جنگ قدرت اصولگرایان در فهرست‌های انتخاباتی
۱۳۹۰ بهمن ۲۵, سه‌شنبه
سه ماه پیش همه شواهد حاکی از این بود که در جبهه اصولگرایان شکاف‌ها به سه فهرست انتخاباتی ختم خواهد شد. جبهه متحد اصولگرایان به محوریت آیت‌الله مهدوی کنی ، جبهه پایداری به محوریت آیت‌الله مصباح یزدی و جبهه دیگری از نمایندگان وابسته به دولت یا "طیف انحرافی" که هنوز هم سیمای اعضا و برنامه انتخاباتی آن در هاله‌ای از ابهام قرار دارد.
به غیر از اصولگرایان تقریباَ همه نیروها و جریان‌های دیگر با این استدلال که انتخابات پیش رو نه تنها آزاد نیست، بلکه از همان میزانی از رقابت محدود که در انتخابات‌‌های پیشین وجود داشت نیز تهی است از شرکت در آن امتناع کرده‌اند.
شکاف‌ها و اشتراک‌ها
هم در جبهه متحد و هم در جبهه پایداری حضور چهره‌های سابقا فعال در سپاه و نهادهای امنیتی برجسته است، نیروهایی که ظاهرا به رغم خاستگاه مشترک، منافع و دیدگاه‌های متفاوتی را دنبال می‌کنند. در جبهه متحد نیروهایی مانند ایثارگران و رهپویان که عمدتا چنین چهره‌هایی را در خود جای داده‌اند اصولگرایان سنتی مانند حزب موتلفه یا جامعه اسلامی مهندسان را در اقلیت قرار داده‌اند.
هر دو جبهه با مشاوران احمدی‌نژاد، از جمله اسنفدیار رحیم مشایی که از او به عنوان لیدر "جریان انحرافی" یاد می‌کنند دستکم در ظاهر مرزبندی دارند و در عین حال گرایش برای ممانعت از ریاست دوباره علی لاریجانی بر مجلس و سپردن این پست به کسی همچون حداد عادل هم در هر دوی آنها قوی است.
جبهه پایداری به رغم مرزبندی با "جریان انحرافی" همچنان حامی پروپاقرص دولت احمدی‌نژاد است. آنها شماری از چهره‌های صاحب نفوذ در جبهه متحد مانند علی لاریجانی، محمدباقر قالیباف و محمدرضا باهنر را به عدم قاطعیت در برابر "جریان فتنه" (معترضان به انتخابات ریاست جمهوری ۱۳۸۸ به رهبری میرحسین موسوی و مهدی کروبی) و نیز مماشات و حشر و نشر با هاشمی رفسنجانی متهم می‌کنند. در جزوه‌ای ۷۰ صفحه‌ای که بازتاب‌دهنده مباحث درون این جبهه است بر نزدیکی دیدگاه‌های آیت‌الله خامنه‌ای به این جبهه تاکید ویژه‌ای میشود.
اختلافات یادشده سبب شده که در فهرست سی نفره‌ای که هر دو جبهه برای تهران انتشار داده‌اند تنها ۵ نام مشترک دیده شود. جبهه متحد نام حداد عادل را در راس فهرست انتخاباتی خود گذاشته، ولی جبهه پایداری از اقدامی مشابه در همین راستا میگوید، هر چند که در فهرست تا کنونی آن نام حداد عادل در ردیف پنجم دیده میشود.
انتشار پی در پی فهرست‌های جدید
غلامعلی حداد عادل پدرهمسر یکی از پسران آیت‌الله خامنه‌ای است و در دورانی که ریاست مجلس هفتم را به عهده داشت به هواداری سرسختانه از دولت احمدی‌نژاد و همراهی با سرسخت‌ترین فراکسیون هوادار او در مجلس شهره بود. اکثر اعضای آن فراکسیون اینک جزء فهرست جبهه پایداری هستند.
شماری از اصولگرایان که جایی در فهرست های دو جبهه یادشده به آنها داده نشده عملا به تشکیل جبهه‌های انتخاباتی جدید روی آورده‌اند، به گونه‌ای که شمار فهرست‌های انتخاباتی اصولگرایان تقریبا به ده فهرست رسیده است. سابقاَ این گونه تحلیل می‌شد که نقطه اشتراک و حلقه واسط اصولگرایان بیش از همه "انحصارگرایی" آنها و دورنگهداشتن اصلاح‌طلبان از دسترسی به ارکان‌های اصلی قدرت است. با عدم حضور اصلاح‌طلبان در انتخابات پیش رو به نظر می‌رسد که اختلاف‌ها و چنددستگی‌های نهان درون اصولگرایان عرصه مناسبی برای بروز یافته، بروزی که در ده فهرست انتخاباتی خود را نشان می‌دهد.
حامیان محسن رضایی در "جبهه ایستادگی" جمع شده‌اند و مخالف هرگونه اشتراک نظر و نامزد با جبهه پایداری هستند.
چهره‌های شاخص منتقد دولت که سلسله‌جنبان طرح سوال از رئیس جمهور در مجلس بوده‌اند، مانند علی مطهری و حمید‌رضا کاتوزیان لیست "صدای ملت" را درست کرده‌اند. این فهرست امیدوار است که مطهری بالاترین رای را در تهران حائز شود.
شهاب‌الدین صدر، نایب رئیس مجلس کنونی هم پس از حذف از فهرست جبهه متحد و در حالی که در باره تایید صلاحیت او از سوی شورای نگهبان ابهاماتی وجود دارد، "جبهه بصیرت و بیداری اسلامی" را راه انداخته است. "جبهه حامیان دولت" و "جبهه توحید و عدالت" با حمایت از دولت به میدان آمده‌اند و "حامیان ولایت" هم فهرستی حدوداَ مشابه با فهرست "صدای ملت" ارائه کرده‌اند.
"قدیمی‌هایی که مغبون شده‌اند"
در روزهای اخیر صحبت از انشعاب تازه‌ای در میان اصولگرایان است که نشانه‌ای از دلخوری و برآشفتگی سنتی‌های سابقه‌دار در این میان نیرو از میداندارشدن جدیدترهایی مانند رهپویان و ایثارگران به ویژه فهرست انتخاباتی جبهه متحد است.
به عبارت دیگر، از نظر "سنتی‌های اصولگرا" که از مجلس چهارم تا زمان انتخاب دومین شورای شهر تهران میداندار اصلی صحنه سیاسی ایران بودند جوان‌های راست، آن قدر در سهم‌خواهی زیاده‌روی و آن قدر در فهرست‌های انتخاباتی "انحصارطلبی" کرده‌اند که جای قدیمی‌ها تنگ شده. یکی از چهره‌های شاخص این "قدیمی‌ها" حسن غفوری فرد است که با حذف از فهرست جبهه متحد اینک خبر از تلاش برای تشکیل "ائتلاف بزرگ اصولگرایان" می‌دهد، ائتلافی که یکی از تشکل‌های قدیمی محافظه‌کاران، یعنی جامعه اسلامی مهندسین محور آن است و دبیرکل این جریان، یعنی محمدرضا باهنر هم احتمالاَ در راس فهرست آن.
گرچه چنین انشعاباتی به حدت و شدت تهران در شهرستان‌ها دیده نمی‌شود، ولی تا همین جای کار اگر تا روز آخر شماری از فهرست‌ها یکی نشوند و ائتلاف عمده‌ای میان آنها صورت نگیرد، تهرانی‌هایی که به هر دلیلی می‌خواهند پای صندوق‌های رای بروند با انبوهی ازفهرست‌ها روبرو خواهند بود. پیامد این پراکندگی و اغتشاش تقسیم‌شدن آرا بین شمار زیادی از چهره‌ها خواهد بود.
خواست مخالفان برای عدم حضور مردم در پای صندوق‌های رای در تهران ظاهراَ بی‌تاثیر نمانده و به گفته محمدرضا باهنر «نظر سنجی ها در تهران تا کنون از حضور ۱۸ تا ۲۰ درصد مردم در انتخابات خبر می دهند». به این ترتیب می‌توان انتظار داشت که بالاترین رای تهران هم چندان چشمگیر نخواهد بود و شاید این تاییدی بشود بر پیش‌بینی روزنامه اعتماد که «باز این لاریجانی از قم باشد که "بالاترین رای" ۲۹۰ نماینده آینده را از آن خود کند.»
کشاکشی فراتر از مجلس
ابوالقاسم رئوفیان، رییس ستاد انتخاباتی جبهه ایستادگی در گفت‌وگو با سایت فرارو از وجود یک رقابت ناسالم در جریان اصولگرا هشدار داده و این "رقابت ناسالم" را در راستای حذف علی لاریجانی از ریاست مجلس شورای اسلامی تفسیر کرده است. ظاهرا اما دعوا فی نفسه بر سر ریاست مجلس نیست، بلکه شاید این ارزیابی روزنامه شرق حاوی عناصری از واقعیت است که « شاید که از صندلی اصلی بهارستان می‌خواهند به عنوان دری برای ورود به پاستور ( ساختمان ریاست جمهوری) استفاده کنند.»
FW/SJ