بابک بیات، در خاطرات ما زنده است
۱۳۸۵ آذر ۸, چهارشنبه� یکشنبه در سن ۶۰ سالگی درگذشت و امروز پیکرش تشییع و به خاک سپرده شد.
بابک بیات پس از نزدیک به دو سال بیماری که در یک ماه گذشته حال او را وخیم کرده بود صبح یکشنبه پنجم آذر ماه در بیمارستان ایرانمهر تهران درگذشت. پیکر این آهنگساز امروز با حضور جمع بزرگی از دوستدارانش و اهالی موسیقی و سینما، از تالار وحدت تشیع و در قطعهی هنرمندان بهشت زهرا به خاک سپرده شد. بابک بیات در شصت سالگی به دلیل نارسایی کبد در گذشت.
بیات تا زمان انقلاب برای ۹ فیلم، و پس از انقلاب برای بیش از شصت فیلم و سریال آهنگ ساخت. نخستین کار او ساحتن موسیقی فیلم «خورشید در مرداب»، در سن ۲۵ سالگی بود. او همچنین از اوایل دههی پنجاه برای ترانههای به یاد ماندنی خوانندگانی از جمله داریوش، ابی و گوگوش آهنگ ساخت که در خاطر چند نسل حک شد و برجا ماند. موسیقی فیلم «فریاد زیر آب» یکی از آخرین ساختههای او پیش از انقلاب بوده است.
نخستین کار بابک بیات پس از انقلاب در سال ۱۳۶۰ ساختن موسیقی برای مرگ یزدگرد اثری از بهرام بیضایی بود. او در ادامهی همکاریهایش با بیضایی برای دو فیلم دیگر او «مسافران» و «شاید وقتی دیگر» نیز موسیقی نوشت. بیات موسیقی این فیلم آخر را در کنار کارهایی که برای فیلمهای «طلسم» و «نقطه ضعف» ساخته بهترین اثار خود عنوان کرده است.
بابک بیات پس از انقلاب با ابراهیم زالزاده در موسسه انتشارتی و فرهنگی ابتکار همکاری کرد که حاصل آن از جمله ساختن آهنگ برای «خروس زری، پیرهن پری» و چند اثر دیگر از احمد شاملو بود. بیات دو سیمرغ بلورین از جشنواره سینمایی فجر (۱۳۶۹ و ۱۳۷۵) و جایزهی بهترین آهنگساز را به مناسبت صد سالگی سینما دریافت کرده است. او همچنین هشت سال در دانشگاههای تهران به تدریس موسیقی فیلم مشغول بود. با اینهمه تا روزهای پایانی عمر از خدمات بیمهی درمانی بیبهره بود و وضع مالی چندان خوبی نداشت. او چندی پیش گفته بود «از اینكه یك آهنگساز با این همه زحمت چنین زندگی میكند و درآمد كمی در حد یك كارمند داشته است، خندهتان میگیرد.»
بابک بیات را تاثیرگذارترین آهنگساز معاصر ایران خواندهاند که هم در ساختن موسیقی فیلم و هم در موسیقی ترانه سبکی ویژه داشت و بر همعصرانش تاثیر بسیار گذاشت. او را باید یکی از پرکارترین موسیقدانان معاصر نیز نامید. میلاد کیایی نوازنده سنتور که دوستی دیرینهای با بیات داشته معتقد است «شاید یكی از دلایل مرگ بیات، پركاری او بود، او اصلا به جسم و مغزش، استراحت نمیداد و دائم در حال كار بود.» [ایسنا] بهرام بیضایی پس از درگذشت بابک بیات گفته است «بیش از هر چیز متاسف هستم به خاطر دلآزردگیهایی كه موجب مرگ این هنرمند شد و متاسف هستم به دلیل اینكه، هیچ یك از كارهای او بصورت قابل قبولی در دسترس مردم قرار نگرفت.»
بیضایی برای مراسم تشییع جنازهی بیات پیامی فرستاد که صبح امروز توسط محمد سریر رئیس هیات مدیرهی خانهی موسیقی قرائت شد. بیضایی در این پیام از جمله مینویسد «آن مرد مهربان بود. آن مرد نواهایی در سر داشت كه رهایش نمیكردند. آن مرد وقت كمی داشت، نه آن قدر كه صداهای سرش را ردیف كند یا به دستگاهی بسپارد.» بیضایی در انتهای پیامش میگوید «آن مرد گلههای ما همه را شنید و گلههایش را با خود برد.»
بابک بیات ظاهرا وصیت کرده بود در امامزاده طاهر دفن شود. در مراسم تشییع جنازهی این موسیقیدان، بابک صحرایی ترانه سرای جوانی که با او همکاریهایی داشته در این باره گفت «او دوست داشت در كنار قبر احمد شاملو دفن شود، اما از آنجا كه قبری در كنار قبر این شاعر بزرگ وجود نداشت، خانوادهاش تصمیم گرفتند او را در قطعه هنرمندان بهشت زهرا به خاك بسپارد.»
قرار است روز جمعه، دهم آذر ماه، مجلس ختم بابک بیات در مسحد ولیعصر (خیابان وزرا) برگزار شود. همچنین ستار اورنگ، یکی از شاگردان بابک بیات به خبرگزاری مهر گفته است، مراسم یادبود این آهنگساز و موسیقیدان در خانه هنرمندان و یا خانه موسیقی برگزار میشود.
بهزاد گشمیریپور، گزارشگر صدای آلمان در تهران