1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

ترجمه به‌مثابه‌ی کنش بینافرهنگی

۱۳۸۷ اسفند ۶, سه‌شنبه

علی اصغر خبره‌زاده، مترجم نام‌آشنای ایرانی، پس از بستری شدن در بیمارستان در اثر عارضه‌های تنفسی در روزهای پایانی بهمن ماه پس از سال‌ها تلاش در زمینه‌ی ترجمه در تهران درگذشت. او آثار بسیاری نگاشته و ترجمه کرده است.

https://p.dw.com/p/Gz9I
طرح روی جلد کتاب "همیشه شوهر" از داستایفسکی
طرح روی جلد کتاب "همیشه شوهر" از داستایفسکی

علی اصغر خبره‌زاده در روز ۱۲ اسفند سال ۱۳۲۰ در روستای ترزجانی در نزدیکی یزد به دنیا آمد و در رشته‌ی زبان و ادبیات فارسی تحصیل کرد. در دوران جوانی پس از دستیابی به مراتب علمی درخشان، به‌عنوان استاد در دانشگاه‌های تهران، علامه طباطبایی، علم و صنعت و مدرسه‌ی عالی پاریس به تدریس ادبیات فارسی و زبان فرانسه پرداخت.

خبره‌زاده به زبان‌های عربی و انگلیسی نیز تسلط داشت و از دوستان و همکاران جلال آل احمد بود و نامه‌هایی نیز به او نوشته بود. او افزون بر تدریس ادبیات فارسی، زبان فرانسه را نیز تدریس می‌کرد. از جمله آثاری که او همراه با آل احمد ترجمه کرده، می‌توان «بیگانه» از آلبر کامو را نام برد. این ترجمه در سال ۱۳۲۸ انجام شد.

ترجمه: کنش ارتباطی میان فرهنگ‌ها

از دیگر ترجمه‌‌های خبره‌زاده می‌توان کتاب‌های «قمارباز»، «همیشه‌شوهر»، «جن زدگان» و «تسخيرشدگان» از فئودور داستايوفسكى، «هیچ و همه» از آرتور كسلر، «زن سى ساله» اثر انوره دو بالزاك، «جان آزاد» از رومن رولان، «ناپلئون» اثر استاندال، «دكتر ژيواگو» از بوريس باسترناک، «بخت‌ خواب‌زده» اثر امیل آژار و «راهبه» از ديدرو را برشمرد.

خبره‌زاده در زمینه‌ی نگارش کتاب‌های دانشگاهی برای دانشجویان نیز فعال بود و مجموعه‌‌ی سه جلدی «نثر فارسی در آیینه‌ی تاریخ» را منتشر کرد. از دیگر کتاب‌های تألیفی او «گزیده‌ی ادب فارسی»، «ادب و اندیشه»، «سخن و اندیشه»، «جدال نور و ظلمت» هستند. او همچنین مقاله‌‌هایی نیز درباره‌ی موضوع‌های گوناگون ادبی و فرهنگی نگاشته است.

خبره‌زاده در روند کار فرهنگی خود، در قالب ترجمه و نویسندگی، بر اهمیت پرداختن به زبان فارسی و ترجمه برای ارتباط فرهنگ‌ها تأکید کرده و به دیدگاه ترجمه به‌مثابه‌ی پلی میان فرهنگ‌ها باور داشته است.