ایران و آمریکا؛ رویارویی نظامی یا مذاکره با چهره‌های جدید
۱۳۹۶ شهریور ۲۲, چهارشنبه
پنج مقام بلندپایه سیاسی و امنیتی آمریکا طرحی را تهیه کرده‌اند که بر اساس یکی از مفاد آن ناوهای جنگی امریکایی اجازه دارند در صورت احساس خطر از سوی قایق‌های سپاه پاسداران ایران به آنها شلیک کنند.
بر اساس ماده دیگری از این طرح، به قایق‌های ره‌گیر آمریکایی اجازه تعقیب آن کشتی‌های ایرانی داده شده است که برای شورشیان حوثی یمن و گروه‌های فلسطینی در غزه و صحرای سینای مصر محموله ارسال می‌کنند.
طرح مزبور همچنین جاسوسی‌های سایبری و سایر فعالیت‌ها در زمینه گسترش احتمالی برنامه هسته‌ای ایران را نیز هدف قرار داده است.
هدف آمریکا از تهیه این طرح چیست؟ آیا دولت دونالد ترامپ در پی یک رویارویی نظامی با ایران است؟ آیا قصد تاثیرگذاری بر برجام را دارد؟ و یا اینکه هدف دیگری در سر دیپلمات‌های جدید آمریکایی است.
نظرات دو کارشناس مسائل بین‌الملل یکی در اروپا و دیگری در آمریکا را در این زمینه جویا شدیم.
"آمریکا و اسرائیل به دنبال خلع سلاح کامل نظامی ایران هستند"
هوشنگ امیراحمدی کارشناس مسائل ایران و آمریکا که به گفته خودش ۳۰ سال است در این زمینه تحقیق و فعالیت کرده معتقد است تیم وزارت دفاع آمریکا تماما سرباز و نظامیانی هستند که اصلا از ایران خوششان نمی‌آید و با سپاه پاسداران هم دشمنی دارند: «بنابراین اگر اتفاقی شبیه آنچه دو سال پیش روی داد و در جریان آن سربازان آمریکایی چند ساعتی توسط نیروهای سپاه دستگیر شدند، دوباره روی دهد، دیگر جریان از طریق دیپلماسی حل نخواهد شد و با گلوله ختم می‌شود.»
او معتقد است این تیم در کنار اسرائيل به دنبال خلع سلاح کامل نظامی ایران است.
به گفته امیراحمدی مرحله اول این خلع سلاح نظامی با برجام و خلع سلاح اتمی ایران آغاز شد و مرحله بعدی خلع سلاح موشکی ایران است و بعد از آن هم باز اسرائیل راضی نخواهد شد و تا جایی پیش خواهد رفت که قدرت نظامی ایران را به طور کلی کوچک کند و تمامی این طرح‌ها هم در همین راستاست.
"ترامپ برای ایران یک مشکل اساسی ایجاد خواهد کرد"
این تحلیلگر مسائل ایران و آمریکا اعتقاد دارد که با روی کار آمدن ترامپ، فرصت برای اسرائیل به وجود آمده که ممکن است سه سال بعد دیگر وجود نداشته باشد و اسرائیل به همین دلیل در فکر حداکثر استفاده از این فرصت است.
امیراحمدی می‌گوید: «اسرائیل می‌خواهد در این فرصت سه‌ساله هرطور شده صدمه‌ای به جمهوری اسلامی بزند و من اعتقاد دارم این صدمه زده می‌شود. در سه سال آینده ترامپ هم به شکلی اساسی برای ایران و به طور مشخص برای جمهوری اسلامی مشکل ایجاد خواهد کرد حالا در شکل فشار و تهدید یا حتی شاید درگیری‌های موقت منطقه‌ای و نیز ایزوله کردن ایران و فراری دادن اروپاییان از ایران.»
"سپاه پاسداران باید با آمریکا وارد مذاکره و معامله شود"
هوشنگ امیراحمدی معتقد است جمهوری اسلامی باید در قالب مذاکره و دیپلماسی جلوی آمریکا بایستد اما تیم مذاکره ایران دیگر مناسب تیم کنونی آمریکا نیست.
او می‌گوید: «تمامی نیروهای دور و بر ترامپ نظامی و اقتصادی هستند. باید یک تیم مناسب این جریان از طرف ایران وارد میدان شود. به نظر من سپاه پاسداران باید با وزارت دفاع آمریکا وارد معامله شود و مثلا یک سری قراردادهای منطقه‌ای بین خودشان امضا کنند تا جلوی درگیری و جنگ گرفته شود.»
بیشتر بخوانید: «ترامپ ممکن است پایبندی ایران به برجام را تایید نکند»
این کارشناس سیاسی معتقد است اگر خامنه‌ای از سپاه بخواهد، سپاه حتما این کار را می‌کند چرا که این نیروی نظامی کاملا در اختیار خامنه‌ای است.
استدلال امیراحمدی این است که چون هیچ دیپلماتی در دولت ترامپ نیست و آمریکا عملا سپاهیان خودش را به میدان آورده بنابراین ایران هم باید با سپاهیانش وارد میدان شود.
ایران همانند استخوانی در گلوی آمریکا
مهران براتی تحلیلگر سیاسی مقیم برلین رویارویی نظامی میان آمریکا و ایران را نامحتمل می‌داند، به خصوص در شرایط کنونی منطقه. به نظر او آمریکا در قبال ایران در وضعیتی نامشخص قرار گرفته است: «آمریکا در سوریه و عراق و برای جنگ با داعش احتیاج به همکاری نیروهای نظامی مورد حمایت ایران دارد. هنوز بخش بزرگی از خاک سوریه در دست داعش است و در این وضعیت برای آمریکا پیروزی بر داعش بدون اینکه حزب‌الله لبنان و نیروهای مورد حمایت ایران او را همراهی کنند ممکن نخواهد بود.»
اما به نظر براتی، ایران فعالیت‌هایی در منطقه دارد که مشخصا تهدیدی برای اسرائیل هستند از جمله اینکه ۵۰ تا ۷۰ هزار نیروی نظامی را در مرز اسرائيل به ویژه در بلندی‌های جولان مستقر کرده و حزب‌الله لبنان را هم به موشک‌های اسکات مجهز کرده است.
این تحلیلگر سیاسی نتیجه می‌گیرد که تمامی این طرح‌ها و نقشه‌ها در این جهت هستند که نفوذ ایران را در منطقه به حداقل برسانند.
طرحی برای حفظ چهره ترامپ
براتی معتقد است آمریکا نمی‌تواند از توافق برجام بیرون بیاید و یا آن را یک طرفه لغو کند چرا که این توافق با تایید شورای امنیت سازمان ملل چیزی شبیه یک معاهده بین‌المللی است؛ بنابراین دولت ترامپ قصد دارد با چنین طرح‌هایی سیاست جایگزینی را پیش ببرد و چهره خودش را حفظ کند. او می‌گوید: «این طرح به نظر من طرحی برای حفظ چهره ترامپ است و کیفیت و کمیت عملی شدنش بسیار کم است.»
"اروپا وارد ماجراجویی‌های ترامپ نخواهد شد"
مهران براتی که سال‌ها در آلمان زندگی کرده و سیاست این کشور و سیاست اروپا را به خوبی می‌شناسد، معتقد است در بحران میان ایران و آمریکا، اروپا و مشخصا آلمان قطعا نقشی سازنده خواهند داشت.
او می‌گوید خبرهایی شنیده مبنی بر اینکه پوتین، رئيس‌جمهور روسیه از مرکل صدراعظم آلمان تقاضا کرده تا نسخه‌ای بدیل برجام برای کره شمالی تهیه کند. در چنین وضعیتی به نظر این کارشناس، امکان ندارد اروپا اجازه لغو برجام یا بی‌اثر شدن آن را بدهد و یا وارد ماجراجویی‌های ترامپ شود.
براتی می‌گوید: «هرچند ترامپ در دنیای سیاست تازه‌کار است اما به عنوان کسی که از دنیای پولی و مالی می‌آید یک نوع منطق اصولی و بازاری را می‌تواند بفهمد. بنابراین من امیدوارم و مطمئنم که کار با ایران به جدال نظامی نخواهد کشید.»