوند و پرونده محصوران برای رسیدن به حل به جریان می‌افتد که ظاهرا فعلا منتفی شده که باعث تاسف است در حالی که خیر همه در آن بود.»
اواخر مهرماه مصطفی پورمحمدی، وزیر دادگستری ایران، از آزادی شمار بیشتری از زندانیان سیاسی در عید غدیر خبر داده بود. او عفو "زندانیان امنیتی و دیگر زندانیان" را عیدی دولت به ملت در روز عید غدیر توصیف کرده بود. اما این وعده عملی نشد و تنها دو سه نفر از زندانیان سیاسی در آستانه عید غدیر آزادی خود را بازیافتند.
دانشجو نباید بله قربان‌گو باشد
محمد خاتمی در بخش دیگری از سخنانش در خصوص فعالیت‌های دانشجویی و رویکرد انجمن اسلامی دانشجویان گفت: «دانشجو اگر می‌خواهد دانشجو بماند و وفادار به آرمان‌ها باشد باید نقد کند، اگر نقد نکند و بله قربان‌گو باشد از حرکت دانشجویی انحراف پیدا کرده است و نمی‌تواند جامعه را نمایندگی بکند.»
وی افزود: «حرکت دانشجویی یک رو به مردم دارد تا نیازها و مقتضیات و دردها را بشناسد؛ یک رو به حکومت دارد برای نقد خیرخواهانه و این وظیفه همه نهادهای مدنی است.»
او با تاکید بر اینکه "محیط دانشگاه بدون نقد، محیط مرده‌ای است"، گفت: «همیشه هم همین‌طور است ولی به‌هنگام نقد نباید فقط سراغ دولت بروید. دولت توسعه‌گرا و برآمده از خواست مردم و اهل تحمل است. برای نقد ابتدا باید به سراغ بخش‌هایی از قدرت بروید که تحمل کمتری دارد.»
"خشونت افسارگسیخته در دنیای اسلام"
خاتمی در بخش دیگری از سخنانش به "خشونت افسارگسیخته" که به گفته او در دنیای اسلام بیداد می‌کند، اشاره کرد و گفت: «انجمن اسلامی باید بداند که دو نگاه به مسائل دین و جامعه اسلامی وجود دارد؛ نگاه ظاهرگرای ظاهرپرست خشونت‌طلب ماتریالیست. آگاهانه عنوان ماتریالیسم را به کار بردم زیرا این ظاهرگرایان واقعا مادی فکر می‌کنند گرچه خیلی ادعای دین و دین‌داری می‌کنند ولی در عمل عاملی جز زور که امری مادی است نمی‌شناسند... خیال می‌کنند هیچ ابزاری جز زور وجود ندارد. می‌کشند، حذف می‌کنند و می‌خواهند خواست و توهمات خود را به زور بر جامعه تحمیل کنند.»
رئیس جمهور اسبق افزود: «این جریانات ظاهرپرست که جز زور نمی‌شناسند دایره‌ای تنگ ترسیم می‌کنند و هر کس را که در آن نمی‌گنجد باطل و مستحق هرگونه رفتار می دانند. دیدگاههای تنگ و تاریک خود را حق مطلق می‌دانند و هر کس که خارج از این دایره است مجاز می‌دانند که با او برخورد کنند، آن هم با خشن‌ترین رفتارها.»
خاتمی با بیان این که "متاسفانه این دید خشونت‌گرای ویرانگر درباره اسلام غلبه دارد"، به دانشجویان حاضر گفت: «شما موظفید که در برابر آن داد بکشید.»
رئیس جمهور اسبق با تاکید بر اینکه "انجمن اسلامی مدافع حق و حرمت مردم است"، اظهار داشت: «آنچه امروز در دنیا بخصوص دنیای اسلام رنج آور است و آثارش را به صورت گلوهای بریده شده کودکان، سینه‌های شکافته زنان و مردان، تکه تکه شدن افراد در گوشه و کنار دنیا می‌بینیم، این است که انسان حق و حرمت ندارد.»
خاتمی افزود: «انسان حرمت و کرامت دارد. بخصوص با توجه به اینکه درد تاریخی ما استبدادزدگی است در استبداد بیش از هرچیزی انسانیت انسان است که نابود می شود انسانیت مورد تحقیرقرار می گیرد. فقر خیلی بد است ولی تحقیر شدگی بدتر است. استبداد موجب فقر برای بخش‌های زیادی از جامعه می‌شود و هم سبب تحقیرشدگی آنها می‌گردد.»
به گفته خاتمی، انجمن اسلامی باید مدافع حق مردم باشد. مردم باید محترم باشند مردم ارباب حکومت هستند نه حکومت ارباب مردم.
رئیس جمهور اسبق در ادامه سخنان خود از اعضای شورای عمومی انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه تهران و علوم پزشکی تهران خواست که از استقلال خود مراقبت کنند. او گفت: «نهادهای دانشجویی باید مستقل باشند، آدم کسی نباشند، ارباب نداشته باشند.البته اشکالی ندارد تا همسویی با بعضی تشکل‌ها داشته باشند اما ابزار تشکل‌ها و نهادهای خارج از دانشگاه نیستند و نباید باشند.»
خاتمی همچنین از دانشجویان خواست "از تبدیل دانشگاه به پادگان" جلوگیری کنند. او گفت: «دانشگاه محیط آزاد اندیشی و تفکر و غلبه منطق است. به هر حال تکرار می‌کنیم که انتقاد در ذات دانشجوست و طبعا انجمن اسلامی هم باید انتقاد بکند ولی اگر نمی‌توانیم از همه جا انتقاد کنیم نرویم سراغ جایی که ضغیف تر و بی‌پناه‌تر است انتقاد بکنیم.»
پیشتر حسن روحانی نیز در سخنانی در دانشگاه تهران به مناسبت آغاز سال تحصیلی از ضرورت برچیدن فضای امنیتی در دانشگاه‌ها سخن گفته بود و خواهان فضای آزاد عملی و آزادی انتقاد در دانشگاه‌ها شده بود.