ایرج دانایی فرد: <br>بهترین مربی جهان هم نمی‌تواند به فوتبال ایران کمک کند

دویچه‏وله: آقای دانایی‏فرد، وضعیت فوتبال ملی ایران را در مقطع فعلی و در پایان مسابقات فوتبال جام ملت‏های آسیای سال ۲۰۱۱ چگونه ارزیابی می‏کنید؟

ایرج دانایی‏فرد: من این بازی‏ها را دیدم و از هیچ‏کدام از بچه‏ها کم‏کاری ندیدم؛ یعنی هیچ‏کس دوست نداشت که بد بازی کند. همه‏ی بچه‏ها خیلی زحمت کشیدند. اما اشکال فوتبال ما، اشکال پایه‏ای است. به نظر من، این تیم از نظر بدن‏سازی خیلی خوب بود، ولی در بازی آخر با کره‏ی جنوبی، به‏خاطر نداشتن اعتماد به‏نفس و سیستم دفاعی‏ای که گذاشتند، موفق نشدند. والا هیچ‏ مربی‏‏ای نمی‏خواهد تیم‏اش ببازد و هیچ بازیکنی‏ هم به خاطر مملکتش، نمی‏آید کم‏کاری کند. ولی کلاً با این وضع فوتبال‏ ما که حرفه‏ای پول می‏دهند و آماتور تمرین می‏کنند، هم‏چنین با توجه نداشتن به زمین و نداشتن امکانات، باید از این تیم خیلی هم تشکر کرد که تا این‏جا هم آمدند.

میزان انتظارات خود شما، قبل از شروع مسابقات فوتبال جام ملت‏های آسیا، از عمل‏کرد تیم ملی ایران چه بود؟ آیا کم‏تر از آن چیزی بود که به نمایش گذاشتند؟ آیا بیشتر بود یا همانی بود که در پایان دیده شد؟

خیلی‌کم‏تر از این بود. واقعا! اصلاً فکر نمی‏کردم که این‏جوری بازی کنند و کم نیاورند. بازیکنان ما قبلاً همیشه در نیمه‏ی دوم کم می‏آوردند. ولی این‏دفعه، این‏طور نشد. هم من و هم خیلی از کارشناسان (۹۰درصد‏شان) فکر نمی‏کردیم که ایران حتی از این گروه بالا بیاید، چه برسد به این‏که با سه برد خوب، بیاید با کره بازی کند. ما همیشه با کره مشکل داشتیم.

ما خودمان، قبل از جام جهانی ۱۹۷۸ در بازی‏های مقدماتی این جام، یک بازی با کره داشتیم. اگر بخواهم مقایسه‏ای بکنم، در بازی امسال با کره، بچه‏ها شش هفت‏تا حمله هم کردند. اما در آن بازی، مثلاً من که گوشه‏ی چپ بودم، همه‏اش دفاع چپ بودم. از آن طرف، گوشه‏ی راست‏مان، دفاع راست کمک می‏کرد. واقعاً کره‏ای‏ها در این ۹۰دقیقه، فشاری روی ما آوردند که حد ندارد. هرچند که ما آن بازی را صفر صفر کردیم، ولی شما از عبداللهی، کازرانی و… هم بپرسید، به شما می‏گویند که در آن بازی ما باید شش‏تا گل می‌خوردیم. البته آن موقع، نیمکت ذخیره‏های ایران خیلی قوی بود. نگاه کنید، ببینید در دهه‏‏های ۶۰ و ۷۰ چند نفر به تیم ملی آمده‏اند. به این سادگی نبود که کسی با دوتا بازی خوب، به تیم ملی بیاید.

اشکالی که الان تیم ملی دارد، این است که هرکسی یک یا دو بار بازی می‏کند، او را به تیم ملی می‏آورند. بچه‏های تیم ملی آن زمان آن‏قدر با هم بودند و با هم بازی کرده‏ بودند که استخوان‏بندی همیشه معلوم بود. در میان ۲۲ بازیکنی که انتخاب می‏شد، شاید چهار بازیکن بودند که آن‏ها هم یا روی نیمکت بودند یا باید می‏رفتند بالا و از بالا بازی را نگاه کنند.

اما در این ۲۰-۳۰ سال گذشته می‏بینیم که بعضی‏ها چقدر راحت به تیم ملی می‏آیند. خُب آن که به راحتی و با چهار بازی خوب به تیم ملی راه پیدا می‏کند، وقتی در مقابل تیم‏های قوی‏ای مانند کره و… بازی می‏کند، توانایی‏اش پایین می‏آید. چون اعتماد به‏نفس لازم را ندارد و بازی ملی زیادی نداشته است. در هر صورت، واقعاً بچه‏ها زحمت کشیدند و دست‏شان هم درد نکند.

چه چشم‏اندازی را برای تیم ملی فوتبال ایران در حال حاضر می‏بینید؟

به‏نظر من، آینده‏ی خوبی با این وضع ندارد. پیشرفت‏اش به آن صورت نیست. ما تاکتیک‏ تیم‏مان درست نیست. همیشه از گوشه‏ها خوب حمله می‏کردیم، ولی از وسط زمین، مثلاً در بازی آخر با کره‏ی جنوبی، اصلاً بازیکن بازی‏سازی وسط زمین نداشتیم. ما از نظر تاکتیک تیمی از سطح آسیا، واقعاً عقب هستیم. شما ژاپنی‏ها، کره‏‏ای‏ها، ازبکستان، استرالیا را ببینید؛ آن‏ها از دوتا دفاع وسطی که دارند، از آن‏جا حمله‏ها می‏شود، پاس‏کاری می‏شود و از همان‏جا گل هم زده می‏شود. ولی ما بیشتر توپ‏های‏مان روی ضربه‏های کاشته است که عقیلی و این و آن بیایند و با قد بلندی که دارند، یک هد بزنند توی دروازه. ولی از وسط دفاع میانی و… هیچ تاکتیک تیمی‏ای نداریم.

این نارسایی و کمبودهایی که به آن‏ها اشاره کردید، آیا با کمک یک مربی خارجی می‏تواند برطرف شود، یا مربی ایرانی؟ یا اصلاً هیچ فرقی نمی‏کند که سرمربی تیم ملی فوتبال ایران، ایرانی باشد یا خارجی؟

به نظر من، بهترین مربی دنیا را هم بیاورند همین وضع است. چون تاکتیک‏پذیری از باشگاه‏ها شروع می‏شود، از نوجوانان و نونهالان شروع می‏شود تا به تیم ملی برسد. بازیکنی که در باشگاه خودش دارد بازی می‏کند و در تیم ملی هم انتخاب شده، خیلی مشکل می‏شود که تاکتیک‏پذیر باشد. ضمن این‏که ما زمین‏های زیادی نداریم، مانند گذشته. خود باشگاه‏ها زمین ندارند. خُب این خیلی مشکل است. اگر کسی بخواهد تاکتیک خوب روی زمین پیاده کند، احتیاج به یک چمن خوب دارد. خیلی مشکلات هست.

برای شنیدن گفت‌وگو با ایرج دانایی‌فرد، لینک پایین صفحه را کلیک کنید.

فرید اشرفیان
تحریریه: کیواندخت قهاری