آیا استخدام نیمه وقت، مشکل بیکاری زنان را حل می‌کند؟
۱۳۹۰ اسفند ۲۲, دوشنبه
معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی ریاست جمهوری از استخدام نیمه‌وقت بانوان خبر داده است. عبدالعلی تاجی به خبرگزاری فارس گفت: «بر اساس این طرح پیشنهادی، دولت به‌جای استخدام یك زن، دو زن را به‌صورت نیمه وقت استخدام می‌كند كه ساعت كار و زمان حضور در اداره آنان نصف یك كارمند باشد و در عوض دریافتی و حق بازنشستگی و سایر مزایای آنها نیز به‌صورت نیمه خواهد بود.»
به گفته‌ی این مقام مسئول، دولت با توجه به وجود زنان تحصیل کرده در کشور و کمبود فرصت‌های شغلی و از سوی دیگر اهمیت نقش مادری زنان برای تقویت بنیان خانواده این طرح را در دست بررسی دارد.
وی البته تاکید کرده كه استخدام تمام وقت زنان همچنان به قوت خود باقی خواهد بود و استخدام نیمه وقت تنها یك گزینه ترجیحی برای زنان به حساب می‌آید.
بر اساس آمارهای رسمی مرکز آمار ایران، پانزده استان کشور با نرخ بیکاری بالای ۵۰ درصد زنان زیر ۲۹ سال مواجه هستند. همچنین ۱۰ استان کشور نیز نرخ بیکاری بالای ۶۰ درصدی را برای زنان همین گروه سنی دارند. کرمانشاه ۷۷ درصد، کهكیلویه و بویراحمد ۷۶ درصد، کرمان ۷۴ درصد، ایلام ۷۱ درصد، لرستان ۷۰ درصد، سمنان ۶۸ درصد، اردبیل ۶۶ درصد، فارس ۶۵ درصد، چهارمحال و بختیاری و کردستان هریک ۶۴ درصد.
به گزارش روزنامه دنیای اقتصاد، مرکز آمار ایران، افرادی را که به طور فعال به دنبال شغل نگردند، جزو جمعیت بیکار طبقه‌بندی نمی‌كند. بنابراین زنان خانه‌دار، دانشجو یا زنان غیرشاغلی که به هر دلیل به دنبال یافتن شغل نیستند، جزو آمار بیکاران به حساب نمی‌آیند. این بدان معناست که به عنوان مثال ۷۷ درصد از زنان زیر ۲۹ سال استان کرمانشاه، جویای کار هستند.
تدبیر دولت برای رفع این مشکل تا کنون این بوده که طرح استخدام نیمه‌وقت بانوان را ارائه کند. از آنجا که در این طرح به جای یک نفر، دو نفر به صورت نیمه‌وقت استخدام می‌شوند، دولت مدعی است که این طرح می‌تواند مشکل بیکاری زنان را تا حدی حل کند.
البته همانطور که آقای تاجی نیز اشاره کرده، "تقویت بنیان خانواده" هدف دیگری است که دولت از اجرای این طرح دنبال می‌کند. بر اساس این طرح زنان به جای هفته‌ای ۴۴ ساعت هفته‌ای ۲۲ ساعت کار می‌کنند و البته حقوق و مزایای بیمه و بازنشستگی آنان نیز نصف خواهد شد. طرفداران این طرح معتقدند به این ترتیب هم زنان وقت بیشتری را در خانه و کنار خانواده می‌گذرانند و هم میزان استخدام آنان دوبرابر می‌شود.
سوق دادن زنان به سمت کارهای غیرتخصصی
آزاده کیان جامعه‌شناس مقیم فرانسه این طرح را راهکار مناسبی برای حل مشکل بیکاری زنان نمی‌داند. او به دویچه‌وله می‌گوید: «این طرح تنها باعث افزایش طبقه کارمندان فقیر می‌شود که معضل امروزی جوامع غربی نیز هست. کار کردن نیمه‌وقت به هیچ وجه پاسخی برای معضل بیکاری زنان نیست و استقلال اقتصادی زنان را نیز تامین نمی‌کند».
این جامعه‌شناس می‌گوید مشاغلی که می‌توان در آنها به صورت نیمه‌وقت کار کرد اغلب مشاغل غیر تخصصی هستند مثل صندوق‌داری یا منشی‌گری که درآمد آنها در حالت تمام وقت نیز خیلی بالا نیست. بنابراین با نیمه وقت شدن مستخدمان این مشاغل، درآمد آنها بسیار پایین می‌آید.
خانم کیان ادامه میدهد: «اشتغال به صورت نیمه‌وقت در مشاغل تخصصی و پست‌های مدیریتی و بالا عملا امکان‌پذیر نیست. بنابراین این طرح زنان را به سمت کارهای غیرتخصصی نیز سوق میدهد».
پیش نویس طرح استخدام نیمه‌وقت بانوان به كمیسیون اجتماعی مجلس ارائه شده و در صورت موافقت نمایندگان، این پیشنهاد در قالب یك طرح و به عنوان بندی از لایحه بودجه سال ۱۳۹۱ بررسی خواهد شد.
میترا شجاعی
تحریریه: بهمن مهرداد