ترکمنستان سیستم‌های موشکی می‌خرد
۱۳۸۷ تیر ۵, چهارشنبه
این نخستین قرارداد بزرگ هر دو کشور در زمینه نظامی طی ده سال اخیر محسوب می‌شود. پیش از این نیز اوکراین متعهد شد که سلاح‌های جدیدی را به ارزش ۵۰۰ میلیون دلار به ترکمنستان تحویل دهد. ترکمنستان همچنین اخیرا همکاری‌های نظامی با ناتو و آمریکا را آغاز کرد.
برخی از تحلیلگران احتمال داده‌اند که ترکمنستان به دلیل تنش همسایه جنوبی خود، یعنی ایران با آمریکا مجبور شده است خود را مسلح کند. شماری از صاحب‌نظران، از جمله ولی نورمحمد خاناموف، سفیر سابق ترکمنستان در ترکیه و مسئول حزب جمهوری‌خواه این نظریه را رد می‌کند.
توان نظامی ترکمنستان
ظرفیت نظامی ترکمنستان در مقایسه با دیگر کشورهای آسیای مرکزی بسیار بالاست. نیروهای مسلح ترکمنستان دارای ۵۷۰ تانک، ۳ هزار و ۳۵۴ زره‌پوش، ۲۲۰ هواپیمای نظامی و ۱۰ فروند بالگرد است.
ترکمنستان در میان جمهوری‌های آسیای مرکزی تنها کشوری است که بودجه آن در سال‌های پیش بیشترین افزایش را داشته است.
آندره گروزین والنتینویچ، کارشاس روس در امور مسائل نظامی آسیای مرکزی، وضعیت نیروهای مسلح ترکمنستان را چنین ارزیابی می‌کند: «ارتش ترکمنستان قادر نیست تهدیدات خارجی را دفع کند. سلاح‌ها فرسوده و از کارافتاده اند، سربازان نیز به جای آموزش نظامی در مزارع پنبه به کار گمارده می‌شوند.»
به نظر این کارشناس روس، ترکمنستان در منطقه بسیار حساسی قراردارد و از آنجایی که صاحب ذخائر انرژی نفت و گاز است، نیاز شدیدی به یک ارتش قوی دارد. حال نخستین بار پس از خروج سربازان روسی از خاک ترکمنستان که در سال ۱۹۹۱ انجام گرفت، همکاری‌های نظامی ترکمنستان با روسیه توسعه یافته و پیش بینی می‌شود که این کشور علاوه بر خرید سلاح‌های مدرن روسی در زمینه بازسازی ارتش خود نیز از روسیه کمک بگیرد.
اوکرائین نیز در عوض گازی که از ترکمنستان خریداری می‌کند مسئولیت تعمیر و مدرنیزه کردن هواپیماهای سوخوی ۲۵ و میگ ۲۹ ترکمنستان را بر عهده گرفته است.
ترکمنستان از هسته‌ای‌شدن ایران نگران است؟
چه عواملی سبب شده که ترکمنستان قصد دارد سلاح‌های مدرن و سیستم موشکی خریداری کند؟ آیا موشک‌های ایرانی که قادرندهر نقطه‌ای از خاک ترکمنستان را در تیررس خود قرار دهد، یکی از دلایل است؟ یا ترس از دست‌یابی احتمالی ایران به سلاح‌های هسته‌ای سبب شده که ترکمنستان سلاح‌های مدرن خریداری کند؟
نورمحمد خاناموف، یکی از وزرای سابق دولت ترکمنستان در گفت‌وگو با بخش فارسی دویچه وله گفت: «آزمایش موشک‌های ایرانی و یا مسئله هسته‌ای ایران سبب خرید این موشک‌ها و یا سلاح‌های مدرن نشده، زیرا ترکمنستان با خرید این سیستم موشکی هم توان مقابله با ایران را نخواهد داشت و چنین قصدی هم ندارد. از آن گذشته این کشور همسایه، روابط حسنه‌ای هم با کشور ما برقرار کرده است.»
در ماه‌های اخیر ترکمنستان صدور گاز خود را به ایران قطع کرده بود. رژیم حقوقی دریای خزر نیز همچنان بین دو کشور لاینحل مانده است.
در این خصوص هم خاناموف، یکی از رهبران اپوزسیون ترکمنستان اظهار می‌دارد: «در حقیقت آن روابطی که در دوران نیازاف با ایران داشتیم، دیگر ادامه پیدا نکرد. بردی محمداف در قبال ایران سیاست دیگری را اتخاذ کرد. مسئله گاز را می‌توان حل کرد ولی چالش اساسی بین دو کشور تقسیم دریای خزر است. البته تاکید می‌کنم که این مسئله هیچوقت به جنگ و جدال جدی نخواهد کشید.»
به نوشته روزنامه روسی «کامرسانت» مقامات روسی به دنبال یافتن مشوق‌های دیگری از جمله صدور سلاح روسی به ترکمنستان است. روسیه با فروش سلاح‌های خود قصد دارد همچنان این کشور را تحت نفوذ خود قرار دهد.