آمريكا در ميان سياست و لوله‌ى گاز
۱۳۸۴ فروردین ۱۰, چهارشنبه
ا در بازار جهانى عرضه كند.
مانى شانكار عيار، وزير نفت هند با اعتماد به نفس كامل مى‌گويد: ”تلاش ما بر اين است كه نيازهاى انرژى خود را تضمين كنيم، آنهم از هر طريق ممكن. و در اين جهت شركايمان را خود انتخاب مى‌كنيم. وى انتقاد آمريكا در مورد طرح احداث لوله‌ى گاز از ايران را رد كرد.
بايد گفت، از زمانى كه تنش سياسى ميان هند و پاكستان فروكش كرده، پروژه‌ى انتقال گاز از ايران به هند از مسير پاكستان، از سوى هر سه كشور قويا پيگيرى مى‌شود. رشد اقتصادى هند كه بالغ بر هشت درصد در سال است، به تأمين هر چه فزاينده‌ى مواد انرژى‌زا وابسته است. از آنجا كه منابع گاز و نفت هند كفاف نيازمند‌هاى اين كشور را نمى‌دهند، از اين رو اين كشور نيز همانند چين مى‌كوشد نيازمند‌ى‌هاى خود را از منابعى در سراسر جهان تهيه كند.
كريستيان واگنر، كارشناس جنوب آسيا در موسسه‌ى علوم و سياست در برلين مى‌گويد، بيش از ده سال است كه دهلى با مقامات تهران در حال مذاكره پيرامون انتقال گاز از ايران است:
”هند منافع بسيارى در مناسبات با ايران دارد و آنهم نه تنها در مورد احداث لوله‌ى گاز، بلكه پيش از هر چيز قصد دارد مسير بازرگانى با آسياى مركزى از طريق ايران تضمين شده باشد. بنابراين مناسبات هند و ايران براى نخستين مرتبه در يك جايگاه شاخص اقتصادى قرار گرفته است”.
بايد اشاره كرد كه ايران پس از روسيه بزرگترين ذخاير گازهاى طبيعى جهان داراست و به اين منابع بايد ذخاير نفت را نيز افزود كه كل ذخاير جهانى را تشكيل مى‌دهد. ايران قصد دارد اين منابع را به بازار بين‌المللى برساند و علاقمند است كه مسيرهاى نقل و انتقال را بگشايد. از اين رو ايران متقبل شده كه ۶۰ درصد هزينه‌ى مسير لوله‌ى ۲۶۰۰ كيلومترى انتقال گاز به هند را بپردازد. حال ايالات متحده آمريكا در قبال هند ترمز را كشيده است. كريستيان واگنر در اين زمينه مى‌گويد:
”خب، اين خيلى بد است، در حاليكه كشورى قرار است منزوى شود، دو تا از متحدين مهم مانند هند و پاكستان يك تجارت بزرگ انرژى با ايران براه مى‌اندازند. بدين خاطر اين چندان به مذاق آمريكا خوش نخواهد آمد.“
آمريكا ايران را متهم به تلاش براى توليد سلاح اتمى مى‌كند و از اين رو ايران را ”تهديدى جدى براى صلح” مى‌داند. بدين جهت جرج دبليو بوش، رئيس جمهورى آمريكا اوايل ماه مارس سال گذشته تحريم دهساله‌ى آمريكا عليه ايران را تمديد كرد و شركت‌ها و شهروندان آمريكايى را از تجارت نفت با ايران ممنوع اعلام كرد. از نظر «يوخن هيپلر»، استاد در رشته‌ى سياست بين‌الملل، ايالات متحده آمريكا مى‌كوشد ايران را از روند رشد اقتصادى منطقه حذف كند:
”آنچه كه به سيستم احداث لوله‌هاى گاز و نفت در منطقه مربوط مى‌شود، سياست آمريكا هدفش انزواى ايران و دورزدن اين كشور در احداث لوله‌هاى انتقال گاز و نفت است تا به هيچوجه در خاك اين كشور قرار نگيرند”.
بايد گفت با اكتشافات جديد نفت و گاز در حوزه‌ى درياى خزر متعلق به ايران و كاهش مواد خام در روسيه، آمريكا، كشورهاى عربى حوزه‌ى خليج فارس و چين، اهميت منابع نفت و گاز رو به افزايش است. پروفسور هيپلر معتقد است: ”طى سى سال گذشته بشدت بر وابستگى ايالات متحده آمريكا به انرژى افزوده شده است. آنها در گذشته تقريبا خودكفا بودند و امروز به هيچ وجه نمى‌توانند تصورش را هم بكنند. از اين رو آمريكا بدون انرژى نه مى‌تواند رشد اقتصادى داشته باشد و نه يك گام به جلو بردارد”.