آمریکایی‌ها دیگر ولخرجی نمی‌کنند
۱۳۸۹ مرداد ۲۸, پنجشنبه
پرهیز آمریکائیها از خرید، در شرایطی ادامه دارد که بیشتر کارشناسان اقتصادی معتقدند اقتصاد ایالات متحده آمریکا، بازگشتی به رکود سال‌های ۲۰۰۷ تا ۲۰۰۹ نخواهد داشت.
بازار خارجی، امید وال‌مارت
روز سه شنبه (۱۷ اوت) "مایک دوک" رئیس فروشگاه‌های زنجیره‌ای "وال‌مارت" در یک کنفرانس خبری اعلام کرد که این شرکت تنها به شکرانه شعبات خارجی خود توانسته است به تراز مالی مثبتی برسد.
وال‌مارت، پر درآمدترین فروشگاه زنجیره‌ای دنیا است که در سراسر جهان بیش از دو میلیون نفر برای آن کار می‌کنند. فروش این شرکت، در سال مالی ۲۰۰۸-۲۰۰۹ به رغم بحران مالی جهانی ۷ درصد افزایش یافت و به ۴۰۵ میلیارد و ۶۰۰ میلیون دلار رسید. ۱۳ میلیارد و ۴۰۰ میلیون دلار از این رقم، سود خالص بود.
رئيس وال‌مارت در مصاحبه مطبوعاتی خود پیش‌بینی کرده است که آمریکائیها در سال‌جاری و حتی سال آینده میلادی نیز، همچنان در زمینه پول خرج کردن خویشتن‌دار خواهند ماند. به این ترتیب، او همچنان تنها به فروش شرکت خود در خارج از ایالات متحده آمریکا امیدوار است.
اعتصاب مصرف‌کنندگان
روزنامه فاینشنال تایمز می‌نویسد:«ارقامی که وال‌مارت ارائه داده، وضعیت فعلی اقتصاد ایالات متحده آمریکا را روشن می‌کند. تداوم بحران مستغلات، نگرانی برای کار و ترس از بازگشت رکود، شوق خرید را در میان مصرف کنندگان کاهش داده است. بازار داخلی، بیش از دو سوم خدمات اقتصادی آمریکا را تشکیل می‌دهد.»
تایمز مالی، خویشتنداری خریداران را "اعتصاب مصرف‌کنندگان" نام نهاده و در ادامه تحلیل خود می‌افزاید:«اقتصاد آمریکا، با یک مشکل بزرگ روبرو است. اعتصاب مصرف‌کنندگان، به ترس بازگشت رکود دامن زده و روند بهبود اقتصاد تازه از بحران سربرکشیده را کند کرده‌است.»
بانک فدرال آمریکا هفته گذشته اعلام کرد که رشد اقتصادی ایالات متحده در سال جاری از حد انتظار کمتر خواهد بود. انتشار همین تحلیل، بر نگرانی‌مصرف‌کنندگان دوباره دامن زد. بانک فدرال اعلام کرد بار دیگر اوراق قرضه دولتی را می‌خرد. هدف این بانک، پائين نگه‌داشتن درازمدت بهره سرمایه‌گذاری و تشویق سرمایه‌گذاری و مصرف است.
چشم‌انداز نامطمئن
بانک فدرال آمریکا همچنان بر این‌نظر است که اقتصاد این کشور در سال‌های آینده درگیر رکودی مثل سال‌های گذشته نخواهد شد. با این همه، رئيس این بانک به تازگی گفته است که چشم‌انداز اقتصاد ایالات متحده، به گونه‌ای غیرمعمول "نامطمئن" است.
مسئولان اقتصادی، ارزیابی‌های متفاوتی نسبت به ریسک‌ها دارند. به‌عنوان نمونه، رئیس بانک فدرال در ایالت میشیگان به تازگی نسبت به بروز مناسبات "ژاپنی" در اقتصاد آمریکا هشدار داده است. منظور او سقوط قیمت‌ها در ابعادی فراگیر است. دیگران، برعکس، روی بهبود متعادل اقتصاد حساب می‌کنند و هشدار می‌دهند که در مورد داده‌های منفردی که از ضعف اقتصاد حکایت دارند نباید اغراق کرد.
کارشناسان سرشناس اقتصادی نیز نظری شبیه رئیس بانک فدرال میشیگان دارند. "ادموند فلپس" برنده جایزه نوبل به مجله اقتصادی کاپیتال گفته است:«خطر بازگشت رکود، همچنان بسیار ناچیز است.» توماس مایر کارشناس ارشد دویچه بانک نیز معتقد است که انتظار نمی‌رود اقتصاد ایالات متحده بار دیگر دستخوش رکود شود.
اما در هر حال اقتصاد آمریکا، تا تثبیت کامل فاصله‌ای بسیار دارد. به گفته "بری آیشن‌گرین" کارشناس برکلی، ریسک‌ها بدون تردید بیشتر شده‌اند.
خطر سقوط بورس‌ها
به نظر یک کارشناس اونی‌بانک نیویورک، آنچه بیش‌از همه می‌تواند خطر بازگشت به رکود را در آمریکا تشدید کند، بخش مالی است. سقوط ناگهانی ارزش اوراق بهادار یا انجماد بازار معاملات داخلی بانک‌ها، اقتصاد را به‌گونه‌ای اجتناب‌ناپذیر به کام بحران و رکود خواهد کشید.
به‌لحاظ فنی، شاخص رکود در ایالات متحده آمریکا با این شاخص در اروپا متفاوت است. در آمریکا، دفتر ملی مطالعات اقتصادی، تنها داده‌های مربوط به کندی خدمات اقتصادی در دو فصل از یک سال را مبنا قرار نمی‌دهد، بلکه شاخصه‌های متعددی را در نظر می‌گیرد. بازار کار و مصرف، دو شاخصه مهم هستند. دفتر ملی مطالعات اقتصادی، در نگاه به گذشته نظر می‌دهد که آیا این شاخصه‌ها به رکود منتهی می‌شوند، یا نه.
جواد طالعی
تحریریه: بهمن مهرداد