ایران و انتخابات زیر ذرهبین • مقالهای از سردبیر دویچهوله
۱۳۹۲ اردیبهشت ۲۸, شنبهتصاویر گویا هستند و بر درک و قضاوت ما موثر. تصاویری که با دوربین عکاسی گرفته میشوند یا با توصیف قلم در ذهن جای میگیرند. تصاویری که ما از ایران داریم در مجموع منفیاند: «حکومتی یاغی» در «دست ملایان بنیادگرا» که «به دنبال بمب اتمی» هستند و رئیس جمهوریاش «در پی محو اسرائیل».
این قضاوتها ممکن است درست باشند، با این حال تنها یک روی سکهاند و در سطح باقیمیمانند. تصویری که غرب از ایران برای خود قاب گرفته، به سیاست محدود میشود. این تصویر همهجانبه نیست، عاری از حس زندگی است و در عین حال ناشی از سد سانسور در ایران که نمیگذارد اخبار و اطلاعات در ابعادی وسیع به بیرون درج کند.
شهروندان در کشوری که حکومتاش با هر انتقادی به سختی برخورد میکند، چگونه سر میکنند؟ در جایی که اقتصادش از جمله براثر تحریمهای غرب زمینگیر شده است. در کشوری که دین و دولت بهم آمیختهاند و ساختاری بسیار پیچیده بوجود آوردهاند. زندگی روزمره در ایران چهار سال پس از جنبش سبز چه حال و هوایی دارد؟
به سوالاتی که طرح شد، در صفحه ویژه دویچه وله پرداختهایم. کاری که تنها به این خاطر میسر شده که دویچهوله بیش از ۵۰ سال است به زبان فارسی از ایران گزارش میدهد، که تحریریه فارسی آن ارتباطی تنگاتنگ با ایران، مجامع و محافل ایرانی دارد و باز به این دلیل که دویچهوله فارسی روزانه بیش از ۱۳۰ هزار مراجعه کننده دارد. مخاطبینی که با مراجعه به سایت آن و از راه تویتر یا فیس بوک با ما به عنوان منبعی مستقل و بیطرف ارتباط برقرار میکنند.
منبع داوری ما، همین مخاطبین و همچنین کسانی است که علیرغم تهدیدها و فشارهای سیاسی، نظرشان را با ما در میان میگذارند. کسانی با نوشتن اززندگی روزمرهشان، امکانی بینظیر برای نگاه به درون ایران بوجود میآورند. به زندگی که به شدت زیر کنترل حکومت است و نفوذ عمیق سنتهای مذهبی.
تلاش این مخاطبان بیخطر نیست. هر شکل از انتقاد برای حکومت اقتدارگرایی مانند ایران غیرقابل تحمل است و به شدت مجازات میشود.
کنترل و نظارت حکومتی تنها بر سر مخالفان و روزنامهنگاران سنگینی نمیکند، هنرمندان نیز از آن بیبهره نیستند. برخی از مصاحبه شوندگان ما در هفتههای اخیر ناپدید شده یا ایران را ترک کردهاند. در آستانه انتخابات ریاست جمهوری سرکوب شدیدتر شده است.
در انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۰۹ (۱۳۸۸) و در دوره جنبش سبز، بلاگرها جبههای آشکار از مقاومت ساختند: «شما اسلحه دارید، ما تلفن همراه». اکنون اما حکومت ایران میکوشد حتی راه دسترسی به اینترنت را هم ببنندد. هدف درست کردن «اینترنت حلال» است، یک شبکه «پاک» که از آن هیچ خبر غیر دولتی عبور نکند.
با صفحه ویژه «دیدگاههای یک حکومت دینی» نگاهی انداختهایم بر آنچه پشت دیوار سانسور میگذرد، بر زندگی انسانها در این سرزمین. با ما به تماشا بنشینید!