1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

تقی رحمانی: پیروزی در انتخابات نتیجه هوشیاری جامعه مدنی بود

میترا شجاعی۱۳۹۲ خرداد ۲۸, سه‌شنبه

تشتت در اردوگاه اصول‌گرایان، بالا گرفتن اختلافات جناحی در درون نظام جمهوری اسلامی، فشارهای اقتصادی و تحریم‌ها همه اینها به اضافه هوشیاری مردم و جامعه مدنی، علل پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری از دید تقی رحمانی هستند.

https://p.dw.com/p/18rox
Iranians wear purple wrist bands, the campaign color of moderate presidential candidate Hassan Rowhani, as they celebrate his victory in downtown Tehran, on June 15, 2013. Iran's supreme leader Ayatollah Ali Khamenei congratulated Rowhani on winning the presidential election, the website leader.ir reported. AFP PHOTO/BEHROUZ MEHRI (Photo credit should read BEHROUZ MEHRI/AFP/Getty Images)
Iran Wahl 2013عکس: Behrouz Mehri/AFP/Getty Images

پیروزی حسن روحانی در یازدهمین انتخابات ریاست جمهوری ایران را بسیاری از تحلیل‌گران نتیجه "نوشیدن جام زهر" توسط رهبر جمهوری اسلامی می‌دانند. این بدان معنی است که برنده شدن یا نشدن یک کاندیدا بستگی به نظر رهبر جمهوری اسلامی دارد و در حقیقت اگر کسی مورد قبول شخص آیت‌الله خامنه‌ای نباشد، اقبال مردمی هم به او بی‌اثر خواهد بود.

این گروه بر این نظر هستند که آیت‌الله خامنه‌ای و بخشی از نیروهای سپاه که طرفدار او هستند، در این دور از انتخابات بر خلاف سال۸۸ به این نتیجه رسیدند که نباید در آرا دست‌کاری کرد و باید اجازه داد همان رایی که مردم واقعا به صندوق‌ها ریخته‌اند خوانده شود.

اما واقعا چه عاملی باعث شد که در یازدهمین دور انتخابات ریاست جمهوری ایران، تقلب معناداری صورت نگیرد؟ در این انتخابات حتی تلاشی برای کم کردن فاصله روحانی و قالیباف نیز صورت نگرفت و روحانی با اختلافی فاحش از رقیب اصول‌گرای خود که عضو سپاه پاسداران بوده و حمایت بخش وسیعی از سپاهیان را هم با خود داشت پیشی گرفت.

اثر تحریم‌ها و فشار اقتصادی

تقی رحمانی فعال سیاسی ملی مذهبی قائل به مجموعه عواملی است که دست به دست یکدیگر داده و مانع از آن شدند تا در نتیجه آرا دست‌کاری صورت پذیرد.

فشار اقتصادی و تحریم‌ها یکی از عواملی بودند که به عقیده آقای رحمانی اثر بسیار زیادی گذاشته بودند و آن‌گونه که در سرمقاله‌های روزنامه کیهان و رسالت بعد از انتخابات تلویحا بدان اشاره شد، شرایط جامعه را به جائی رسانده بودند که خامنه‌ای مجبور شود به داخلی‌ها امتیار بدهد تا بتواند در مقابل فشار خارجی مقاومت کند.

عدم موفقیت اصول‌گرایان در رسیدن به توافق بر سر یک کاندیدای واحد، عامل دیگری است که به نظر تقی رحمانی مانع از آن شد که انتخابات به سمتی پیش رود که امکان تقلب را فراهم کند.

هوشمندی‌ جامعه مدنی

از دید تقی رحمانی "هوشیاری" جامعه مدنی دلیل دیگر پیروزی حسن روحانی است. او در این باره می‌گوید: «جامعه مدنی تیزهوش ایران خلاف احزاب سیاسی رفتار کرد، چرا که مرگ و زندگی خود را می‌دید و می‌ترسید ایران کره شمالی یا عراق و یا افغانستان بشود. به همین دلیل وارد بازی حاکمیت شد، و توانست این بازی را، با توجه به امکانات و شرایط، به‌هم بزند».

تقی رحمانی معتقد است فضای انتخابات مهندسی شده بود ولی مردم اجازه مهندسی آرا را ندادند
تقی رحمانی معتقد است فضای انتخابات مهندسی شده بود ولی مردم اجازه مهندسی آرا را ندادندعکس: Mehdi Mohseni

بشنوید: گفت‌و‌گو با تقی رحمانی

آقای رحمانی می‌گوید فضای انتخابات مهندسی شد و چه بسا می‌خواستند رای‌ها را هم مهندسی کنند، اما حضور مردم اجازه این مهندسی را نداد.

رحمانی معتقد است اگر مردم در این انتخابات به طور وسیع شرکت نمی‌کردند، قالیباف با ۸ تا ۱۰ میلیون رای می‌تواست رئیس جمهور شود اما مردم با حضور "تیزهوشانه" خود این بازی را به هم زدند.

افراط‌گری و رادیکالیسم احمدی‌نژاد عامل دیگری است که از دید تقی رحمانی نظام را به این نتیجه رساند که این مسیر بن‌بست و خطرناک ا‌ست. به عقیده او چهار سال اول احمدی‌نژاد "ماه عسل" بود و بعدها احمدی‌نژاد نشان داد که اساساً به هیچ صراطی مستقیم نیست.

بحث تقلب و عدم تقلب در انتخابات ۸۸

مجموعه این عواملی که آقای رحمانی به آن‌ها اشاره می کند، گروهی را نیز به نتیجه‌ی متفاوت کشانده است. این گروه هم اکنون این پرسش را مطرح می‌کنند که با توجه به همه این عوامل، اصولا چه دلیلی داشت که ادعا شود در انتخابات ۸۸ تقلب شده است؟

تقی رحمانی می‌گوید: «در انتخابات ۸۸ در عرض ۵ ساعت آراء را خواندند. بعداً مشخص شد ما اصلا چنین سیستمی نداریم. تمام امکانات بسیج و سپاه پاسداران در خدمت آقای احمدی‌نژاد بود. در مناظره‌ها ایشان روز آخر ۲۰ دقیقه وقت اضافه گرفت و هرچه خواست به همه گفت، درحالی که به بقیه این وقت اضافی داده نشد. این‌ها دلایلی است که اگر بخواهد تمام آن‌ها گفته شود یک حدیث مفصل است».

این فعال ملی مذهبی البته تاکید می‌کند که اختلافات رهبر و رئیس‌جمهور نیز در این دوره باعث شد انتخابات نسبتا سالم برگزار شود. او می‌گوید: «آقای احمدی‌نژاد دستور داده بود همه‌ی فرمانداری‌ها به محض شمارش، نتایج را به ستادها اعلام کنند. تا آن‌جا که ما می‌دانیم، ستادهای کاندیداها آرا را کامل داشتند یعنی هیچ کس شبهه‌ای نداشت. این‌که می‌بینید به روحانی تبریک گفتند، یک بخش‌اش به خاطر این بود که می‌دانستند چه کسی چه قدر رأی آورده‌است».

اما چرا نظام، مجموعه این عوامل را چهار سال پیش ندید؟ تقی رحمانی می‌گوید حاکمان جهان سوم اتفاقات را دیر می‌بینند و اشتباهات خود را گاه بسیار دیر می‌پذیرند.

پرش از قسمت در همین زمینه

در همین زمینه

نمایش مطالب بیشتر