انتشار دی وی دی آثاری از فریتس لانگ

فریتس لانگ پیش از آن که به آمریکا مهاجرت کند، در گستره‌ی جهانی سینماگری شناخته شده بود. اغلب دوستداران هنر هفتم، فیلمهای اکسپرسیونیستی او را مانند "متروپولیس" و "نیبلون‌ها" دیده بودند و توانایی‌های این هنرمند مبتکر را به عنوان کارگردانی نوجو تحسین میکردند. دلیل این که چند کمپانی‌ تهیه‌ی فیلم هولیوود، از او دعوت به عمل آوردند که به آمریکا سفر کند و برای این کمپانی‌ها فیلم بسازد، همین بود. لانگ، ولی در ابتدا این دعوت‌ها را رد کرد.

اما پس از آن که یوزف گوبلز، وزیر تبلیغات و روشنگری ناسیونال سوسیالیسم، دستور توقیف فیلم "وصیتنامه‌ی دکتر مابوزه" را صادر کرد، شبانه چمدان خود را بست و از راه فرانسه، عازم آمریکا شد. گوبلز در رابطه با توقیف فیلم گفته بود: «"وصیتنامه‌ی دکتر مابوزه" نشان می‌دهد که چند نفر با اراده‌ی راسخ می‌توانند هر نظامی را با قهر سرنگون کنند».

فیلمهای آمریکایی

فریتس لانگ، اولین فیلم سینمایی خود را در آمریکا در سال ۱۹۳۵ تهیه کرد. بیست فیلم دیگر که در ژانرهای مختلف ساخته شده، در کارنامه‌ی مهاجرتی لانگ ثبت است. او حتی از ساختن فیلم‌ وسترن که ژانر ویژه‌ی هالیوود ـ آمریکاست، ابا نداشت. دی وی دی برخی از این فیلم‌ها به‌تازگی به بازار آمده است.

"تو و من"، یکی از این فیلم‌هاست که لانگ آن را در سال ۱۹۳۸ ساخته است. او در این فیلم، داستان زوج خلافکاری را بازگو می‌کند که می‌کوشند، به طبقه‌ی متوسط آن دوران آمریکا راه بیابند؛ تلاشی که به شکست می‌انجامد. فیلم کمدی ـ اجتماعی "تو و من"، تحت تأثیرشیوه‌ی کار هنری برتولد برشت در تئاتر، پیامی آموزشی دارد: به گفته‌ی جان راسل تیلور، یکی از منقدان آمریکایی، پیام این فیلم این‌ است: «خلافکاری عاقبت ندارد.» "تو و من"، موفقیت زیادی برای فریتس لانگ در پی نداشت.

"بازگشت جسی جیمز" و "دیدار خطرناک"

پس از "تو و من"، فریتس لانگ دو سال از ساختن فیلم کنار کشید و سپس در سال ۱۹۴۰ وسترن "بازگشت جسی جیمز" را تهیه کرد.

پیش از او هنری کینگ، کارگردان آمریکایی، فیلم موفق "جسی جیمز" را ساخته بود که مورد استقبال شدید سینماروها قرار گرفته بود. به این ترتیب موفقیت فریتس لانگ در ساختن ماجرای بازگشت این "قهرمان" نیز تضمین شده محسوب میشد؛ به ویژه که لانگ برای رسیدن به این موفقیت، "همه‌ سفارشات کمپانی‌های فیلم‌برداری" را هم رعایت کرده بود. کارشناسان سینما، رنگ‌آمیزی شفاف و بازی فوقالعاده‌ هنری فوندا را در این فیلم تحسین می‌کنند.

سومین فیلم "آمریکایی" فریتس لانگ که اکنون به صورت دی وی دی در دسترس است، "زنی در کنار پنجره" نام دارد که به آلمانی آن را "دیدار خطرناک" ترجمه کرده‌اند. این فیلم که در سال ۱۹۴۴ ساخته شده، برای فریتس لانگ شهرت و موفقیت بسیاری به ارمغان آورد.

لانگ در این کار، داستان مرد ثروتمندی را بازگو می‌کند که در غیبت همسرش با زنی تنها آشنا میشود و دل به او می‌بازد. این فیلم با وجود آن که چندین دهه از تولیدش میگذرد، همچنان تازگی خود را در پرداخت طرح و توطئه و تصویرهای گویا از دست نداده است. بازی درخشان ادوارد ج. رابینسون و جوان بنه نیز در این فیلم به یادماندنی است.

"ام"، فیلمی اکسپرسیونیستی

فیلم سینمایی "ام"، یکی از دیگر از کارهای اکسپرسیونیستی فریتس لانگ است که در سال ۱۹۳۱ ساخته شده و چندی است در قالب دی وی دی به بازار آمده است.

فیلم سینمایی "ام" درباره‌ی فعالیت یک جنایتکار روانی است که دختربچه‌ها را می‌رباید و به قتل میرساند. پلیس برای به‌دست آوردن رد قاتل، تمامی گروه‌های خلافکار شهر را تحت‌نظر میگیرد و با آن که تدابیر امنیتی شدیدی را به اجرا میگذارد، با این حال موفقیتی کسب نمی‌کند، تا این که گروه‌های خلافکار خود دست به کار می‌شوند و برای رها شدن از دست کنترل‌های شدید پلیس، درصدد یافتن قاتل برمی‌آیند و در این راه با پلیس همکاری می‌کنند.

فریتس لانگ در این فیلم، اغلب شناسه‌های سینمای اکسپرسیونیستی را به‌کار گرفته است: دکورهای نامتعارف، نورپردازی‌های کنتراست دار، حرکات دوربینی خودنما وبازی‌های اغراق‌آمیز... فیلم سینمایی "ام"، اولین فیلم ناطق فریتس لانگ است.

FF/JT