اعتراض به بزرگداشت آیتالله خمینی در کابل
۱۳۹۱ خرداد ۱۵, دوشنبهدر این اعتراض مدنی که روز جمعه در پل سوخته در غرب کابل برگزار شد، بیشتر از صد تن از جوانان عمدتاً تحصیلکرده غرب کابل شرکت داشتند. تظاهرکنندگان همچنان علیه کسانی که به گفته آنها "جیره خوار" ایران هستند، اعتراض کردند.
تظاهرکنندگان پوسترها و پلاکاردهایی را با شعارهای «جیره خواران، خیانت بس است»، «اینجا کابل است، نه تهران، نه قم» و «حمایت از ارزش های ملی، وظیفه هر شهروند است»، با خود حمل میکردند.
برخلاف اغلب گردهماییهای اعتراضی که در کابل برگزار میشوند، هیچ حزب سیاسی به صورت مشخص در سازماندهی تظاهرات روز جمعه علیه ایران نقش نداشت. بعد از این که پوستر کلانی برای برگزاری سالروز درگذشت خمینی در غرب کابل نصب شد، مخالفتها در صفحات اجتماعی افزایش یافت. در این پوستر نوشته شده بود: «همایش بزرگ به مناسبت بیست و سومین سالگرد ارتحال ملکوتی حضرت امام خمینی».
شماری از کاربران فیسبوک با پست کردن عکسی از این پوستر، شدیدترین مخالفت خود را با برگزاری محفل سالروز درگذشت آیت الله خمینی در کابل ابراز داشتند و نوشتند که «اینجا کابل است، نه تهران». اغلب این کاربران صفحات مجازی به این باوراند که برگزاری چنین محفلی، بیشتر از این که مذهبی باشد، رنگ و اهداف سیاسی دارد.
حمید فیدل، یکی از تظاهرکنندگان گفت این تظاهرات سازماندهنده خاصی نداشت و او خودش از طریق صفحات اجتماعی اطلاع یافت که تظاهراتی برگزار می شود. او با دیگر دوستاناش به آنجا رفتند و به تظاهرکنندگان پیوستند.
فیدل به دویچهوله گفت: «این تظاهرات در اعتراض به برگزاری مراسم تجلیل سالروز درگذشت خمینی برگزار شده بود که ما به شکل خودجوش از طریق فیسبوک خبر شدیم و شرکت کردیم». به گفته فیدل، تظاهرکنندگان خواستند مخالفت خود با مداخلات خارجیها در افغانستان را به جهانیان به نمایش بگذارند.
اعتراض کنندگان در قطعنامهای گفتند که دین و مذهب امر مقدس است، اما در طول تاریخ یک تعداد افراد فرصت طلب تلاش نموده اند از این واقعیت اجتماعی به نفع خود استفاده کنند.
آنها گفتند که برگزاری محافلی را که «در ظاهر رنگ و بوی مذهبی دارد، ولی در حقیقت اهداف سیاسی بیگانگان را تعقیب میکند، به طور جدی محکوم میکنیم».
در قطعنامه از دولت افغانستان، شورای علما، جامعه مدنی و نهادهای اکادمیک خواسته شده است که «ارزش های ملی خود را حمایت و تقویت کنند». همچنان تظاهرکنندگان افزودهاند که «هدف ما توهین به هیچ شخصیت ملی و بینالمللی نمی باشد، بلکه خواهان این هستیم که از شخصیت های علمی و فرهنگی کشور خود ما تجلیل شود».
"استفاده ابزاری ایران از اقوام افغانستان"
علی امیری، استاد دانشگاه خصوصی ابن سینا در کابل، به دویچهوله گفت اعتراض روز جمعه نشان داد که بخش های عمده ای از هزاره ها و شیعیان از «سوء استفاده و استفاده ابزاری» ایران از افغان ها ناراحت هستند.
به گفته او، جمهوری اسلامی ایران در افغانستان پول می دهد تا نفوذ بخرد: «کسانی هستند که مقاطعه کار تامین نفوذ برای ایران هستند. اینها کوشش می کنند که با برجسته کردن عکسها، گرفتن مراسم و رنگ ایرانی دادن به اکثر مناسبتها، نشان بدهند که ایران تاثیرگذاری دارد».
به گفته علی امیری، یک گروه حرفه ای که قشری از وابستگان سابقهدار ایران است، تلاش می کند که نمونه نفوذ ایران در افغانستان باشد و منافع این کشور را در افغانستان تامین نماید.
ایران متهم است که طالبان را حمایت میکند. همچنان شماری از رسانههای افغانستان از جمله "تلویزیون تمدن و روزنامه انصاف"، متهم شدهاند که از سوی ایران حمایت مالی می شوند. اداره امنیت ملی افغانستان گفته است که حتا محتویات برخی از این رسانهها از ایران می آیند.
تلویزیون تمدن مربوط به شیخ آصف محسنی است. گفته میشود که محسنی در تلاش راه اندازی تظاهراتی علیه قرارداد استراتژیک با ایالات متحده آمریکا بوده است، اما به دلیل مخالفتهای زیاد، نتوانسته است برنامهاش را عملی سازد.
یکی از کارمندان پیشین تلویزیون تمدن به رویترز گفته است: «دفتر ما مملو از پوسترهایی بود که در آنها تظاهرات علیه قرارداد استراتژیک با آمریکا فراخوانده شده بود».
دکتور داوود مرادیان، رئیس پیشین مرکز مطالعات استراتژیک وزارت امور خارجه افغانستان به رویترز گفته است که ایران سالانه ۱۰۰ میلیون دلار آمریکایی در افغانستان مصرف میکند. بیشتر این پول در بخش رسانهها، مدرسه های دینی و نهادهای فرهنگی به مصرف می رسد.
تهران برای شیعیان افغانستان که یکپنجم جمعیت ۳۰ میلیونی با اکثریت سنی این کشور را تشکیل میدهند٬ مدارس مذهبی متعددی ساخته است. بخشی از نمایندگان پارلمان افغانستان نیز مظنون به همکاری با ایراناند. یک منبع آگاه به رویترز گفته نزدیک به ۴۴ نفر از نمایندگان مجلس مظنون به دریافت کمکهای مالی از ایراناند. ایران هرگز به چنین اتهاماتی واکنش رسمی نشان نداده است.
ایران از سال ۲۰۰۶ حضور خود در رسانههای افغان را تقویت کرده و این روند از سال ۲۰۱۱ شتاب بیشتری گرفته و آنطور که مجیب خلوتگر٬ مدیر اجرایی گروه توسعه رسانههای افغان، میگوید «از سال ۲۰۱۱ تزریق دیدگاههای جمهوری اسلامی به رسانههای افغان آغاز شده است».