ايران در هفتهاى كه گذشت: شانسهاى ايران در كنفرانس بغداد
۱۳۸۵ اسفند ۱۲, شنبهآيا در مناسبات بينالمللى جمهورى اسلامى ايران، روزنهاى گشوده مىشود؟ شرايط كشور، پيچيده تر و پيشبينى تحولات آينده دشوارتر از هميشه شده است. اين هفته، آمريكائىها جمهورى اسلامى را به آموزش نظامى شورشيان عراق متهم كردند و ناتان ياهو رهبر حزب دست راستى ليكود و نخست وزير پيشين اسرائيل نيز، حملات كمسابقهاى را متوجه ايران ساخت. او حتى مدعى شد كه رهبرى ايران، در نهايت خواستار ايجاد يك امپراطورى هزار ساله اسلامى است كه دامنه آن بايد تا اسپانيا كشيده شود!
به موازات اين اتهامات و حملات، وزارت دفاع آمريكا اعلام كرد كه در چارچوب ايجاد سيستم دفاع موشكى خود در اروپاى شرقى، يك ايستگاه متحرك رادار را نيز، براى مقابله با موشكهاى ايرانى در قفقاز مستقر خواهد كرد. اعلام اين موضوع، اعتراض شديد روسيه را برانگيخت و پنتاگون براى آرام كردن مسكو اعلام كرد: ايستگاه رادار جديد، ايران را تحت نظر خواهد گرفت و امكان برگردانده شدن به سوى روسيه را ندارد.
درباره رايزنىهاى شش عضو دائمى شوراى امنيت و آلمان، بر سر تنظيم پيش نويس قطعنامه دوم شوراى امنيت نيز، خبرگزارىها از تشكيل يك كنفرانس تلفنى ميان آنها در روز پنجشنبه خبر دادند. اين گزارشها از پيشرفت مذاكرات و نزديكى شش كشور حكايت داشت.
اما همين هفته، نشانههائى از احتمال چرخش اوضاع نيز آشكار شد. چرخشى كه ممكن است زمينه ساز نزديكى تهران و واشنگتن و جست و جوى يك راه حل مسالمت آميز براى بحران اتمى باشد. سفر احمدى نژاد به رياض، اعزام يك ديپلمات بلندپايه آمريكائى به دمشق و موافقت آمريكا و ايران با شركت در كنفرانس بغداد، نشان داد كه هر دو طرف، هنوز از امكان مذاكره كاملا نااميد نشدهاند.
عربستان سعودى، نه تنها متحد آمريكا است، بلكه نفوذ ايران در ميان شيعيان عراق و منطقه را مخالف منافع خود مىداند. به همين دليل، ناظران، سفر احمدى نژاد را غيرمنتظره خواندند. برخى از تحليلگران احتمال دادند كه ايران مىكوشد از شانسى كه كنفرانس بغداد در اختيارش قرار مىدهد، براى حل اختلافات خود با آمريكا استفاده كند و به ميانجيگرى عربستان در اين زمينه دل بسته است.
همزمانى اين سفر با اعزام رئيس بخش آوارگان وزارت خارجه آمريكا به دمشق، حائز اهميت است. در واشنگتن اعلام شد كه اين مقام آمريكائى قصد دارد درباره سرنوشت عراقىهائى كه به سوريه پناه بردهاند، با مقامات سورى مذاكره كند. اما اين سفر نيز، بىترديد با كنفرانس بغداد بىارتباط نيست. آخرين مقام آمريكائى، معاون وزارت خارجه اين كشور بود كه در سال ۲۰۰۴ به دمشق سفر كرد. پس از آن هيچ رابطه ديپلماتيكى ميان آمريكا و سوريه برقرار نشد.
در حالى كه اميد مىرود كنفرانس بغداد شانسى براى نزديك شدن ايران و آمريكا و پيشگيرى از خطر درگيرى نظامى ميان دو كشور فراهم كند، اين روزها درگيرىهاى مسلحانه ميان سپاه پاسداران و گروههاى كرد در شمال غربى كشور زمينه ساز نگرانى تازه اى شده است. اين درگيرىها، در مرز تركيه و عراق روى داده و تاكنون قربانيان زيادى از دو طرف داشته است.
منابع رسمى ايرانى اعلام كردند كه كردها به قصد خرابكارى از خارج وارد ايران شدهاند. اشاره آنها به افراد مسلح حزب كارگران تركيه است، اما برخى از مطلعان محلى نيز، از سركوب كردهاى ايرانى سخن گفتند.