”تجمع امروز دانشجويان در دانشگاه تهران يك نقطه عطف بود”
۱۳۸۵ اردیبهشت ۱۹, سهشنبه�يستادگى كردند.
اعتراض دانشجويان مورد حمايت استادان نيز قرار گرفت. طبق آخرين خبر رسيده تجمع دانشجويان باعث شد دكتر جمشيدىها رئيس دانشكده علوم اجتماعى دانشگاه تهران از دانشجويان و استادان به دليل برخوردهاى ناخوشايند بوجود آمده و لغو برنامه آنها عذرخواهى كند. همچنين قرار شده كه شورايى از دانشجويان براى گفتگو با مسئولين دانشگاه تشكيل شود كه طى روزهاى آينده مطالبات دانشجويان را پيگيرى نمايد. در رابطه با تحصن امروز دانشجويان دانشكده علوم اجتماعى دويچه وله گفتگويى داشته با هومن كاظميان از فعالين دانشجويى و از جمله شركت كنندگان در اين تحصن.
اين مصاحبه به هنگام تحصن انجام شده.
گفتگو: مریم انصاری
ممکن است بگویید تجمع اعتراضى امروز شما چرا و چگونه شروع شد؟
هومن کاظميان: تجمع امروز در واقع برای درخواست حقوق اولیه دانشجویی بوده، اینکه دانشگاه مال دانشجوست و برنامه گذاشتن برای دانشگاه حق دانشجو است، چیزی که بعد از میلیتاریزه شدن دانشگاهها این امکان را از ما گرفته بودند. الان مدت زیادیست که ما هرچه درخواست مجوز میکنیم، چه انجمن و چه حتا تشکلهای رسمی، به ما مجوز برگزاری مراسم و سمينار نمیدهند و با اینکه برنامهریزی جدی شده بود و با اینکه مجوز اولیه را داده بودند، منتها دیروز اطلاع دادند که مجوز لغو شده است. ولى اینبار ما تصمیم گرفتیم سر خواستمان، سر حق بدیهیمان پافشاری کنیم که بچهها آمدند و ما جمع شدیم که برویم داخل دانشگاه که راهمان ندادند و در را بستند. اول جلوی در دانشگاه تجمع شد، یعنی بچهها نتوانستند داخل دانشگاه تجمع کنند، ولی بچههایی که زودتر آمده بودند و داخل دانشگاه بودند توی محوطهی دانشگاه تجمع کردند و یک عدهای هم پشت در دانشگاه. اولین چیزی که فضا را ملتهب کرد این بود که آقای دکتر جمشیدىها، رییس دانشکدهی علوم اجتماعی، برخورد فیزیکی داشتند با چندتا از دانشجوها، با یکی دوتا از دانشجوها که یکیشان خودم بودم. یعنی خیلی با خشونت دنبالمان کردند، زدند و بعد هم با یکی از دخترها که آمده بود اعتراض بکند دست به یخه شدند. در حقیقت خشونت فیزیکی غیرمتعارفی انجام دادند که این خیلی فضای دانشکده را ملتهب کرد و تا همین الان هم تحصن ادامه دارد و بچهها دارند توی تریبون آزاد صحبت میکنند. فعلا اولین خواستشان برکناری رییس انتصابی دانشکده است و اعتصاب تا استعفای ایشان.
یعنی حركت شما كاملا خود جوش بود، دانشجويان آمدند جلوی در و آنجا متوجه شدند که اجازه ندارند این سمینار را تشکیل بدهند.
هومن کاظميان: بله. از یکطرف این بود و از طرف دیگر اینکه ما تصمیم گرفتیم اعلام نکنیم که برنامه کنسل شده، یعنی حتا میخواستیم در فضای باز این سمینار را برگزار کنیم. منتها کاری که اینها کرده بودند این بود که به تک تک استادهایی که دعوت شده بودند زنگ زدند، حتا از جاهای مختلف به بعضیهاشان ده بار زنگ زده بودند و تهدیدشان کرده بودند، مخصوصا کسانی را که در دانشگاه درس میدادند، تهدید کرده بودند که اگر شما شرکت کنید در این برنامه اخراجتان میکنیم. ما هم این برخورد را دیدیم تصمیم گرفتیم که حداقل خودمان با بچهها حضور پیدا کنیم و توی دانشکده باشیم و حتا اگر به استادها اجازه ندادند که بیایند، ما برنامه را به شکل تریبون آزاد بعنوان اعتراض به همین قضیه برگزار کنیم. در واقع این تصمیم و تجمع امروز خودجوش بود، مخصوصا در رابطه با خشونتی که رییس دانشکده با ما کرد.
آقای کاظميان، حدودا چند نفر در دانشکده علوم اجتماعی جمع شدند؟
هومن کاظميان: فکر میکنم جمعيت بیشتر از هفتصد نفر است. چون تمام سالن پر است و وایستادهاند. شاید هزارنفری باشند، چون از دانشکدههای مختلف بچهها آمدهاند. یعنی حداقل هزار نفر.
شما گفتيد كه دانشجويان دارند در تريبون آزاد صحبت میكنند، یعنی این سمینار بنوعى الان برگزار شده؟
هومن كاظميان: سمینار تشکیل نشد، چون فقط آقای تقی رحمانی سخنرانى كردند يا بهتر است بگويم در واقع تشکیل شد، به اینصورت که بخشی از سمینار را برگزار کردیم. یعنی از طریق موبایل با آقای رحمانی تماس گرفتیم و بخشی از سخنرانی شان را از طريق موبايل پخش کردیم و ایشان سخنرانیشان را ایراد کردند. منتها برنامه به شکل عادی، نه برگزار نشد. فقط در این حد که ما ثابت کردیم که میخواهیم برنامه را برگزار کنیم و کردیم و خوب، نگذاشتند به شکل عادی و سالم برگزار بشود. الان هم چون جو متشنج شده بود، خود اساتید دانشکده پیشنهاد دادند که سالن باز بشود و این جمعیت (چون فضا داشت به سمت خشونت میرفت)، توی سالن جمع بشوند و آنجا خواستهشان را به شکل منطقی مطرح کنند و مسئلهشان را حل کنند که خواست اولیه دانشجوها استعفای رسمی رییس دانشکده است و کاهش فضای میلیتاریستی دانشکده. چون امروز برای چندمین بار حراست دانشکده جلوی در با دانشجوها درگیر شد، درگیری فیزیکی، که همین نشان داد که دانشکده واقعا میلیتاریستی شده.
یعنی شما خواهان این هستید که کلا حراست در دانشگاه وجود نداشته باشد؟
هومن کاظميان: نه، منظورمان مقامات امنیتیست. حراست وظیفهی انتظاماتی دارد. خواست اصلی ما این است که نیروهای امنیتی دستشان از دانشگاه کوتاه بشود. چون در واقع بخشی از حراست از طریق نیروهای امنیتی کنترل میشود و بعد هم اینها توی دانشگاه شناخته شده هستند. ما با آن بخشی مشکل داریم که عوامل این نیروهای امنیتی هستند.
آقای کاظمی، این نیروهای امنیتی الان عملکرد مشخصشان توی دانشگاهها چی هست؟ تا چه اندازه واقعا کنترل دارند و یا واقعا میتوانند اعمال فشار کنند؟
هومن کاظميان: تهدید، ارعاب، تعقیب و گزارشهایی که نیروهای امنیتی داخل دانشگاه تهیه میکنند و بخاطر آن کار ما به نحوی به دادگاهها کشیده میشويم، در واقع تنگ کردن فضای دانشگاه و آنها هستند که تصمیمگیرنده نهایی جریانات داخل دانشگاه هستند. در واقع بخشی از خواست ما در این برنامهای که برگزار کردیم، مخالفت با این روند تصمیمگیری بود.
خوب اين نيروهاى امنيتى تا چه اندازه میتوانند اراده شان را به دانشجويان تحميل كنند؟
هومن کاظميان: ببینید، فکر میکنم دانشگاه در این مدت نشان داده که هرچقدر هم فضایش در حوزههایی منفعل بشود، باز یک خط قرمزی دارد که اینها بیشتر از آن نمیتوانند جلو بروند. دانشگاه جای آزادی دانشجو است، نمیتوانند جلویش را بگیرند. گفتم، ممکن است تا یک حدی بتوانند مخدودش کنند، منتها، زمانیکه از یک حدی بیشتر بشود، دانشگاه واکنش نشان میدهد. واکنش امروز هم همین واکنش جدیای بود که مدتها بود، حداقل به این حد وسیع در فضای دانشگاه تهران وجود نداشت، یعنی آن هزارنفری که گفتم حداقل قضیه است. تازه با درنظر گرفتن اینکه تعداد زیادی از بچهها را راه ندادند، خیلی از بچهها از نرده آمدند و بااینحال اینهمه جمعیت تشکیل شد و بچهها سر خواست قاطع خودشان ماندند. بچههایی با گرایشهای مختلف.
آیا برنامهای هم برای روزهای آینده ریخته شده یا اینکه فکر میکنید این حرکت اعتراضى امروز تمام شود؟
هومن کاظميان: در واقع حرکت امروز خیلی خودجوش است و فعلا جای برای برنامهریزی وجود ندارد. البته امکان آن وجود دارد، بسته به فضاست و بسته به اینکه امروز این برنامه به چه نتیجهای برسد. این را هم بگويم كه امروز همهی کلاسها تعطیل شدند و حالا این روند تا کی ادامه پیدا کند و بچهها چقدر سر خواستهیشان بمانند، بسته به فضای دانشکده است. اما احتمال میرود که این یک شروع باشد برای برنامههای آتی، مگر اینکه دانشگاه روی عمل خودش تجدید نظر بکند.