ايران در هفتهاى كه گذشت: نرمش در سياست خارجى و سركوب دراويش
۱۳۸۴ بهمن ۲۹, شنبهسه هفته مانده به طرح گزارش پرونده اتمى ايران در شوراى امنيت سازمان ملل متحد، اين هفته، در شرايطى كه تهديدهاى آمريكا و اتحاديه اروپا جدىتر مىشد، نشانههائى از انعطاف در سياست خارجى جمهورى اسلامى ايران آشكار شد. روز پنجشنبه، غلامرضا آقازاده سرپرست سازمان انرژى اتمى، در گفتوگو با سيماى جمهورى اسلامى ايران گفت: ”ما، تنها گاز را در تعداد بسيار كمى از سانتريفوژها تزريق كردهايم و هنوز حتى به مرحله يك آزمايش نمونه نرسيدهايم”.
خبرگزارى رويترز، ضمن انعكاس اين مطلب، از آقازاده نقل كرد: ”پيشنهاد روسيه مىتواند مورد بررسى قرار گيرد”. وى، در عين حال، بار ديگر بر حق ايران در زمينه غنى سازى اورانيوم در داخل كشور تاكيد ورزيد. مسكو مىكوشد با تهران بر سر غنى سازى اورانيوم در خاك روسيه به توافق برسد. اين امر، مانع از آن خواهد شد كه ايران بتواند از مواد هسته اى براى ساختن بمب اتمى استفاده كند.
پيش از اعلام آمادگى ايران براى بررسى مجدد پيشنهاد روسيه، ”فيليپ دوست – بلازى” وزير امورخارجه فرانسه گفته بود: ”پيام غرب به ايران روشن است: ”بر سر عقل بيائيد، همه فعاليتهاى اتمى، غنى سازى اورانيوم و تبديل آن را متوقف كنيد”. دوست بلازى كه با شبكه دوم تلويزيون فرانسه مصاحبه مىكرد افزود: ”اما ايران به اين پيام گوش نمىدهد و عمل نمىكند”. وى ايران را به داشتن يك برنامه اتمى مخفى نظامى متهم ساخت.
يك روز پيش از موضع گيرى تازه سرپرست سازمان انرژى اتمى ايران، ”فراتينى” كميسر اتحاديه اروپا تهديد كرده بود كه اگر ايران برنامه غنى سازى اورانيوم را فورا متوقف نكند، سازمان ملل متحد در زمينه تحريم اين كشور عمل خواهد كرد. وى اما اشاره اى به جزئيات اين تحريمها نكرد. نشريه اشپيگل آن لاين، ضمن انعكاس اظهارات فراتينى به نقل از وى افزود: ”درها براى يافتن راه حلى از طريق مذاكره همچنان باز است”. خانم آنگلا مركل، صدراعظم آلمان نيز، همين موضع را اتخاذ كرد و در مصاحبه اى با هفته نامه اشترن گفت: ”هنوز همه امكانات مورد استفاده قرار نگرفته و به اين دليل مىبايست قدم به قدم پيش رفت. در عين حال ايران مىبايست دريابد كه خود را برخلاف منافعش در ميان جامعه ملل منزوى ساخته است”.
تحركات هفته گذشته مسئولان برنامه اتمى و سياست خارجى جمهورى اسلامى ايران، نشان مىدهد كه آنها حساسيت شرايط را دريافتهاند و احتمالا مايل به اين انزواى بين المللى نيستند. مذاكرات تهران و مسكو قرار بود روز جمعه آغاز شود، اما تهران اين قرار را به روز دوشنبه هفته آينده موكول كرد. با توجه به اظهارات آقازاده، احتمال مىرود كه اين بار مذاكرات، كه بارها متوقف شده، جدى تر گرفته شود. خبر مهمتر، اين كه به گزارش اشپيگل آن لاين، قرار است منوچهر متكى وزير امورخارجه جمهورى اسلامى، هفته آينده به بروكسل سفر كند و با نمايندگان پارلمان اروپا به مذاكره بنشيند. در اين ميان، دولت جورج بوش ضمن تهديد به تشديد تحريمهاى موجود عليه ايران، از كنگره اين كشور خواست كه ۷۵ ميليون دلار بر بودجه پيشبرد و گسترش دموكراسى در ايران بيافزايد.
و اما در سايه جنجالهاى ناشى از مناقشه اتمى و بحران كاريكاتورها، در داخل كشور اين هفته شاهد نمونه تازه اى از اعمال فشار عليه دراويش گنابادى بوديم كه حسينيه آنها در قم تخريب و ۱۲۰۰ نفر از آنان دستگير شدند. خبرگزارى ايلنا از حاجى زاده، معاون سياسى امنيتى استاندارى قم، نقل كرد: تخريب حسينيه دراويش، يك مساله حقوقى و ملكى بوده و در تعقيب شكايت دو شاكى خصوصى صورت گرفته است. وى افزود كه ۱۵۰ زن هم در ميان دستگير شدگان هستند.