1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

جایگاه موسیقی پاپ ترکیه

رادیو دویچه‌ وله۱۳۸۷ مهر ۲۶, جمعه

موسیقی پاپ ترکیه به سرعت جای خود را در محافل جوانان جهان باز می کند. ترکان، سوزان آکسو، مصطفی صندل و یا اسماعیل یورت‌سوِن تنها چند نمونه از این هنرمندان موفق هستند.

https://p.dw.com/p/FcDp
زِرتاپ اِرِنِرز، برنده‌ی مسابقات یورووژن ۲۰۰۳ در حال فرستادن بوسه برای هواداران خود
زِرتاپ اِرِنِرز، برنده‌ی مسابقات یورووژن ۲۰۰۳ در حال فرستادن بوسه برای هواداران خودعکس: AP

موسیقی خوب مثل یک بازی فوتبال خوب است: با شیفتگی و بالاترین توانایی تهیه می‌شود و ضربات مشخص و حساب شده در آن رعایت می گردد. نشان موفقیت این موزیک هم محبوبیت سازندگان آن خواهد بود در میان مردم.

ترکیه در مرز میان شرق و غرب، موسیقی خاص خود را دارد که عناصر هر دو بخش شرق و غرب در آن نمودار است. در این موسیقی، رگه های موسیقی ترکی، موسیقی نواحی بالکان، موسیقی هندی و موسیقی عربی به خوبی دیده می شود. این مشخصه‌های ساخته شده در موسیقی، توسط شهروندان ترک مقیم آلمان نیز دیده می شوند.

موسیقی پاپ ترک های آلمان، گرچه در این کشور، بجز بعضی استثناها، از شهرت فراوانی برخوردار نیست، اما به تدریج جای خود را در میان جوانان آلمانی باز می کند .

تارکان، خواننده پاپ ترک، در سال ۱۹۹۹ با "بوسه"، تصنیفی که آهنگش همیشه در گوش شنونده باقی می ماند، قلب هزاران جوان ترک را تسخیر کرد. این آهنگ، امروز هم هنوز به عنوان مشهورترین آهنگ پاپ ترکی در سراسر جهان شناخته می شود. و این در حالی ست که موسیقی پاپ ترکی در چارتزهای خارجی بخت فراوانی برای پیروزی ندارد و به آن توجه چندانی نمی شود. مراد شهلیکافا، کارشناس موسیقی پاپ ترکی و همکار صدای آلمان، هم موسیقی پاپ قدیم ترکیه و هم موسیقی پاپ جدید این کشور را می شناسد. او می‌گوید:

تارکان، خواننده‌ی محبوب جوانان ترک
تارکان، خواننده‌ی محبوب جوانان ترک

«ترکان، یکی از کسانی ست که موسیقی اش را مردم همیشه با علاقه می‌شنوند. سوزان آکسو، به سبک قدیمی ِ موسیقی ترک تعلق دارد. او از هنرمندان ِ پیر ِ همیشه جوان در ترکیه به حساب می آید. شاید بتوان او را مادونای ترک نامید. مصطفی صندل هم یکی دیگر از ستاره‌های موسیقی پاپ ترکی ست. اما ستاره‌های جوان دیگری هم این اواخر خوش درخشیده‌اند. این‌ها کسانی هستند که در آلمان بزرگ شده اند، مثل اسماعیل یورت‌سوِن، که بسیار محبوب است».

مهم ترین مشخصه‌ی موسیقی ترکی جدید تنوع آن است. موسیقی محلی در کنار پاپ، و موسیقی پرسوزوگداز سنتی ترکیه در کنار موسیقی راک منطقه‌ی آناتولی خودنمایی می کنند. این در حالی ست که ۹۲ درصد سی دی‌های موسیقی که در ترکیه فروخته می‌شوند از ساخته‌های هنرمندان ترک است و بیشتر آن‌ها را جوانان این کشور می‌خرند.

به گفته مراد شهلیکافا: « یه جوون که موسیقی غمگین سنتی رو گوش‌ می‌ده، سعی می‌کنه کسی متوجه این کار او نشه، چون مردم معمولا می‌گن: کسی که به چنین موسیقی‌یی گوش نمی‌ده؟ خیلی‌ها یواشکی این موسیقی رو گوش می‌دن و ازش لذت می‌برن».

موسیقی سنتی ترکی سال‌های متمادی نماد موسیقی ترک در خارج از این کشور به حساب می آمد. و این در حالی ست که در آلمان بسیارند کسانی که با شنیدن موسیقی ترکی به یاد رقص های عربی می افتند. اما با "مسابقات آواز یوروویژن" بود که بسیاری از جوانان کشورهای غربی به یاد مقام اول ِ آهنگ ِ "هر راهی که من بتوانم" افتادند با خوانندگی زِرتاپ اِرِنِرز، دختر ترک.

البته زِرتاپ اِرِنِرز بخاطر شرکت در این مسابقه‌ی اروپایی، ترانه‌ی آهنگ خود را به زبان انگلیسی نوشت، اما این دختر ترک، با پیروزی خود نشان داد که موسیقی کشورش می‌تواند رگه های سنتی در موسیقی ترکی را نگاهدارد و بخش های مدرنی را نیز به آن اضافه کند و علاقمندان فراوانی نیز بیابد.

مراد شهلیکافا، کارشناس موسیقی پاپ ترکی و همکار صدای آلمان در این مورد می گوید:

«اگر کسی بتواند، به‌خوبی تلفیقی از موسیقی شرقی، موسیقی سنتی ترکیه و موسیقی غربی بوجود آورد، می‌تواند مطمئن باشد که موفق خواهد شد».

و مراد اِرزِن آلیا، با آلبوم "محبت" به همین هدف رسیده است. موسیقی این هنرمند، تلفیقی ست از موسیقی سنتی با "آر اِن بی". این خواننده ترک که در شهر کلن آلمان زندگی می کند، به زبان آلمانی می خواند و به همین جهت جای خود را در دل موسیقی آلمانی ِ مخصوص ترک های این کشور باز کرده است. تاکنون جای یک میلیون و هفتصد هزار ترک، که در آلمان زندگی می کنند، در موسیقی آلمان خالی بود. آلبوم محبت به نظر می رسد که این جای خالی را پر کرده است. اولین آهنگ این آلبوم با نام "او در آغوش من است" به سرعت جزو بیست آهنگ برتر روز شد.

در سال های آینده مشخص می شود که موسیقی ترک تا چه حد ظرفیت همگونی با موسیقی غربی را دارد. در آخرین نمایشگاه موسیقی ِ پاپکوم در برلین، که به آخرین دستاوردهای موسیقی در جهان اختصاص داشت، ترکیه به عنوان کشور میهمان دعوت شده بود. این نشان‌گر آن است که موسیقی پاپ ترکیه جایگاه ویژه ای را در موسیقی جهانی کسب کرده‌است.