تأثیر بازيهاى المپيك بر اقتصاد چين: مثبت یا منفی؟
۱۳۸۷ شهریور ۴, دوشنبهقبل از به پايان رسيدن بازيهاى المپيك كه اختتاميه آن روز گذشته در پكن برگزار شد، مديران دولتى و رسانههاى چينى مصر بودند با گزارش و تفسيرهای مختلف اقتصادى ثابت كنند که این بازيها هيچ صدمهاى به اقتصاد چين نزدهاند. این تحرکات در حالی صورت میگیرد که نشست چند روزهی حزب كمونيست چین براى بررسى مشكلات اقتصادى كشور آغاز شده است.
برخى از كارشناسان اقتصادى معتقدند، در يك جمعبست كلى مىتوان ادعا كرد که برعكس آنچه مدام تحليل و گزارش مىشود، بازيهاى المپيك به اقتصاد چين صدمه زدهاند. نشست رسمى كارشناسان اقتصادى چين، كه نشان از بحران اقتصادى پيش روى اين كشور مىدهد، بىارتباط با اين مسئله نيست. دولت چين براى برگزارى بىعيب و نقص بازيهاى المپيك تابستانی سال ۲۰۰۸ ميلادى حدود ۴۳ ميليارد دلار هزنيه كرده است.
هزینهای اندک یا گزاف؟
البته شكى نيست كه ورشكستگى شركتهاى كوچك و بزرگ اقتصادى در پايتخت چین و شهرهاى اطراف آن، ارتباط مستقيمى با بازيهاى المپيك ندارد. لى واى، تحليلگر اقتصادى بانك "استاندارد چارتر" معتقد است که اقتصاد دولتى چين به حدى رشد كرده است كه اتفاقى از اين دست هيچ تأثيرى بر آن نخواهند داشت.
لی وای معتقد است: "در مقايسه با سرمايهگذارى در كل كشور يا حتى در مقايسه با مبلغى كه در پايتخت هزينه شده، سرمايهاى كه صرف بازيهاى المپيك شد، بسيار اندك است. نقشى كه اقتصاد پكن در كل كشور بازى مىكنند حدود سه درصد است. در مقايسه با آن، بازيهاى المپيك نقشى كمتر از يك درصد در سرمايهگذارى سالانه كشور داشتند."
از سال ۲۰۰۱ كه مسئولیت برگزارى بازيهاى المپيك سال ۲۰۰۸ ميلادى به چين داده شد، اقتصاد اين كشور سالانه حدود ده درصد رشد داشته است؛ رشدی كه در مقايسه با كشورهاى ديگرى كه ميزبان بازيهاى المپيك بودند بىسابقه است. بيشترين سرمايهگذارى صرف بازسازى و مدرنيزه كردن بخشهاى ارتباطات، سرويس حمل و نقل عمومى و پروژههاى حفاظت از محيط زيست شده است.
با وجود اين، برگزارى بازيهاى المپيك، سود چندانى نصيب سرمايهگذاران نكرده است. برخلاف انتظار هتلداران، تعداد گردشگرانى كه در اين مدت از چين ديدن كردهاند، بسيار كمتر از تعدادى كه انتظار مىرفت بوده است. سرمايهى كلانى هم كه براى جلوگيرى از حملات تروريستى و تظاهرات مخالفان صرف شده، جز تحميل هزينههاى هنگفت مالى به شركتهاى كوچك و بزرگ پكن، فايدهاى نداشته است.
لوى كاى، كارشناس چینی بازار بورس، معتقد است که هزينهاى كه صرف شده در دراز مدت بىتأثير خواهد بود. وی میگوید: "بازيهاى المپيك هيچ صدمهاى به اقتصاد چين نزده است. اقتصاد چين به حدى بزرگ است كه نتيجه اين سرمايهگذارى بسيار كوچك در آن گم مىشود. در حال حاضر، مسائل مهم ديگرى مطرح هستند، فاكتورهايى از جمله تورم كه مستقيما به اقتصاد جهانى و بازار صادرات مربوط مىشوند. نكته بعدى گران شدن واحد پول چين است."
پيشبينى مىشود كه در سال جارى ميلادى هم، اقتصاد چين روند صعودى خود را حفظ خواهد كرد و كماكان رشد دهدرصدى هفت سال گذشته را خواهد داشت.
پکن و شانگهای، دیروز و فردا
براى چينىها كه عادت دارند به پیش رو بنگرند، پكن به «ديروز» تعلق دارد. از «امروز» بايد به شانگهاى فكر كرد. پلاكاردهاى نصب شده در سراسر اين شهر و ساختمانهاى در دست ساخت، خبر از رويداد بينالمللى بعدی را مىدهد.
لوى كاى مىگويد: "بعد از بازيهاى المپيك، توجه بينالمللى بر نمايشگاه expo ۲۰۱۰ شانگهاى متمركز خواهد شد. ظرف دو سال آينده، شانگهاى محل جذب سرمايهگذارهاى كلان خواهد بود."
كارگران مهاجران چينى هم، كه از پايتخت روانهی بندر شانگهاى در شرق كشور خواهند شد، به اين روند عادت كردهاند.