حکومت ایران و اینترنت پاک؛ یک گام دیگر به سوی اینترانت ملی
۱۳۹۰ مهر ۲۵, دوشنبه
چند سالی است که مسوولان حکومت جمهوری اسلامی از راه اندازی اینترت پاک و حلال خبر می‌دهند. در این شرایط رضا تقی‌پور، وزیر ارتباطات و فناوری ایران می‌گوید ایده اولیه اینترنت پاک چند ماهی است که مطرح شده و اجرای آن باید در دستور کار قرار گیرد.
وزیر ارتباطات و فناوری ایران در نشست سالانه بین المللی روز "رایانه پاک" با اشاره به نقش و تاثیر اینترنت بر جوامع و حکومت‌های مختلف با اشاره به انقلاب‌های رنگی اظهار داشت: «امروزه فناوری اطلاعات در تشکیل شبکه های اجتماعی و فرهنگی بیشتر نمود پیدا کرده به نحوی که به عنوان ابزاری در اختیار مکاتب اومانیستی و لیبرالیسمی قرار گرفته است.»
انقلاب‌های رنگی که با نام کشورهای پیش‌تر کمونیست گره خورده است به تحولاتی بدون خشونت گفته می‌شود که حکومت‌های دیکتاتوری را مجبور به انجام اصلاحات و ترک قدرت می‌کند. حکومت ایران همیشه نسبت به وقوع یک انقلاب رنگی واهمه داشته و فضای مجازی را یکی از ابزارهای این تغییرات می‌داند.
وزیر ارتباطات ایران معتقد است اینترنت فعلی برای جوامع خطرناک است و نیاز به باز تعریف دارد. وی با بیان اینکه اینترنت نوعی ابزار اقتصادی است، اما در شرایط موجود برای «کسب و کارهای کثیف» از آن استفاده می شود، وعده داد: «با تحقق شبکه ملی اطلاعات و زیرساخت‌هایی که در حال آماده شدن است می توان اینترنت پاک را به جامعه جهانی ارائه کرد.»
از «اینترنت حلال» که حرف می‌زنیم، از چه حرف می‌زنیم؟
شبکه ملی اطلاعات که از آن به عنوان اینترانت هم یاد می‌شود، جایگزین اینترنت در ایران خواهد شد. اما مشخص نیست که این خدمات به چه صورت به دیگر کاربران فضای مجازی در دیگر کشورها ارائه خواهد شد. ایران از نظر درصد کاربر استفاده کننده از اینترنت پر سرعت در شرایط نامناسبی قرار دارد که محدودیت‌های قانونی و خصوصا تکنیکی از دلایل آن محسوب می‌شود.
بررسی رتبه بندی کشورها از نظر سرعت اینترنت خانگی در سال ۲۰۱۰ نشان می‌دهد که ایران از میان ۱۵۲ کشور بررسی شده، پس از کشورهایی مانند ونزوئلا، نیجریه، بولیوی، عراق، پاراگوئه و جزایر ترک و کایکاس در جایگاه ۱۴۴ قرار داشته است.
با این حال آقای تقی‌زاده معتقد است "آنچه که امروزه در اینترنت در حال وقوع است جزء ماهیت اصلی آن نیست" و اینترنت فعلی باعث «خدشه دار شدن حریم شخصی افراد می شود» و «به همین دلیل است که اینترنت پاک در راستای امنیت و دفاع از حریم شخصی افراد در شبکه مورد توجه قرار گرفته است.»
این سخنان در حالی بیان می‌شود که حکومت ایران متهم به نقض حریم خصوصی شهروندانش در فضای مجازی و تلاش برای دسترسی اطلاعات شخصی کاربران ایرانی است. همچنین گروه‌های هکر حامی حکومت ایران بارها به وب‌سایت‌های مخالفانشان حمله کرده‌اند، امری که بر اساس قوانین بین‌المللی جرم محسوب می‌گردد وقابل پیگرد قضایی است.
حکومت ایران در سالهای اخیر سانسور اینترنت را گسترش داد است. محدودیت‌ها تنها به وب‌سایت‌های سیاسی مخالفان و فعالان حقوق زنان و اقوام محدود نمی‌شود. در این سال‌ها تلاش شده است دسترسی کاربران ایرانی به شبکه‌های اجتماعی مانند فیس‌بوک و اورکات و برخی سرویس‌های عمومی فضای مجازی همچون توییتر و بلاگر محدود شود.
به علت استفاده روز افزون جوانان ایرانی از فضای مجازی و ناتوانی دولت ایران برای کنترل کامل این فضا، تلاش‌هایی برای راه‌اندازی یک شبکه ملی شدت گرفته است. برخی کارشناسان فضای مجازی تحولات اخیر از جمله بستن چند پورت اینترنتی را در راستای اجرایی کردن این طرح ارزیابی می‌کنند.
شبکه‌های اجتماعی در جریان انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۸۸ ایران و انعکاس اعتراضات پس از آن نقش برجسته‌ای داشتند به نحوی که مسوولان امنیتی جمهوری اسلامی فیس‌بوک و توییتر را متهم به همکاری با معترضان ایرانی در جهت براندازی نظام سیاسی کردند. اخیرا نیز پس از شروع به کار شبکه اجتماعی گوگل پلاس، یک مسوولان وزارت ارشاد ایران آن‌را شبکه‌ای جاسوسی خواند که یکی از وظایفش برهم زدن امنیت ایران است.
نویسنده: مهدی محسنی
تحریریه: یلدا کیانی