"اطلس" گرانبهای گرهارد ریشتر در مونیخ

در سال ۱۹۶۲، یک سال پس از آنکه گرهارد ریشتر از "جمهوری دموکراتیک آلمان" (که به آلمان‌ شرقی معروف بود) به آلمان غربی گریخت، شروع به جمع‌آوری عکس‌ و بریده‌ی روزنامه‌ها و برگ تقویم‌های گوناگون کرد و برخی از آن‌ها را با فرچه و رنگ تغییر داد. پس از مدتی تعداد "تکه کاغذهای" جمع‌آوری شده بالا رفت و او به این فکر افتاد که آن‌ها را در چند قاب عکس، به ردیف بچیند. ریشتر قاب‌عکس‌های خود را "اطلس" نام نهاد و به مرور زمان به تعداد آن‌ها افزود
.
تاکنون چند بار بخش‌هایی از این مجموعه‌آثار به نمایش گذاشته شد‌ه‌است، اما از روز جمعه (۲۵ اکتبر / ۳ آبان) برای نخستین بار موزه‌ی "لن‌باخ هاوس" (Lenachhaus) مونیخ تمامی آن‌چه را که ریشتر در ۵۱ سال گذشته در قاب‌عکس‌ها گنجانده، در معرض دید عموم قرار داده است.
"لن‌باخ هاوس" در سال ۱۹۹۶ مجموعه‌ی "اطلس" را به قیمت دو میلیون مارک (واحد پول آن‌زمان آلمان) خرید و قرار شد که ریشتر قاب‌عکس‌های مشابهی تهیه کند و به آن‌ها بیافزاید.

به گفته‌ی هلموت فریدل، رئیس موزه، ریشتر آخرین بار ۱۸ قاب‌عکس به موزه تحویل داده است. به این ترتیب تعداد قاب‌عکس‌ها به ۸۰۲ عدد رسیده که حاوی نزدیک به ۱۶ هزار قطعه عکس و بریده‌ی روزنامه و برگ تقویم هستند.

"خجول و بی‌ثبات"

هنرمند نامدار آلمانی در توصیف خود می‌گوید: «من آدم خجول و نسبتا بی‌ثباتی هستم.» این ویژگی را می‌توان در بسیاری از کارهای او هم مشاهده کرد: خطوط مبهم و لرزان، چهره‌های تار، ابژه‌های محو. پیش آمده است که او یک اثر را به "پایان" رسانده، اما در نهایت روی آن رنگ پاشیده، چون از نتیجه‌ی کار خود ناراضی بوده است. گفته می‌شود که او حتی یک بار یک سری آثار خود را پس از آن‌که به نمایش گذاشته شدند، در آتش سوزانده است.

ریشتر در سال ۲۰۱۲ در مصاحبه با روزنامه فرانسوی "لوموند" گفت: «من از طریق نقاشی با دیگران ارتباط برقرار می‌کنم.» اما سری‌کارهای "اطلس" که نقاشی صرف نیستند، برای او چه کاربردی دارند؟ برخی کارشناسان هنری معتقدند که او از این طریق به بیینده "بخشی از پس‌زمینه‌ی" هنر خود را نشان می‌دهد. به گفته‌ی آن‌ها، بیننده با مشاهده‌ی "اطلس" می‌تواند تصور کند که گرهارد ریشتر از چه چیزهایی برای خلق آثارش الهام گرفته است.

هنرمند "خجول" در یک مصاحبه مطبوعاتی که به مناسبت گشایش نمایشگاه "اطلس" در مونیخ برگزار شده، تاکید می‌کند که هنوز خسته نشده و مصمم است چند سال دیگر کار کند.
FP/JT