1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

بیماری مننژیت چیست؟

۱۳۸۸ مرداد ۹, جمعه

مننژیت یا التهاب پرده‌ی مغزی­نخاعی بیماری‌ای است نه چندان رایج. اما در صورتی که به‌موقع برای درمان آن اقدام نکنند، بسیار خطرناک می‌شود و می‌تواند منجر به آسیب‌های جبران‌ناپذیر یا حتی مرگ بیمار گردد.

https://p.dw.com/p/J11c
باکتری‌ها یکی از عوامل رایج ایجادکننده مننژیت هستندعکس: dpa/PA

مننژیت عبارت است از التهاب و عفونت پرده‌ی مغزی و پوشش نخاعی. تشخیص بیماری مننژیت گاهی ‌اوقات به سادگی صورت نمی‌گیرد، زیرا علايم آن از فرد به فرد متفاوت است. نشانه‌های این بیماری در مجموع تب، سردرد، سفتی گردن و حساسیت به نور هستند.

از شایعترین عوامل ایجادکننده‌ی مننژیت ویروس‌ها و باکتری‌ها هستند. مننژیت ویروسی معمولاً خفیف است و فرد مبتلا به آن پس از مدت کوتاهی با مراقبت‌های پزشکی بهبود می‌یابد. اما بیمار مبتلا به مننژیت باکتریال بیشتر در معرض خطر است. در اینگونه موارد باید از هرگونه تأخیر در درمان پرهیز کرد، زیرا هر قدر درمان به تعویق افتد، خطر بروز آسیب‌های جبران‌ناپذیر بیشتر می‌شود.

راه‌های انتشار مننژیت

باکتری‌های ایجادکننده‌ی مننژیت از طریق سرفه و عطسه توسط فرد مبتلا در هوا منتشر می‌شود و تنفس هوای آلوده به این باکتری موجب انتقال این بیماری به افراد دیگر می‌شود. باکتری ابتدا در حلق و بینی تکثیر و سپس از طریق جریان خون وارد مغز و نخاع می‌شود و این نواحی را عفونی می‌کند.

مننژیت ویروسی کمتر از نوع باکتریال آن واگیردار است. ویروس این بیماری نیز از راه دهان وارد بدن می‌شود و دستگاه گوارش را عفونی می‌کند و با جریان خون وارد مغز می‌شود، اما معمولاً آسیبی در مغز ایجاد نمی‌کند و فرد پس از مدت کوتاهی به طور کامل بهبود می‌یابد.

شرایط مناسب برای انتشار

Pneumococcal meningitis
در برخی موارد عفونت ناشی از آسیب سر باعث مننژیت می‌شودعکس: CDC

به طور کلی این بیماری، بیماری رایجی نیست، اما در افراد خاصی بیشتر امکان گرفتار شدن به مننژیت وجود دارد، از جمله کودکان زیر ۵ سال و افراد سالمند. در افراد مبتلا به بیماری دیابت و نیز در مواردی که سیستم ایمنی بدن ضعیف است یا به دلیل شکستگی استخوان جمجمه، احتمال ابتلا به مننژیت بالا می‌رود.

با توجه به اینکه این بیماری از راه دهان به افراد سالم انتقال می‌یابد، استفاده‌ی مشترک از لوازمی که با دهان در تماس هستند و قرار گرفتن در کنار فرد مبتلا باعث انتقال این بیماری به افراد سالم می‌شود.

یکی دیگر از شرایط مناسب برای انتقال مننژیت، محیط‌های بسته و شلوغ هستند، از جمله زندان‌ها و خوابگاه‌های دانشجویی. در صورت عدم اقدام برای درمان فرد مبتلا به مننژیت، بیماری تشدید می‌یابد و به افراد دیگری که در آن محیط به سر می‌برند نیز منتقل می‌شود.

تأخیر در درمان

هرقدر درمان مننژیت به تأخیر افتد، میزان آسیب‌هایی که به جای می‌گذارد نیز بیشتر خواهد بود. از دست دادن حس شنوایی یا بینایی، اختلال در گفتار، بروز مشکلات در یادگیری و در برخی موارد فلج اندام از این قبیل عوارض هستند. در شرایط وخیم زمانی که عفونت به سرعت در سیستم عصبی پخش می‌شود، این امر می‌تواند به مرگ بیمار بینجامد.

برای تشخیص بیماری باید ابتدا از مایع نخاعی نمونه‌برداری شود و با آزمایش بر روی آن، نوع مننژیت مشخص گردد و درمان مناسب آغاز شود.

استفاده از آنتی‌بیوتیک یکی از راه‌های درمان مننژیت باکتریال است، اما در موارد ویروسی استفاده از آن بی‌اثر است. موارد ویروسی در بیشتر اوقات خفیف‌تر هستند و با مراقبت‌های پزشکی و به مرور زمان برطرف می‌شوند.

AZ/FW