جایزه‌ای برای "زندگی در جنگ"؛ مجید سعیدی برنده جایزه لوکاس دوله‌گا شد
۱۳۹۲ دی ۲۸, شنبه
لوکاس دوله‌گا، عکاس جوانی بود که در ۱۷ ژانویه ۲۰۱۱، هنگام پوشش تصویری رویدادهای موسوم به «انقلاب یاسمن» در تونس جان خود را از دست داد. بنیان‌گذاران این موسسه، جایزه را به پاس "تلاش"، "حضور متعهدانه" و "مواضع و کیفیت کار" به عکاسان خبری مستقلی اهدا می‌کنند که در دفاع از آزادی اطلاع‌رسانی فعالیت می‌کنند. در سال گذشته این جایزه به الیسیو رومینزی، عکاس ایتالیایی برای مجموعه عکس‌هایش در سوریه اهدا شده بود.
مجید سعیدی در سال ۲۰۰۹ پس از تحولات دور دهم انتخابات ریاست‌جمهوری، ایران را به مقصد افغانستان ترک کرد. او افغانستان را به علت تجربه‌‌های قبلی خود در این کشور و همچنین علاقه به فرهنگ و مردم آن انتخاب کرده بود. سعیدی در گفت‌وگو با دویچهوله ضمن اشاره به بازخورد کم عکس‌هایش در ایران می‌گوید: «تمام عکاس‌های دنیا به دنبال جنگ در افغانستان هستند. اما تصمیم گرفتم به دنبال پشت داستان بروم. مردمی که با جنگ زندگی می‌کنند. از آن فاصله گرفتم و داخل زندگی روزمره مردم شدم.»
بر اساس گفته‌های سعیدی، مردم و خصوصا زنان افغان به راحتی اجازه نمی‌دهند که از زندگی آن‌ها عکس‌برداری شود.
رضا دقتی، دیگر عکاس ایرانی که سال‌ها در افغانستان عکاسی کرده است، در این مراسم حضور داشت. او درباره مجموعه عکس "زندگی در جنگ" سعیدی در گفت‌وگو با دویچهوله نکته‌ی برجسته را در عکس‌های سعیدی "نگاه انسانی" او می‌داند.
دقتی در ادامه می‌افزاید: «وقتی می‌گوییم عکاسی خبری یا فوتوژورنالیسم، دو کلمه‌ی عکاسی و خبرنگاری را همراه هم داریم. آن چیزی که در کار سعیدی مهم بود، رعایت اصول عکاسی و خبری بودن عکس‌ها بود.». داستان زندگی مردم افغانستان محور اصلی این مجموعه عکس بود.
هیات داوران این جلسه از آلن منگان (عکاس فرانسوی و عضو کمیته اجرایی گزارش‌گران بدون مرز)، پیر سیوت (موسسه تولیدکنندگان هنر تصویری و عکس ثابت)، جودیت بنیایر (مدیر بخش انتشارات گزارش‌گران بدون مرز) اریک بووه (اتحادیه عکاسان حرفه‌ای) دیمیتری بک (مجله پولکا) نیکول نوگرت (سرویس عکس مجله جئو)، مگدالنا هریرا (سرویس عکس مجله اکسپرس)، باربارا هیرمن (سرویس عکس مجله اشترن) یان موروان، سباستین کالویت و ویلیان دانیان (عکاس) تشکیل شده بود.
جودیت بنیایر، مدیر بخش انتشارات گزارش‌گران بدون مرز که در هیات داوران حضور داشت در گفت‌وگو با دویچهوله می‌گوید: «وقتی ما عکس‌های کاندیداها را بررسی می‌کردیم، نمی‌دانستیم نام عکاس یا ملیت او چیست. تنها معیار ما، عکس بود. سعی کردیم جایزه را به کسی بدهیم که زمان زیادی را در کشوری به سر برده باشد تا بتواند زندگی روزانه مردم را در جنگ درک کند. واقعیتی که در عکس‌ها بود ما را جذب کرد. عکس‌های سعیدی مانند خیلی از عکس‌ها نبود که زمان کوتاهی برای تهیه آن‌ها صرف شده باشد.»
تفاوت عکس‌های سعیدی با دیگر کاندیداها از نظر بنیایر در این بود که تصویری غیر از تصاویر "کلیشه‌ای" که در رسانه‌ها منتشر می‌شود، ارایه می‌داد. بنیایر در ادامه یادآور می‌شود: «اگرچه جنگ در جریان است اما زندگی ادامه دارد. و این همان چیزی بود که عکس‌های سعیدی به ما نشان می‌داد. این عکس‌ها نگاه ما را که همیشه به جنگ در افغانستان معطوف بود، به سوی مردم و چهره‌ای دیگر از آنان چرخاند.»
کریستف دولوار، دبیر اول سازمان گزارش‌گران بدون مرز نیز در خصوص این جایزه گفت که این جایزه برای ارج‌گذاری به عکاسی خبری متعهد و تلاش‌گر است که برای تصویر کردن حقیقت روزمره‌ی مردمانی که در مناطق جنگی به گروگان گرفته شده‌اند، راه طولانی پیموده‌اند. وی در پایان تاکید کرد: «گزارش مستند مجید سعیدی، ورای نگاهی کلیشه‌ای به افغانستان، صدا و چهره‌‌ی همه کسانی‌ست که از آن محروم شده‌اند.»
انجمن لوکاس دوله‌گا نیز اعلام کرد که در میان ۱۴۸ کاندیدا که به هیات داوران معرفی شده بودند، عکس‌های مجید سعیدی دنیای دیگری را از افغانستان به ما نشان داد. ریاست سومین دور جایزه لوکاس دوله‌گا برعهده‌ی اتریس توپین، سردبیر بخش عکس مجله نول ابزرواتور بود. این جایزه همچنین از سوی سازمان گزارش‌گران بدون مرز، شهرداری پاریس و مجله‌ی پولکا مورد حمایت قرار گرفته بود.