اعلام آمادگی مشروط ایران برای مذاکره با گروه ۵+۱
۱۳۸۹ تیر ۱۶, چهارشنبه
یک مقام ارشد جمهوری اسلامی ایران اعلام کرد، آماده گفتگو با گروه ۵+۱ در مورد برنامه هسته‌ای خود در ماه سپتامبر است؛ ولی برای این گفتگوها شروطی دارد که در راس آنها مشخص شدن هدف از گفتگو است.
سعید جلیلی، دبیر شورای عالی امنیت ملی و مذاکره‌کننده ارشد ایران در امور هسته‌ای در نامه‌ای به کاترین اشتون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا اعلام کرد: «هنگامی که هدف از مذاکرات کاملا روشن باشد، ایران آماده بررسی بهبود روابط بین‌المللی و از بین بردن نگرانی‌های مشترک است».
کاترین اشتون در میانه ماه ژوئن و پس از چهارمین قطعنامه تحریم شورای امنیت علیه ایران، در نامه‌ای به جلیلی از وی خواسته بود تا مذاکرات ایران و گروه ششگانه (آمریکا، فرانسه، بریتانیا، روسیه، چین و آلمان) از سر گرفته شود.
سه شرط ایران برای مذاکره
سعید جلیلی در نامه خود، سه شرطی که محمود احمدی‌نژاد برای از سرگیری مذاکرات در ۲۹ ژوئن ذکر کرده بود را تکرار کرده و گفته است: «اروپا باید مشخص کند که هدف از مذاکرات دستیابی به توافق و همکاری است یا مواجهه و دشمنی با ایران و حقوق هسته‌ای آن ادامه می‌یابد».
جلیلی گفت: «جامعه جهانی، گفتگو در سایه فشار را دیکتاتوری و به دور از تمدن لازم برای گفتگو می‌داند. انجام گفتگو برای اعمال فشار و دشمنی با یک ملت، همچون گذشته حرکت در مسیری بن‌بست، پرهزینه و بی‌فایده خواهد بود».
وی در نامه خود خطاب به کاترین اشتون افزود: «امروز شما بیش از هر زمان دیگر به جلب اعتماد ملت ما نیاز دارید. اقداماتی که نشان دهد راهبرد غلط دو مسیره را به کنار گذاشته و در صدد جبران خطاها هستید و می‌خواهید آن گونه که فرهنگ گفتگو اقتضاء دارد، عمل کنید».
مسئول پرونده هسته‌ای ایران، سه شرط تهران برای از سرگیری مذاکرات را بدین شرح اعلام کرد: «یک، هدف از گفتگوها برای تعامل و همکاری است یا ادامه روند دشمنی و تقابل با حقوق ملت ایران؟ دو، آیا به منطق گفتگو که لازمه آن اجتناب از هرگونه تهدید به فشار است، التزام خواهید داشت؟ سه، برای روشن شدن مبانی مشترک گفتگو، نظر روشن و صریح شما درباره سلاح هسته‌ای اسراییل چیست؟»
جلیلی همچنین گفت: «پاسخ اتحادیه اروپا به این سوالات برای شروع مذاکرات ضروری است و این گفتگوها در ماه سپتامبر آغاز خواهد شد».
استقبال اتحادیه اروپا از نامه جلیلی
در همین حال اتحادیه اروپا نیت ایران برای از سرگیری مذاکرات را «خبری خوب» توصیف و تاکید کرد که مذاکرات باید فقط شامل برنامه هسته‌ای مناقشه‌‌برانگیز ایران و نه امر دیگری باشد.
مایا کوسیانجیچ، سخنگوی مسئول روابط خارجی اتحادیه اروپا در بروکسل گفت: «از جلیلی برای دیدار در نزدیک‌ترین زمان ممکن دعوت به عمل آوردیم. با این حال روشن است که مذاکرات در مورد برنامه هسته‌ای ایران خواهد بود».
کوسیانجیچ افزود: «اگر آنها خواستار دیدار با اشتون باشند، این امر خبر خوبی است؛ ولی ما هنوز پاسخ رسمی تهران را دریافت نکرده‌ایم».
این در حالی است که باراک اوباما رییس‌جمهور آمریکا روز سه‌شنبه (۶ ژوئیه / ۱۵ تیرماه) و پس از دیدار با بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر اسراییل تاکید کرد که آمریکا به فشارهای خود علیه ایران ادامه خواهد داد. نتانیاهو نیز به نوبه خود خواستار اعمال مجازات‌های شدیدتری علیه ایران شد.
آمریکا: به اعمال فشار بر ایران ادامه می‌دهیم
رییس‌جمهور آمریکا در همین زمینه گفت: «ما قصد داریم به اعمال فشار خود بر ایران ادامه دهیم تا این کشور را مجبور به عمل به تعهدات بین‌المللی خود و همچنین توقف رفتارهای تحریک‌کننده آن مجبور کنیم که تهران را تبدیل به تهدیدی برای همسایگانش و جامعه بین‌المللی کرده است».
چین به نوبه خود روز گذشته نسبت به هرگونه رفتار یکجانبه فراتر از مجازات‌های سازمان ملل در قبال ایران هشدار داده و آمریکا را متهم به اقداماتی از این دست کرد.
کین گانگ سخنگوی وزارت خارجه چین گفت: «ما از مجازات‌های یکجانبه آمریکا در قبال ایران آگاه شدیم. چین بر این باور است که کشورها باید مجازات‌ها را جدی تلقی کرده و آن را به شیوه‌ای صحیح و کامل به اجرا درآوردند ولی در عین حال باید از اقدامات فراتر از مجازات‌های شورای امنیت خودداری نمایند».
در همین حال روسیه نیز خواستار از سرگیری سریع مذاکرات میان ایران و گروه ۵+۱ شد.
محمود احمدی‌نژاد رییس‌جمهوری اسلامی ایران در پاسخ به قطعنامه شورای امنیت علیه ایران در ۲۸ ماه ژوئن، اعلام کرد که کشورش روند مذاکرات تهران و غرب در مورد برنامه هسته‌ای را به مدت دو ماه به حالت تعلیق درخواهد آورد. وی شروطی را برای از سرگیری مذاکرات تعیین کرد. احمدی‌نژاد همچنین خواستار گسترده شدن دایره مذاکرات و ورود ترکیه و برزیل به آن شده بود.
ایران در هفدهم ماه مه و در چارچوب توافق به عمل آمده با برزیل و ترکیه به کشورهای غربی پیشنهاد کرده بود که ۱۲۰۰ کیلوگرم اورانیوم با غلظت ۵/ ۳ درصد را در اختیار ترکیه قرار دهد و در مقابل ۱۲۰ کیلوگرم اورانیوم با غلظت ۲۰ درصد را تحویل بگیرد.
گروه ۵+۱ اما با پیشنهاد ایران، ترکیه و برزیل با سردی برخورد کرد و آن را بسیار دیرهنگام خواند. از نظر کشورهای غربی، ایران از این طریق قصد دارد مانع از تصویب تحریم‌های جدید شورای امنیت علیه جمهوری اسلامی شود.
AM/DK