تشییع جنازه "دهقان فداکار"
پیکر ازبر علی حاجوی مشهور به "دهقان فداکار" در شهرستان میانه به خاک سپرده شد. او ۵۶ سال پیش با از خودگذشتگی موجب نجات جان صدها مسافر قطار شد. تنها یادگارش از آن دوران فانوس شکستهای بود که کتش را با شعله آن آتش زده بود.
در رسانهها از او به اسم ریزعلی خواجوی نام میبردند، طبق شناسنامه ازبر علی حاجوی نام داشت، اما یک ملت او را به اسم "دهقان فداکار" میشناختند. ازبر علی حواجوی در شهرستان میانه به دنیا آمده بود. او شامگاه شنبه (۲ دسامبر/ ۱۱ آذر) بعد از تحمل یک دوره بیماری در ۸۷ سالگی درگذشت. پیکر او روز دوشنبه (۴ دسامبر/ ۱۳ آذر) در میانه تشییع و همانجا نیز به خاک سپرده شد.
ازبر علی حاجوی ۳۲ ساله بود که به یک قهرمان ملی تبدیل شد. آذرماه سال ۱۳۴۰ زمانی که مثل شبهای دیگر از کنار ریلهای قطار میگذشت تا به خانه برسد، متوجه شد که بخشی از مسیر ریل به دلیل ریزش سنگ مسدود شده است. او با دیدن این صحنه کتش را از تن درآورده و با آتش زدن و تکان دادن آن در هوا تلاش کرد تا راننده قطاری را که نزدیک میشد، از وجود خطر آگاه کند.
ازبر علی حاجوی در نهایت با شلیک چند گلوله از تفنگ شکاریاش موفق به متوقف کردن قطار شد. این حرکت شجاعانه منجر به نجات صدها مسافر قطار از مرگ شد. روزنامه اطلاعات در آن زمان شرح این واقعه را روی صفحه نخست خود منتشر کرد. ازبر علی حاجوی به نام "دهقان فداکار" شهرت یافت و داستانش نیز به کتابهای درسی مدارس راه یافت.
در سال ۱۳۸۵ به پاس فداکاری بزرگ ازبر علی حاجوی تندیس ملی فداکاری به او اهدا شد. با این همه "دهقان فداکار" زندگی راحتی نداشت. در سالهای گذشته چند بار خبر درگذشت ازبر علی حاجوی در رسانههای داخلی منتشر شده بود که هر بار تکذیب میشد.
به نوشته رسانههای داخلی در سالهای اخیر همسر او دیگر اجازه نمیداد تا کسی برای مصاحبه به خانهشان بیاید، زیرا "از بس مصاحبه کرده بودند و تغییری در اوضاع زندگیشان حاصل نشده بود، دیگر خسته شده بودند." حقوق بازنشستگی ازبر علی حاجوی ۷۰۰ هزار تومان بود که بخشی از آن نیز به دلیل بدهی یکی از اطرافیانش که او را به عنوان ضامن به بانک معرفی کرده بود، کسر میشد.
دانشآموزان دهه شصت با داستان دهقان فداکار در درسی جداگانه در کتاب فارسی سوم دبستان آشنا شدند. این داستان اما چند سال پیش از کتابهای درسی حذف شد. پس از درگذشت ازبر علی حاجوی، وزیر آموزش و پرورش حذف شدن درس مربوط به دهقان فداکار از کتابهای درسی را تکذیب کرده و گفت این درس اکنون با عنوان "سیمای فداکاران تدریس میشود که در آن علاوه بر دهقان فداکار از سایر شخصیتهای افتخارآفرین نیز یاد شده است. "
در سال ۱۳۴۷ کامران شیردل، مستندساز ایرانی داستان دهقان فداکار را دستمایه یک فیلم مستند با نام "اون شب که بارون اومد" قرار داد. این فیلم تا سال ۱۳۵۳ توقیف بود و سپس در سومین جشنواره فیلم تهران به نمایش درآمد. پس از اکران در این جشنواره این فیلم بار دیگر توقیف شد.
بسیاری از چهرههای سرشناس به درگذشت ازبر علی حاجوی واکنش نشان دادند. باران کوثری، هنرپیشه، با انتشار عکسی در اینستاگرام نوشت: «جاودانگی کمترین پاداش شجاعتتان بود.» داریوش فرضیایی مجری برنامهکودک (مشهور به عمو پوررنگ) نیز نوشت: «داستان فداکاری این مرد بزرگ هرگز از ذهنها پاک نخواهد شد.»
ازبر علی حاجوی گفته بود وقتی در آن شب قطار را متوقف کرده بود، مسافران ناراضی در ابتدا او را به باد کتک گرفتند تا اینکه متوجه مسدود شدن مسیر قطار و فداکاری او شدند. تنها یادگار "دهقان فداکار" از آن ایثارگری فانوس شکستهای بود که لباسش را با آن آتش زده بود؛ فانوسی که او تمام آن سالها نگه داشته بود و به مهمانانش نشان میداد.