توضیح مسئولان ایران درباره اعدام زندانیان اهل سنت

بنابر گزارش‌ها بامداد سه‌شنبه (۲ اوت / ۱۲ مرداد) تعدادی از زندانیان کرد اهل سنت در زندان رجایی شهر کرج اعدام شدند. برخی منابع تعداد اعدام شدگان را ۲۱ نفر گزارش کرده‌اند.

دادگستری کل استان کردستان در اطلاعیه‌ای که در اخبار شبانگاهی تلویزیون محلی این استان پخش شد، بدون اشاره به تعداد دقیق و هویت اعدام شدگان آنها را "محکومین گروهک تروریستی و تکفیری موسوم به توحید و جهاد" معرفی کرد.

دادگستری کردستان اعضای این گروه را متهم به ترور چند نفر، از جمله دو روحانی، سرقت مسلحانه و حمله به مراکز انتظامی و پلیس راهنمایی و رانندگی شهرستان سنندج کرده است.

رعایت حداکثری حقوق شهروندی؟

مطابق اطلاعیه دادگستری کردستان عملیات اعضای گروه "توحید و جهاد" در سال‌های ۸۸ و ۸۹ منجر به کشته شدن ۲۱ نفر و مجروح شدن ۴۰ نفر شد بود که حدود نیمی از آنها ماموران اطلاعاتی، انتظامی و پلیس بوده‌اند.

در این اطلاعیه آمده است: «بررسی این پرونده به علت ابعاد گسترده جنایات و نیز وجود وجوه مختلف حقوقی و تعدد آسیب دیدگان و همچنین به منظور رعایت حداکثری جوانب حقوق شهروندی بیش از ۶ سال به طول انجامید.»

به گزارش خبرگزاری هرانا، وابسته به مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران، دو روز پیش (دوشنبه ۱۱ مرداد) ۳۶ زندانی سنی‌مذهب زندان رجایی‌شهر کرج که به اعدام محکوم شده‌اند، به سلول‌های انفرادی منتقل شدند.

حکم اعدام ۲۹ نفر از این زندانیان قطعی بوده و حکم ۷ نفر که در دادگاه بدوی به اعدام محکوم شده‌اند هنوز به تایید نهایی نرسیده است.

این زندانیان و نزدیکانشان اتهام‌های وارد شده به آنها را رد کرده و می‌گویند، علت اصلی بازداشت و محاکمه این افراد باورهای مذهبی آنها بوده است.

بیشتر بخوانید: اعدام دسته‌جمعی زندانیان اهل سنت در زندان رجایی‌شهر

سکوت درباره جزئیات اعدام‌ها

یکی از زندانیان شهرام احمدی بود که خانواده‌اش اعدام او را تایید کرده است. بان کی‌مون، دبیرکل سازمان ملل متحد در گزارش ماه مارس خود از احمدی به عنوان مبلغ مذهبی یاد کرده و محکومیت او به اعدام را نمونه‌ای از نبود آزادی‌های مذهبی در ایران خوانده بود.

دادگستری کردستان ظاهرا در واکنش به چنین انتقادهایی در اطلاعیه یادشده ادعا کرد: «با اتمام مراحل قضایی و تکمیل تحقیقات پرونده و رفع ایرادات و حفظ و رعایت کامل حقوق دفاعی و استفاده آنان از وکلای متعدد با نظر رافت اسلامی و تخفیف در مواردی که قانونا زمینه آن وجود داشت، مجازات برخی از محکومین تخفیف یافت.»

به رغم این، تا کنون به طور رسمی خبری در مورد تخفیف مجازات برخی محکومان این پرونده منتشر نشده و مقام‌های مسئولان در تهران و کردستان تنها به تائید کلی اجرای حکم اعدام اکتفا کرده‌اند.

بیشتر بخوانید: شش زندانی کرد اهل سنت در ایران اعدام شدند

توزیع شکلات مسموم و عملیات مسلحانه

در همین حال وزارت اطلاعات روز چهارشنبه (۱۳ مرداد / ۳ اوت) در بیانیه‌ای که توسط پایگاه اطلاع‌رسانی این وزارت‌خانه انتشار یافت، "خلاصه اقدامات گروهک تروریستی تکفیری سنندج موسوم به توحید و جهاد" را رسانه‌ای کرد.

بنابر این گزارش گروه "توحید و جهاد" زمستان ۱۳۸۷ تشکیل شد و نخستین عملیات این گروه حمله به ستاد فرماندهی و یگان ویژه نیروی انتظامی سنندج در چهارم اردیبهشت ۸۸ بود.

وزارت اطلاعات دومین عملیات این گروه را چنین شرح داده است: «توزیع شکلات مسموم بین پرسنل نیروی انتظامی، نظامی و قضایی شهر سنندج در خرداد ماه ۸۸.»

در این بیانیه در مجموع به ۲۴ عملیات نظیر سرقت مسلحانه، ترور دو روحانی اهل سنت و چند مقام قضائی اشاره شده است. بخش بزرگی از عملیات نسبت داده شده به این گروه درگیری مسلحانه با ماموران وزارت اطلاعات و اعضای سپاه پاسداران و حمله به نیروهای انتظامی و پلیس است.

بیشتر بخوانید: سازمان ملل: ایران به وعده‌های روحانی در مورد حقوق اقلیت‌ها عمل نکرد

ادعای شباهت با داعش

وزارت اطلاعات می‌گوید، آخرین خانه تیمی اعضای گروه "توحید و جهاد" اول اردیبهشت ۱۳۹۰ در محله حسن‌آباد سنندج "زیر ضربه قرار گرفت".

بر اساس بیانیه این وزارت‌خانه بین سال‌های ۸۷ تا ۹۰، ۱۰۲ نفر از اعضای گروه "توحید و جهاد" شاسایی شده‌اند که شماری از آنها کشته و "تعدادی دستگیر که برخی از آنها محکوم به اعدام و تعدادی نیز به حبس محکوم گردیدند".

در بیانیه وزارت اطلاعات، همچون اطلاعیه دادگستری کل کردستان به تعداد دقیق اعدام‌شدگان اشاره‌ای نشده است.

وزارت اطلاعات مدعی است که با بررسی "اقدامات و تفکرات گروهک تکفیری توحید و جهاد" مشابهت‌های فراوانی میان این گروه و گروه تروریستی دولت اسلامی (داعش سابق) می‌توان یافت.

در بیانیه‌ی این وزارت‌خانه هیچ نشانه‌ای از ارتباط احتمالی گروه "توحید و جهاد" با گروه‌های اسلام‌گرای دیگر در منطقه وجود ندارد.