جمهوری اسلامی پیامدهای پیروزی اوباما را بررسی می‌کند
۱۳۸۷ آبان ۲۷, دوشنبه
خبر برگزاری کنفرانسی در تهران با هدف بررسی اثرات پیروزی اوباما بر مناسبات تهران و واشنگتن را تلویزیون دولتی انگلیسی‌زبان ایران، پرس تی‌وی، روز دوشنبه ۱۷ نوامبر منتشر کرد. اما هنوز تاریخی برای آن اعلام نشده است.
روز دوشنبه هم‌چنین سخنگوی وزارت خارجه‌ی ایران درباره‌ی احتمال بهبود مناسبات دو کشور در پی پیروزی باراک اوباما گفت: «منتظریم که تغییر جدی در رویکردهای آمریکا حاصل شود.»
حسن قشقاوی در مورد مذاکرات احتمالی میان تهران و واشنگتن گفت: «وقتی اوباما درباره ایران وقت می‌خواهد تا مسائل را مرور و به صورت متناسب به نامه‌ی دکتر احمدی‌نژاد پاسخ دهد نباید در این خصوص عجله کرد.»
سخنگوی وزارت خارجه‌ی ایران به خبرنگاران گفت، «باید منتظر بود و دید که آیا تغییر رویکردهای آمریکا تاکتیکی است یا راهبردی و اینکه آیا رویکردهای اعلامی جنبه‌ی عملکردی نیز خواهد داشت یا خیر.»
گامی به سوی "شیطان بزرگ"
یک روز پس از اعلام پیروزی باراک اوباما، در انتخابات ریاست جمهری آمریکا، محمود احمدی‌نژاد، رئیس‌جمهور ایران در پیامی، پیروزی وی را تبریک گفت. از زمان استقرار نظام "جمهوری اسلامی" در ایران درسال ۱۹۷۹، این نخستین بار بود که یک مقام رسمی ایران انتخاب رئیس‌جمهور جدید در آمریکا را تبریک می‌گفت. گرچه بخش عمده‌ی پیام احمدی‌نژاد به اوباما، "نصحیت و موعظه" بود، اما در پایان پیام تبریک او آمده بود: «ملت بزرگ و تمدن‌ساز و عدالت‌جوی ایران از تحولات اساسی، عادلانه و واقعی در سیاست‌ها و رفتارها استقبال می‌کند.»
تحلیلگران این اقدام احمدی‌نژاد را گامی مهم از سوی او برای نزدیکی به "شیطان بزرگ" نامیدند. "شیطان بزرگ" صفتی است که آیت‌الله خمینی، بنیانگذار جمهوری اسلامی برای ایالات متحده‌ی آمریکا ابداع کرده بود.
باراک اوباما در جریان مبارزات انتخاباتی خود اعلام کرد که آماده مذاکره مستقیم با ایران است. او گفته بود: «من تهدید ایران را درک می‌کنم، اما آنچه به آن اعتقاد دارم این است که تنها نباید با دوستان خود گفت‌وگو کنیم. باید جسارت این را داشته باشیم که با دشمنان نیز وارد مذاکره و تعامل شویم. معنی دیپلماسی این است.»
برنامه‌ی هسته‌ای ایران در راس مسائل مورد اختلاف میان واشنگتن و تهران است. ایالات متحده‌ی آمریکا و بسیاری دیگر از کشورهای غربی، اهداف برنامه‌ی اتمی ایران را ، آنچنانکه تهران ادعا می‌کند، صلح‌آمیز نمی‌دانند. علاوه‌براین، آمریکا دولت ایران را متهم می‌کند که در مذاکرات صلح اسرائیل و فلسطینی‌ها کارشکنی می‌کند، در لبنان با حمایت مالی و نظامی از حزب‌الله، مانع آرامش و توسعه‌ی سیاسی در آن کشور است و در عراق و افغانستان با حمایت از گرو‌ه‌های افراطی، در ادامه‌ی ناآرامی‌های این دو کشور دست دارد.
خوش‌بینی شیمون پرز
شیمون پرز، رئیس جمهور اسرائیل نیز معتقد است که در دوره‌ی ریاست جمهوری باراک اوباما، امکان حل مسایل ایران با جامعه‌ی بینالمللی از طریق گفت‌وگو وجود دارد.
رئیس جمهور اسرائیل که با روزنامه‌ی "تایمز" لندن گفت‌وگو کرده، می‌گوید، فضای سیاسی بینالمللی و عوامل اقتصادی، به‌ویژه کاهش بهای نفت، می‌تواند ایران را برای نشستن بر سر میز مذاکره ناگزیر سازد.
شیمون پرز گفته است، «اگر جامعه‌ی بینالمللی از یک سیاست واحد در برابر ایران پیروی کند و روند کاهش بهای نفت ادامه یابد، ایران ناگزیر خواهد بود که به واقعیت‌ها گردن بگذارد.»
قیمت نفت که در روزهای نخست تابستان امسال تا مرز ۱۵۰ دلار در هر بشکه رسید، اکنون به مرز ۵۰ دلار در هر بشکه رسیده است. روز دوشنبه ۱۷ نوامبر، بهای نفت وست‌تگزاس ۵۶ دلار و متوسط بهای نفت اوپک حدود ۴۹ دلار در هر بشکه بود. ۸۰ درصد هزینه‌های دولتی در ایران از طریق درآمدهای نفتی تامین می‌شود.
تحلیلگران می‌گویند اقتصاد وابسته به نفت ایران در ماه‌های آینده با بحران جدی روبرو خواهد بود و همانند گذشته قادر نخواهد بود تحریم‌ها و فشارهای بینالمللی را تحمل کند. چنین وضعیتی ممکن است مواضع ایران در خصوص برنامه‌ی هسته‌ای و نیز حمایت از گروه‌هایی نظیر حماس و حزب‌الله را تعدیل نماید.