بحث‌های موافق و مخالف با "نوزاد سه والدی" در ایران
۱۳۹۲ شهریور ۱۹, سه‌شنبه
ابوطالب صارمی، رئیس مرکز تحقیقات سلولی "صارم" روز ۱۷ شهریور اعلام کرد که تولد نوزادی با سه والد در ایران امکان‌پذیر است. صارمی استفاده از این امکان پزشکی را راه مناسبی برای جلوگیری از تولد نوزادان معلول و یا افزایش شانس فرزندآوری برای والدینی که به دلیل مشکلات ژنتیکی قادر به بچه‌دار شدن نیستند، توصیف کرد.
این متخصص استفاده از این امکان را برای زنانی هم که در سنین بالاتر ازدواج کرده و تمایل به بچه‌دار شدن دارند، مفید دانست.
در روش موسوم به "نوزاد با سه والد" سیتوپلاسم سلول‌های حاوی میتوکندری معیوب خارج و سیتوپلاسم سلول سالم فرد دیگری جایگزین می‌شود.
ابوطالب صارمی درباره عوامل وراثتی نوزادی که با سه والد متولد می‌شود، گفته است که این نوزاد از لحاظ ژنتیکی از فردی که سیتوپلاسم او در سلول جایگزین شده است، خصوصیاتی ارث نخواهد برد و این نگرانی برای والدین پیش نخواهد آمد که نوزاد صاحب خصوصیات ژنتیکی والد سوم باشد.
رئیس مرکز تحقیقات سلولی صارم گفت که امکان علمی و پزشکی انجام این پروسه نیز در مراکز درمانی کشور فراهم است.
انتقاد به روش "نوزاد با سه والد"
اعلام این امکان تازه‌‌ی پزشکی از سوی صارمی بلافاصله با واکنش‌های انتقادی مواجه شد.
محمود تولائی، رئیس مرکز تحقیقات ژنتیک انسانی دانشگاه علوم پزشکی "بقیه الله" با انتقاد از طرح پیشنهادی صارمی، این طرح را "مخدوش" توصیف کرد.
تولائی در گفت‌وگویی با خبرگزاری "مهر" گفت که این روش پیشنهادی تازه، شبیه به "کلونینگ" است. در روش کلونینگ سلول تخلیه و هسته‌ی سلول دیگری جایگزین می‌شود و در نتیجه خصوصیات سلول تغییر بنیادین می‌یابد.
تولائی گفت:«در روش نوزاد با سه والد هسته‌ی سلول را البته نگاه می‌دارند و سیتوپلاسیم و اجزای آن یعنی میتوکندری را از سلول دیگری جایگزین می‌کنند. بسیاری از عوارض احتمالی این اقدام نامشخص است و کاربرد آن به لحاظ علمی برای انسان ممنوعیت دارد و فقهای ما نیز چنین اجازه‌ای را صادر نکرده‌اند.»
تولائی با اشاره به این‌که کمیته‌ی اخلاق پزشکی نیز چنین مجوزی را صادر نکرده است، گفت که این کمیته بعد از دیدن عواقب احتمالی آزمایش بر روی حیوان‌ها مجوز چنین امری را صادر خواهد کرد و هنوز بسیاری از عواقب احتمالی این اقدام پزشکی بر روی حیوان هم مشخص نیست.
تولائی به اطلاق عبارت "نوزاد با سه والد" به این آزمایش پزشکی هم اعتراض کرد و گفت که صرف حضور سیتوپلاسم سلول انسان دیگری در شکل‌گیری نطفه‌ی نوزاد، برای اطلاق واژه‌ی "والد" کافی نیست. او گفت:« رسانه‌ای کردن این موضوعات وقتی هنوز مجوز آن صادر نشده و ابعادش روشن نیست، درست نیست و فقط فضای تبلیغاتی کاذب ایجاد می‌کند.»
بریتانیا، پیش‌قدم در قانونی کردن
بریتانیا، تنها کشوری است که فعلا مجوز "نوزاد با سه والد" را صادر کرده است. در ماه ژوئن ۲۰۱۳ بریتانیا به عنوان اولین کشور انجام این امر پزشکی را قانونی کرد. بی بی سی انگلیسی گزارش داد که یک کودک از میان هر ۶۵۰۰ کودکی که در بریتانیا متولد می‌شوند، دچار اختلالات ژنتیکی‌ای هستند که با انجام چنین پروسه‌ای می‌توان از بروز اختلالات کاست.
دولت بریتانیا گفت که بحث‌های رسانه‌ای نشان می‌دهد که افکار عمومی نیز از قانونی شدن و صدور مجوز این پروسه‌ی درمانی استقبال می‌کنند. اما انتقاد از این اقدام در بریتانیا نیز بسیار است.
دیوید کینگ، رئیس مرکز "ژنتیک انسانی آلرت" در بیانیه‌ای با انتقاد از این تصمیم دولت، چنین پروسه‌ای را "غیرضروری"، "نامطمئن" و با عواقب ناشناخته توصیف کرد. او گفت که بسیاری از زوج‌هایی که خواهان بچه‌دار شدن هستند و با مشکل ژنتیکی روبرو هستند هم با این پیشنهاد مخالفت کرده‌اند.