حمایت از سیاست هسته‌ای دولت نهم «در پرتو مسایل داخلی»
۱۳۸۶ اسفند ۸, چهارشنبه
آیت‌الله علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران روز سه‌شنبه، هفتم اسفندماه در دیدار با علی اکبر هاشمی رفسنجانی، رییس مجلس خبرگان رهبری و نمایندگان این نهاد، از «پیروزی بزرگ» ایران در مناقشه‌ی هسته‌ای ابراز خوشنودی کرد و همچنین محمود احمدی‌نژاد، رییس جمهوری اسلامی ایران را به خاطر اداره و پیشبرد سیاست هسته‌ای مورد ستایش قرار داد. خامنه‌ای همچنین در کنار تقدیر از پافشاری مجلس هفتم در مسئله‌ی هسته‌ای، به وضوح به اصلاح‌طلبان مجلس ششم حمله کرد. وی گفت:
«در کنار ایستادگی ملت، مجلس هفتم نیز برخلاف تلاش عده‌ای در دوره قبل، واقعا در موضوع هسته‌ای ایستادگی و پافشاری کرد».
اظهارات رهبر جمهوری اسلامی ایران، از سوی بسیاری از ناظران سیاسی نوعی موضع‌گیری روشن در قبال انتخابات در پیش مجلس هشتم و طرفداری آشکار از جناح رقیب اصلاح‌طلبان است.
در این مورد با داریوش همایون گفت‌وگو کرد‌ه‌ایم.
دویچه‌وله: آقای همایون، آیا فکر می‌کنید آیت‌اله خامنه‌ای با اقدام کم‌سابقه‌ی خودشان در دفاع از سیاست هسته‌ای دولت نهم خواسته‌اند عملا مسئولیت اصلی پیامدهای صدور قطعنامه‌ی سوم علیه ایران را برعهده بگیرند؟
داریوش همایون: نه. موضوع برمی‌گردد بیشتر به همین انتخاباتی که در پیش است. چون احمدی‌نژاد از جهات گوناگون زیر حمله است. ضمنا ردکردن صلاحیت بسیاری از مخالفان موج نارضایی را برانگیخته بود در محافل حکومتی. خامنه‌ای خواسته است که تکلیف این مخالفت‌ها را روشن بکند و حمله را از احمدی‌نژاد بردارد. یعنی با پشتیبانی‌ای که از او کرده است کمک بکند به پیشبرد استراتژی انتخاباتی که در پیش است. به‌ویژه که در حضور کسانی بوده است مثل مخصوصا روحانی که مسئولیت کارهای اتمی را داشت، و رفسنجانی که رهبر غیررسمی مخالفان احمدی‌نژاد است. بیشتر در ارتباط است با انتخابات و کم‌وبیش یکدست‌شدن مجلس آینده.
مقامات ایرانی تلاش کردند تا گزارش آژانس را یک پیروزی تاریخی برای جمهوری اسلامی وانمود کنند. برخی تحلیلگرها معتقدند که حکومت ایران به این پیروزی برای پاسخ به معضلات داخلی و به‌خصوص تاثیر بر روند انتخابات مجلس هشتم نیاز دارد. حالا با توجه به این که رهبر جمهوری اسلامی ایران در اظهارات دیروز خودشان موضع‌گیری صریحی علیه اصلاح‌طلبان و مجلس ششم کرده‌اند، رابطه‌ی مناقشه‌ی هسته‌ای با انتخابات مجلس را چگونه می‌بینید؟ آیا با اظهارات آیت‌اله خامنه‌ای سرنوشت این انتخابات بطور قطعی روشن شده است؟
حتا پیش از این به نظر من روشن بود. به هرحال در این مجلس اصلاح‌طلبان هم نقش چندانی نخواهند داشت و بیشتر کرسی‌ها را تندروها به اصطلاح و طرفداران احمدی‌نژاد پر خواهند کرد. برای اینکه اینها فکر می‌کنند در جریان اتمی برده‌اند. البته من فکر نمی‌کنم که گزارش آژانس پیروزی بود. آژانس همیشه دوپهلو عمل کرده است تاکنون. ولی اگر شورای امنیت، روسها و چینی‌ها هم مصمم شده باشند، توجهی به آن گزارش نخواهد کرد و آن قطعنامه‌ی تحریم سوم را خواهد گذراند. این است که فکر می‌کنم تمام اینها را باید در پرتو مسایل داخلی که در پیش است... چون برنامه‌ی اینها این است که حکومت را برگردانند به شرایط قبل از دوم خرداد و نقش مجلس را به اصطلاح کاهش بدهند، جناح‌های مخالف را بهشان میدان چندانی ندهند. و خب طبیعی‌ست که موضوع اتمی برگ برنده‌‌شان هست، چون در همه زمینه‌ها باخته‌اند. ولی در این زمینه باید پذیرفت که موفقیت‌هایی به‌دست آورده‌اند، بعد از انتشار گزارش سازمانهای اطلاعاتی آمریکا و معلوم شد به هرحال که دیگر خطر جنگ در میان نیست و جمهوری اسلامی می‌تواند فعلا از فرصتی که دارد برای فناوری اورانیوم و آماده‌کردن سلاحهای بمب اتمی استفاده کند، تا شورای امنیت ببینیم که می‌تواند کاری بکند یا خیر.
گرچه واکنش مقامات جمهوری اسلامی در قبال گزارش آژانس در ابتدا به گونه‌ای بود که انگار صدور قطعنامه‌ی سوم علیه ایران منتفی‌ست، اما حالا زمزمه‌هایی شنیده می‌شود در ایران مبنی بر اینکه صدور قطعنامه دور از انتظار نیست. حتا محسن رضایی، دبیر مجمع تشخیص مصلحت، بخاطر اشاره‌ی آژانس به موضوع موشکی ایران از «فتنه‌گری» و «شروع یک حرکت جدید» سخن گفته است. آیا مقامات ایران دارند به آرامی سویه خطرناک گزارش آژانس برای خودشان را می‌بینند، و یا اینکه در میان سران حکومتی دو نگاه مختلف به این گزارش وجود دارد؟
مسلما متوجه موضوع هستند. چون آژانس گزارشش دوپهلوست، تکلیف قطعی را روشن نکرده است. همه اینها بستگی دارد که در شورای امنیت موازنه‌ی نیروها چه باشد و آمریکایی‌ها، روسها و چینی‌ها چگونه بتوانند باهم کنار بیایند. بی‌تردید در جمهوری اسلامی هنوز مغزهایی هست که می‌تواند درست‌تر کار کند و مخاطرات را دریابد. چون موضوع اتمی تمام نشده است. با همه‌ی اعلام پیروزی‌های خامنه‌ای و احمدی‌نژاد، به‌هیچ‌وجه پایان نیافته و من بعید می‌دانم حتا روسها و چینی‌ها علاقه‌ای به این جمهوری اسلامی و ایران زیرتسلطش که بمب اتمی و موشک‌هایی که بتوانند این بمب را به جاهای دور ببرند دسترسی پیدا کرده باشد، زیاد موافق نباشند. بعید است موافق باشند با چنین دورنمایی. این است که موضوع ادامه دارد. اما آنچه کوتاه مدت است این است که به نظر من با این مواضعی که خامنه‌ای گرفته است آخرین تردیدها درباره‌ی کیفیت انتخابات برطرف شده است.
با توجه به اینکه آیت‌اله خامنه‌ای در حضور آقایان رفسنجانی و روحانی به ستایش از عملکرد آقای احمدی‌نژاد پرداخته، آیا می‌شود از نوعی پیمان میان سران جمهوری اسلامی برای وحدت و کنارگذاشتن اختلافات، به‌ویژه در خصوص برنامه‌ی هسته‌ای سخن گفت؟
نه، این بیشتر مسلم کردن و تاکید دوباره بر این است که سخن آخر را خامنه‌ای بزند و آنها باید اطاعت بکنند و خامنه‌ای تصمیمش را گرفته است که از احمدی‌نژاد پشتیبانی بکند و با همه‌ی گرفتاری‌هایی که درست کرده است، آنها باید دست از مخالفت بردارند. این بیشتر برای ادب کردن آنها و به‌راه‌آوردنشان است.
مصاحبه‌گر: بهنام باوندپور (رادیو دویچه وله)