اعتیاد صدها هزار کودک افغان به تریاک

پدران و مادران یا خویشان نزدیک کودکان اغلب مسئول اعتیاد کودکان در افغانستان هستند. این کودکان از ابتدا در محلات و محیط‌های آلوده به دود تریاک، بزرگ می‌شوند و به نوعی آن را از طریق استنشاق مصرف می‌کنند. از سوی دیگر در برخی از استان‌ها، مادران و مادر بزرگ‌ها برای آرام‌کردن کودک خود، به او تریاک می‌خورانند. در ایالت‌های شمالی کارکنان قالیبافی، برای جلوگیری از "مزاحمت" کودکان هنگام کار، آنان را به مصرف تریاک عادت داده‌اند.

آمار تکان‌دهنده

برپایه‌ی آمار وزارت کشور آمریکا از ٣٠ میلیون جمعیت افغانستان که تولید کننده‌ی ٩٠ در صد هروئین جهان است، ۱ / ۳ میلیون تن به مواد مخدر معتاد هستند. بیش از ٣٠٠ هزار تن از آنان، کودک هستند. خانواده‌های این کودکان اغلب، از دوران شیرخوارگی آنان را به مصرف تریاک به عنوان دارو یا آرام‌بخش عادت داده‌اند.

به گفته‌ی محمد داوود راتب، پزشک بیمارستان ترک اعتیاد در استان بلخ در شمال افغانستان، بیش از ۵ درصد مراجعه کنندگان به این کلینیک، کودکان و بین ۱۰ تا ۱۵ درصد از آنان زن هستند. در سال ۲۰۱۲ در این بیمارستان، بیش از ۴۶۰ بیمار معتاد مورد مداوا قرار گرفته است

بیش از یک سوم بیمارستان‌های ترک اعتیاد افغانستان، برنامه‌های ویژه‌ی برای زنان و کودکان تنظیم کرده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند. مدت اقامت معتادان در کلینیک‌های ترک اعتیاد، در حدود ۴۵ روز است. پس از این دوره، این "بیماران" به مدت یک سال تحت نظر گروه پزشکی قرار می‌گیرند تا از اعتیاد مجدد آنان جلوگیری شود.

موفقیت در ترک اعتیاد

به گفته‌ی محمد داوود راتب، در صد موفقیت زنان و کودکان در ترک اعتیاد بیش از مردان است. به اعتقاد این پزشک با تجربه، علت این امر در انگیزه‌ی اعتیاد این گروه‌ها نهفته است: «زنان و کودکان اغلب در اثر فشار تا تحت تاثیر دیگران به اعتیاد روآورده‌اند یا معتاد شده‌اند. ولی مردان اغلب با تصمیم خود.»

فقر و بیکاری، از عوامل اصلی اعتیاد افغانی‌ها به مواد مخدر است. در میان این گروه‌ها، به ویژه کسانی که پیشتر به عنوان پناهنده در اردوگاه‌های گوناگون زندگی ‌کرده‌اند، بیش از گروه‌های دیگر به دام اعتیاد گرفتار آمده‌اند.

کاهش میزان تولید تریاک، افزایش درصد اعتیاد به هروئین

استان بلخ تا چندی پیش به عنوان مرکز تولید تریاک افغانستان شمرده می‌شد. در حال حاضر این برنامه متوقف شده است.

بر پایه‌ی آمار سازمان ملل، اصولا کشت تریاک در مزارع استان‌های گوناگون افغانستان، حدود ۱۸ درصد کاهش نشان می‌دهد. با این حال، تعداد معتادان هروئین بین سال‌های ٢٠٠۵ و ٢٠٠٩ در این کشور ٣ برابر و به ١۵٠هزار تن رسیده است.