تشریح رویکردهای اقتصادی دولت؛ سخنانی تازه؟
۱۳۸۵ تیر ۲۰, سهشنبهبرخی از افراد صاحب نفوذ در تعیین قیمتها و گرانی تلقی کرد. اما این بخش از گفتههای رئیس جمهور از آنجا که اشارهی صریح و آشکاری به کسی یا نهادی در برنداشت، از آن شفافیت و صراحتی که سخنگوی دولت وعده داد، بیبهره بود.
غلامحسین الهام سخنگوی دولت نهم، صبح روز دوشنبه ۱۲ تیرماه، در نشست مطبوعاتی هفتگی خود به سوالهای خبرنگاران در مورد مسائل مختلف، از جمله گرانی پاسخ گفت. الهام که معتقد است «این جو روانى كه بعضا برخى به وجود آوردهاند، خود باعث افزایش گرانى میشود و فضا را ملتهب میكند.» خبر داد که «آقاى رییسجمهور به زودی، امروز یا فردا در مورد این مسأله و مسائل پشت پردهى آن با مردم به صورت شفاف صحبت میكند.» [ایسنا]
یک هفته پس از این سخنان، یکشنبه ۱۸ تیرماه، رئیس جمهور در سومین جلسهی مشترك هیات وزیران و استانداران سراسر كشور، به تشریح رویکردهای اقتصادی و اجرایی دولت پرداخت. بخشی از سخنان احمدینژاد در این نشست تکرار سخنانی بود که او و برخی از وزیرانش پیش از این نیز درباره کاذب بودن افزایش قیمتها و نقش رسانهها و برخی افراد با نفوذ در دامن زدن به جو «گرانسازی» اظهار کرده بودند.
محمود احمدینژاد در سفر استانی خود به همدان در اینباره گفته بود «عدهای با انتشار اخبار كذب، غیرواقعی و تحریكآمیز میخواهند یك موج گرانی دروغین را در كشور ایجاد كنند.» سخنگوی دولت نیز در همان دیدار هفتگی با خبرنگاران خطاب به برخی رسانهها گفت «تبلیغ گرانی، فضای گرانفروشی ایجاد میکند» و پرسید «آیا سهم خود را در این گرانسازی ارزیابی میکنید.»
الهام که دولت نهم را دولت بیرسانه خوانده از خبرنگاران گله میکند که واقعیات را آنطور که هست منعکس نمیکنند و جنبههای مثبت و موثر سیاستهای اقتصادی دولت را برای مردم توضیح نمیدهند. به اعتقاد او «فضای التهاب و تبلیغات نادرست و غیرواقعی ترویج گرانی را از نظر روانی به دنبال دارد، و اقدامی سئوال برانگیز است.» [مهر، ۱۲ تیر]
حداد عادل، رئیس مجلس در حاشیه هفتمین كنگره سراسری جامعه اسلامی مهندسین در گفت وگو با خبرنگاران در همین ارتباط اظهار داشت «از رسانهها میخواهیم هر پدیده را در حد خود گسترش دهند و در مساله گرانیها هم باید مراقب باشیم موضوع از آنچه كه هست، بزرگتر جلوه داده نشود.» [ایرنا، اول تیر] مرتضی تمدن عضو فراکسیون اصولگرایان با اشاره به سخنان احمدینژاد در سفر استانی به همدان گفت: آنچه رئیس جمهوری می گوید این است برخورد واقع بینانه با گرانی شود و اغراق نشود. نظر رئیس جمهوری پنهان کردن افزایش قیمتها نیست.» [آفتاب، ۳ تیر]
محمود احمدینژاد در سخنان روز یکشنبهی خود به نمونههایی از افزایش قیمتها اشاره کرد که به اعتقاد او علت واقعی ندارند و ناشی از جوسازی و تبلیغات مغرضانه هستند. به گفتهی او «به دلیل اشتباه یك فرد قیمت خرید شیر از دامداران ۳۰ تومان در هر لیتر افزایش پیدا كرد كه این امر منجر به افزایش قیمت لبنیات شد.» احمدینزاد به سوء استفاده برخی از افراد که در صنایعی مانند لبنیات دست دارند اشاره کرد که «به دلیل برخورداری از نفوذ و قدرت» میکوشند «هر چه دلشان میخواهد بر سر قیمتها بیاورند.»
به گزارش ایسنا رئیس جمهور در این نشست «با اشاره به افزایش قیمت برخی اقلام حبوبات به دلیل صادرات آن، گفت: به صراحت اعلام میكنم احمدینژاد و دولت، قانونی را كه اجازه میدهد مردم برای تهیهی حبوبات دچار مشكل شوند تا چند واسطه با صادر كردن آن به سودهای كلان برسند قبول ندارند.» او همچنین با اشاره به گرانی مصالح ساختمانی افزود «متاسفانه به بهانهی افزایش قیمت جهانی فولاد، در داخل نیز قیمت فولاد را افزایش دادند در حالی كه در ایران قیمت عوامل اصلی موثر در تولید فولاد از جمله آب، برق و دستمزد بر اساس قیمتهای جهانی نیست.» احمدینژاد در بخش دیگری از سخنانش در مورد افزایش بهای اجارهی مسکن گفت «بر اساس گزارشها اجارهی مسكن بدون دلیل معتبری بیش از ۲۰ درصد افزایش داشته است و در حالی كه در اقتصاد كشور اتفاق و بحرانی روی نداده است، عدهای با جار و جنجال و دامن زدن به جو روانی برای هموطنان خود مشكل ایجاد میكنند.»
احمدینژاد اعلام میکند که باز گذاشتن دست افرادی را که از قدرت و نفوذ خود و از جوسازی سود میبرند «تدبیر اقتصادی نمیداند بلكه تدبیر اقتصادی رشد و افزایش تولید در كنار جلوگیری از اجحاف به مردم است.»
در سخنان احمدینژاد موضوع بنزین نیز به میان آمد که احتمال توقف واردات و سهمیه بندی آن بارها از سوی مقامات مسئول مورد اشاره قرار گرفته است. به گفتهی رئیس جمهور «اظهارنظرهای نادرست دربارهی قیمت بنزین در آینده، موجب ایجاد جو روانی كاذب شده.» او اعلام کرد «هنوز هیچ محدودهی زمانی برای این كار مشخص نشده است و اگر روزی قرار شود برای كنترل مصرف بیرویه، بنزین سهمیهبندی شود دولت به صورت شفاف برنامههای مربوط را به اطلاع مردم خواهد رساند.»
خبرگزاری فارس روز گذشته گزارش داد که «برخی نمایندگان معتقدند سهمیه بندی بنزین در نیمه دوم سال، اجرا میشود فقط راهكار اجرائی آن مورد مناقشه است.» بر اساس همین گزارش وزیر اقتصاد نیز صبح یکشنبه گفته است «در خوش بینانهترین حالت قطعا تا آذر ماه سهمیه بندی بنزین با كارت هوشمند امكان پذیر نیست.» او افزوده است «اگر سهمیه بندی هم صورت بگیرد بر اساس كوپن خواهد بود.»
محمود احمدینژاد در سخنان اخیر خود تلویحا اصلاحطلبان را نیز مورد انتقاد قرار داد و گفت «ما خوشحالیم که توقعات از این دولت بسیار زیاد است و نمیخواهیم کم بشود زیرا ما متناسب با این توقعات تلاش بیشتری خواهیم کرد، هرچند که برخیها اموری را از دولت توقع دارند که در ۱۶ سال گذشته نخواستند و یا نتوانستند.»
غلامحسین الهام ظهر شنبه در جلسهی مشترك شورای مركزی و كمیتههای سه گانهی جمعیت ایثارگران انقلاب اسلامی با صراحت بیشتری به انتقاد از اصلاحطلبان پرداخت و گفت «اینان ۸ سال قوهی مجریه، چهار سال شورای اسلامی شهر و روستا و چهار سال مجلس ششم را در اختیار داشتند، ولیكن ناكارآمدی و شعارگرایی آنها باعث شد با «نه بزرگ مردم» روبرو شوند. » به گفتهی الهام «مخالفین دولت برای زمینهسازی بازگشت به قدرت، از تمام توان، نیرو و امكانات برای انتقاد، مچگیری، تضعیف یا تخریب دولت و جریان اصولگرا استفاده میكنند و همچنین تلاش دارند بر مطالبات مردم بیفزایند، نواقص را برجسته كنند و خدمات انجام شده را كوچك و حقیر بنمایانند تا از این رهگذر، دولت نهم را در تنگنا قرار داده و بتوانند به تصاحبگریهای قدرت بپردازند و از طرف دیگر بر نقد دوران گذشته سرپوش بگذارند.» [سایت فردا، ۱۷ تیر ۸۵]
بهزاد کشمیریپور، گزارشگر صدای آلمان در تهران