تبریک نوروزی مشهورترین فعالان موزیک الکترونیک دنیا به ایرانیان

این برنامه از سوی "خانواده ترنس ایران" (Trancefamily Iran) به مناسبت پنجمین سالگرد صفحه فیس‌بوکشان تهیه شده است. فیس‌بوک خانواده ترنس ایران در حال حاضر حدود ۳۰ هزار عضو دارد. در برنامه‌نوروزی این گروه از بزرگترین فعالان در رشته موزیک الکترونیک دعوت شده است که میکس کارهایشان را برای پخش در معروف‌ترین رادیوی پخش موزیک ترنس دنیا ((Afterhours.fm به آن‌ها بدهند.

در این برنامه ۲۷ ساعته که در روز ۲۹ مارس (۹ فروردین) اجرا خواهد شد، ۳۱ نفر از ۱۴ کشور دنیا، میکس موزیک‌های خود را اجرا خواهند کرد. آن‌ها در ضمن نوروز را هم به ایرانیانی که مشتاق این سبک موزیک هستند، تبریک خواهند گفت.

در میان این افراد "دش برلین" و افراد نام آشنای دیگری از کشورهای آمریکا، آلمان، هلند، سوئد، ایران و... حضور دارند. دش برلین دهمین دی‌جی دنیا در این سبک موسیقی است.

هادی باستانی با راه‌اندازی وبلاگی کوشش بسیار در معرفی موزیک الکترونیک به ایرانیان دارد. او در این‌باره می‌نویسد: «در اواخر قرن ۱۹ و اوایل قرن ۲۰ تلاش بسیاری صورت گرفت تا موزیک از قید و بند هارمونی رها شود. بنیادی‌ ترین تغییری که در برخورد با موزیک غیر پاپ در این دوره‌ صورت گرفت، توجه ویژه به صدا (Sound) با همه مشخصات به منظور رسیدن به مواد خام جدید برای آهنگ سازی و فاصله گرفتن از ساز‌های کلاسیک، استفاده از منابع جدید برای تولید صدا و یا استفاده غیر متعارف از همان سازهای سنتی بود.»

موزیک بدون استفاده از ساز واقعی

مسهر یکی از جوانانی است که در ایران در سبک موسیقی الکترونیک کار می‌کند. او در پاسخ به این پرسش که موسیقی الکترونیک چیست و چگونه ساخته می‌شود، به دویچه‌وله می‌گوید: «پایه و اساس موزیک الکترونیک این است که ۹۹ درصد المان‌هایش با کامپیوتر ساخته می‌شود. یعنی ساز زنده در آن نداریم.»

مسهر می‌افزاید:«یک موزیسین موزیک الکترونیک می‌تواند از ساز زنده هم استفاده کند، اما اکثر کارها با کامپیوتر ساخته می‌شود. صداهایی که در این سبک موسیقی می‌شنوید، از سازهای طبیعی نیست و شما هیچ کدام از این صداها را در سازها نمی‌شنوید. من فکر می‌کنم چون تمام این پروسه با کامپیوتر انجام می‌شود، اسمش را گذاشته‌اند موسیقی الکترونیک.»

به‌ گفته‌ی مسهر «تمام جزئیات و المنت‌هایی که در این موسیقی هست، حتی از نوشتن نت‌ها و اصل گام‌ها و آکوردهایی که در آن استفاده می‌شود، همه با کامپیوتر نوشته می‌شود. بعد، نرم افزاری که به آن می‌گویند DEW آن را پردازش می‌کند و به صورت لایه به لایه موزیسین این‌ها را می‌نویسد و آخر یک خروجی می‌گیرد. در نهایت هم آهنگی داریم که شما بدون استفاده از یک ساز واقعی آن را می‌سازید.»

چرا موسیقی الکترونیک در ایران کم‌طرفدار است؟

موسیقی الکترونیک از اواخر قرن ۱۹ پدید آمده، اما هنوز در ایران طرفدار زیادی پیدا نکرده است. مسهر در این رابطه می‌گوید: «موسیقی الکترونیک تقریبا از همان سال‌های ۱۹۹۰ یا ۱۹۹۱ برای کلوپ‌ها آمد. شما می‌تونید این سبک موسیقی را در خانه هم با یک هدفون گوش بدهید اما اصولا کسانی که طرفدار این سبک موسیقی هستند، ترجیح می‌دادند به کلوپ بروند و در سیستم‌های صوتی بزرگ این آهنگ‌‌ها را گوش کنند و طبیعتا با آن برقصند.»

از دید مسهر بزرگترین دلیل جا نیفتادن موسیقی الکترونیک در ایران این است که ما در ایران اصلا کلوپ موسیقی نداریم. او می‌گوید:«این موسیقی جوری نیست که شما بنشینید روی صندلی و آن را گوش کنید. این موزیک ساخته شده است که شما ناخودآگاه با آن بالا و پایین بپرید و برقصید و این قضیه هم در ایران واقعا نمی‌تواند اجرا شود.»

محدودیت‌های موزیک الکترونیک در ایران

مسهر متولد ۱۳۶۸ است و در سمنان فعالیت می‌کند. او به‌خاطر محدودیت‌های ایران، گرفتن مجوز برای اجرای چنین سبکی و یا انتشار آلبوم را ناممکن می‌داند و می‌گوید: « افرادی که فقط در این سبک کار می‌کنند، نمی توانند مجوز بگیرند. اکثر این افراد بی‌کلام کار می‌کنند و تنها تمپوها و سرعت موزیکشان کمی بالا است اما موفق به گرفتن مجوز نمی‌شوند. اتفاقی که اما در سال‌های اخیر افتاد، این بود که همین سبک الکترونیک را خواننده‌های پاپ ایرانی کار کردند و تنها از آنجا که پیش از این برای برخی از کارهایشان مجوز گرفته بودند، توانستند کارهایشان را اجرا کنند. همان طور که گفتم این موسیقی در وهله اول برای اجرا در کلوپ است و تا کسی نتواند اجراهای این چنین داشته باشد، معروف هم نخواهد شد و کسی کارهایش را نمی‌شناسد.»

برخلاف مسهر و برخی دیگر از فعالان حوزه موسیقی الکترونیکی افرادی هم هستند که با همین فضای بسته، امید به فراگیر شدن آن دارند و در نهایت اجرای این سبک موسیقی را آنچنان دور از انتظار هم نمی‌بینند.

آرون هم متولد ۱۳۶۸ است و در یکی از شهرهای کوچک شمال ایران فعالیت می‌کند. او از جمله افرادی است که به آینده موسیقی الکترونیک در ایران چندان هم بدبین نیست.

آرون در این رابطه به دویچه‌وله می‌گوید: «مردم ما این سبک موسیقی را دوست دارند. چون این سبک بسیار انرژی دارد، به نظرم خیلی به خصوص نسل جدید به آن علاقه‌مند هستند. خوشبختانه برای خود من که در این سبک فعالیت می‌کنم در یک سال اخیر، اتفاق‌های بسیار خوبی افتاد که به پیشرفتم در این کار کمک کرد. من آینده این سبک موسیقی را در ایران بسیار روشن می‌بینم. هر چند من هم در حال حاضر عمده فعالیتم با خارج از ایران است اما در هر صورت به آینده این سبک امیدوارم هستم. دولت جدیدی هم که الان در ایران است، به موسیقی بها می‌دهد. همه این مسائل آدم را به آینده این سبک در ایران امیدوارم می‌کند.»

فقدان تجهیزات و وسایل برای ساخت موزیک

از دیگر مشکلاتی که فعالان این سبک از موسیقی در ایران با آن دست به‌گریبان هستند، فقدان وسایل و تجهیزاتی است که برای تولید این موسیقی به آن‌ها نیاز دارند.

مسهر در این رابطه معتقد است، شاید این دستگاه‌ها و تجهیزات را بتوان در ایران هم خریداری کرد اما هزینه خرید این وسایل بسیار بالاست:« اگر این تجهیزات در ایران پیدا هم بشود، مشکل بعدی هزینه خرید آن است. ما که در ایران کارمان این سبک موزیک است، همه آدم‌های عادی هستیم که پول‌هایمان را جمع کرده‌ایم. از بسیاری از هزینه‌های دیگرمان می‌زنیم به عشق اینکه بتوانیم در این سبک، موسیقی تولید کنیم. خیلی وقت‌ها هم تجهیزاتی را سفارش می‌دهیم، اما برای این که به‌دستمان برسد به مشکل برمی‌خوریم، چرا که می‌گویند مثلا با این شرکت قرارداد نداریم یا برایشان امکان ارسال به ایران وجود ندارد.»

آرون در آمریکا دستگاهی خریده‌ است که برای دریافت آن در ایران باید سه‌ماه انتظار بکشد. او می‌گوید: «من سه ماه است که تلاش می‌کنم یک وسیله که مربوط به کارم است را تهیه کنم اما این دستگاه در کشورهای اطراف نیست و فقط باید از آمریکا برایم ارسال شود. شرکت‌هایی هم که در آمریکا هستند، این دستگاه را به ایران وارد نمی‌کنند. اگر شرکت دیگری هم پیدا کنم، آنقدر هزینه‌ای که می‌گوید بالا است که باید تقریبا دو برابر پول پرداخت کنم تا شاید، این دستگاه به دستم برسد.»

تبریک نوروزی فعالان مشهور موزیک الکترونیک

به خاطر تمام این محدودیت‌ها، گروهی از جوانان ایرانی فعال در موزیک ترنس - الکترونیک در خارج از کشور تصمیم گرفتند برنامه‌ای را تدارک ببیند که اگر چه نمی‌توان آن را در ایران اجرا کرد، اما می‌تواند پلی بین فعالان این سبک موسیقی در ایران و کشورهای دیگر باشد.

ساسان یکی از همین جوانان ایرانی است که در خارج از ایران این سبک موسیقی را دنبال می‌کند. او برای اجرای برنامه ۲۷ ساعته رادیویی که در روز ۲۹ مارس/ ۹ فروردین پخش می‌شود، تلاش بسیاری کرده است.

ساسان درباره شکل‌گیری این برنامه به دویچه‌وله می‌گوید: «ما صفحه‌ای روی فیس‌بوک به نام "خانواده ترنس ایران" (Trancefamily Iran) داریم که پیش از نوروز وارد پنجمین سالگرد فعالیتش شد. به خاطر هم‌زمانی پنجمین سالگرد این صفحه و نوروز که جشن بزرگی‌ برای ایرانی‌ها محسوب می‌شود، فکر کردیم چون نمی‌توانیم از فعالان این سبک موسیقی بخواهیم که در داخل ایران برنامه داشته باشند، از آن‌ها دعوت کنیم که به‌عنوان میهمان یک ساعت میکس به‌ ما بدهند. حالا این میکس‌ها را دریافت کردیم و قرار است، به‌عنوان یک کادوی نوروزی به علاقمندان این سبک موزیک در ایران و سراسر دنیا تقدیم کنیم.»

بسیاری از افراد مشهوری که میکس کارهایشان را برای پخش به دست این گروه از بچه‌های ایرانی رسانده‌اند از فلسفه نوروز نیز پرسیده‌اند.

ساسان در این رابطه می‌گوید: «برخی از این افراد که کارهایشان را برای ما فرستادند، در این سبک موسیقی بسیار مشهور هستند. وقتی این ایده را با آن‌ها مطرح کردیم برایشان جالب بود که ایرانی‌ها سال نو را هم‌زمان با آغاز فصل بهار جشن می‌گیرند. برخی از آن‌ها هم نمی دانستند که آغاز سال نو برای ایرانیان متفاوت از آغاز سال نوی میلادی است. به همین خاطر از تمامی این افراد مشهور خواسته شد که به خاطر بسیاری از محدودیت ‌هایی که در ایران وجود دارد و مانع از فعالیت افراد مشتاق به این سبک موسیقی، در هر کشوری که هستند، سال نو را به ایرانیان مشتاق این سبک تبریک بگویند.»

هدف این گروه از بچه‌های ایرانی در راه‌اندازی صفحه "خانواده ترنس ایران" (Trancefamily Iran) رساندن صدای فعالان این سبک موسیقی است که به خاطر بسیاری از محدودیت‌ها در ایران اجازه فعالیت ندارند.

در همین رابطه ساسان می‌گوید: «در ایران هنوز این سبک موسیقی آنچنان که باید جا نیفتاده است. ما وقتی که این صفحه را راه‌اندازی کردیم، قصد داشتیم که گوش ایرانیان را با این سبک موسیقی هم آشنا کنیم. بسیاری از بچه‌های جوان در ایران مشتاق این سبک موسیقی هستند و این تنها راهی بود که از طریق آن می‌توانستیم این بچه‌ها را با فعالان دیگری که در سراسر دنیا هستند، مرتبط کنیم. من نسبت به جا افتادن این سبک از موسیقی در ایران بسیار خوشبین هستم.»

امیدواری برای اجرای زنده موزیک الکترونیک در ایران

پخش ۲۷ ساعت موزیک اکترونیک به مناسبت نوروز و آن هم از طرف افراد مشهور این سبک موسیقی بدون شک برای افرادی که در ایران آن را دنبال می‌کنند، اتفاق بسیار مهم و خوشایندی است.

آرون در این رابطه می‌گوید: «من که خیلی خوشحال شدم وقتی این قضیه را شنیدم. اینکه بچه‌ها توانستند با فعالان خیلی بزرگ این سبک موسیقی که بسیاری از آن‌ها جزو تاپ تن‌های دنیا هستند، مثل "دش برلین" کار کنند، برای همه ما افتخار است. این کار باعث می‌شود کسانی که در این سبک کار می‌کنند، بدانند در ایران هم افراد زیادی هستند که این سبک موسیقی را دوست دارند و کارهایشان را دنبال می‌کنند. من هم یک میکس برای پخش در این برنامه ۲۷ ساعته فرستادم. این برنامه برای ما که این سبک را دنبال می‌کنیم، اتفاق بسیار مهمی است.»

مسهر هم با تاسف از اینکه نمی‌توان چنین برنامه‌هایی را در ایران به صورت زنده برگزار کرد، می‌گوید: «ما همین شخصیت‌ها، همین اسم‌ها را می‌توانستیم به ایران دعوت کنیم. به بهانه همین برنامه هم کلی توریست به ایران ‌می‌آمدند اما متاسفانه نمی‌شود. در میان افرادی که در این برنامه ۲۷ ساعته اجرا دارند، اسم‌هایی وجود دارند که برای ما که در ایران کار می‌کنیم، اسطوره هستند. حالا همین آدم‌های مشهور قرار است برای "خانواده ترنس ایران" (Trancefamily Iran) اجرا داشته باشند و نوروز را هم تبریک بگویند. این واقعا پدیده بزرگی‌ است.»

جوانان دیگری که مانند مسهر و آرون با وجود محدودیت‌های فراوان در ایران در این سبک موسیقی فعالیت می‌کنند، کم نیستند. هردوی آن‌ها و بسیاری دیگر از جوانان ایرانی در خارج و داخل ایران امیدوارند که بتوانند این سبک موسیقی را در ایران جا بیندازند و دست کم اجازه برگزاری برنامه‌ای را در ایران داشته باشند. آرون می‌گوید: «این روز دور نیست و آن را می‌بینم.»