ایران: خاموشی‌ها تا نیمه‌ی مهرماه ادامه دارد
۱۳۸۷ مرداد ۳۱, پنجشنبه
این وزارتخانه چنین اتهام‌هایی را نادرست می‌داند و خشکسالی را مسبب اصلی کمبود برق معرفی می‌کند. این در حالی است که نیروگاه‌های برق‌آبی حدود دو هزار و سیصد مگاوات کاهش تولید داشته‌اند، اما مصرف برق، در اوج گرما نزدیک به چهار هزار مگاوت بیشتر از تولید فعلی است. وزیر نیرو در تازه‌ترین اظهاراتش خبر داد که خاموشی‌ها دست‌کم تا اواسط مهرماه ادامه خواهد داشت.
از چند ماه پیش، در قبض‌های برق، به جز مبلغی که مشترکان باید بپردازند، میزان یارانه‌ی دولتی نیز با رنگ قرمز مشخص می‌شود. ظاهرا قرار است این اقدام مردم را به صرفه‌جویی بیشتر تشویق و آنها را آماده‌ی قطع یارانه‌ها کند. به گفته‌ی پرویز فتاح وزیر نیرو، هر کیلووات ساعت برق، در حالی ۱۷ تومان فروخته می‌شود که با توجه به قانون بودجه، دولت برای آن ۶۰ تومان یارانه پرداخت می‌کند. به نظر می‌رسد بحرانی که خاموشی‌های اخیر را به وجود آورده، بیشتر به عدم تناسب میان رشد جمعیت و صنایع، و افزایش میزان تولید مربوط باشد. بنابر آمار رسمی وزارت نیرو، به رغم صرفه‌جویی اجباری ۴ ساعته در روز، که از اول تیر ماه بر اثر خاموشی‌های برنامه‌ریزی شده انجام می‌شود، مصرف برق در روز ششم مرداد به ۳۷ هزار و ۵۰۰ مگاوات رسید. در حالی که کل ظرفیت تولید از ۳۵ هزار مگاوات تجاوز نمی‌کرد.
کارشناسان معتقدند افزایش مصرف انرژی که امسال نزدیک به ۸ در صد بوده، و خشکسالی که امر کم‌سابقه‌ای نیست، قابل پیش بینی بوده‌اند و باید برای افزایش تولید برق برنامه‌ریزی‌های مناسب انجام می‌شد. میزان برقی که نیروگاه‌های برق‌آبی در اردیبهشت تولید می‌کردند ۳ هزار و ۷۰۰ مگاوات بوده که اکنون به ۱۴۰۰ مگاوات کاهش یافته است. وزیر نیرو روز گذشته، سی‌ام مرداد، به خبرنگاران گفت که نیروگاه‌های برق‌آبی، یکی پس از دیگری توان تولید برق را از دست می‌دهند و در ماه‌های مهر و آبان، به جز سد دز که حدود ۳۰۰ مگاوات ظرفیت دارد، بقیه از مدار خارج می‌شوند. خشکسالی، گرچه در کاهش تولید موثر بوده با توجه به سهم ۷ تا ۱۰ درصدی این نیروگاه‌ها در کل تولید، نمی‌تواند علت اصلی بحران موجود باشد.
نظرات منتقدان
منتقدان، دولت نهم را متهم می‌کنند که به رغم افزایش درآمدهای نفتی، به گسترش نیروگاه‌ها و سرمایه‌گذاری لازم برای این منظور بی‌توجه بوده است. وزیر نیروی دولت محمد خاتمی می‌گوید بیش از چهل هزار مگاوات برق به دولت نهم تحویل داده و این دولت نه تنها در افزایش آن گامی برنداشته که با سیاست‌های نادرست موجب کاهش آن نیز شده است. دولت با رد این ادعا میزان اعلام شده را ظرفیت اسمی و نصب شده‌ی نیروگاه‌ها می‌داند. حسن علی‌زاده مدیر کل روابط عمومی وزارت نیرو، یازدهم خرداد در پاسخ به نوشته‌ای که در سایت عصر ایران منتشر شد ادعا کرد که در طول سه سال گذشته، سالانه بیش از ۴ هزار مگاوات به ظرفیت تولید افزوده شده که در سطح جهانی نيز اين حجم ظرفيت سازی كم سابقه و با اهميت است.
در روزهای گذشته، بحران موجود در زمینه‌ی تامین برق، انتقادهای شدیدی را متوجه وزارت نیرو و دولت محمود احمدی‌نژاد کرده است. خاموشی، به ویژه در مراکز حساسی چون بیمارستان‌ها، یا گذرگاه‌ها و چهارراه‌ها، جان بسیاری را به خطر انداخته و قطع برق خسارت فراوانی به صنایع زده است. مطابق برنامه‌ی چهارم توسعه، ایران می‌بایست اکنون علاوه بر تامین نیاز داخلی در زمره‌ی صادرکنندگان برق باشد. به رغم این، جمهوری اسلامی برای تامین نیاز داخلی از کشورهایی چون ارمنستان و آذربایجان برق وارد می‌کند و برای واردات بیشتر مذاکراتی نیز با ترکیه، امارات متحده عربی و تاجیکستان در دستور کار دارد.
زیان صنایع
روزنامه‌ی دنیای اقتصاد روز دوشنبه، ۲۸ مرداد از قول مسعود حجت مديرعامل شركت مديريت شبكه برق كشور، زیان صنایع از خاموشی را صد برابر قیمت کنونی برق اعلام کرد. بنابر این گزارش، مسعود حجت گفته است: « میزان خاموشی در تهران تاکنون ۱۷ درصد بوده». وزیر نیرو، دیروز از ادامه‌ی خاموشی‌ها تا اواسط مهرماه خبر داد. به گفته‌ی پرویز فتاح، با توجه به خارج شدن نیروگاه‌های برق‌آبی از مدار، تامین برق کشور از ابتدای پاییز تنها بر عهده‌ی نیروگاه‌های حرارتی قرار خواهد گرفت و برای بهره‌برداری از ظرفیت سدها، باید به انتظار بارش باران نشست. به گفته‌ی او حداکثر توان تولید این نیروگاه‌ها ۳۴ هزار مگاوات است که از میزان مصرف در روزهای معمولی چندان بیشتر نیست. وزیر نیرو ابراز امیدواری کرد که خنک‌تر شدن هوا و کاهش مصرف در ماه رمضان، به کم شدن ساعت خاموشی‌ها در شهریور ماه بیانجامد.