آمادگی ایران برای افزایش همکاری با آژانس اتمی
۱۳۸۷ مرداد ۳, پنجشنبه
در پایان این دیدار که روز پنجشنبه، ۲۴ ژوئن در وین برگزار شد، آقازاده گفت که مضمون مذاکرات به همکاری‌های چند ماه گذشته‌ی جمهوری اسلامی با آژانس بین‌المللی انرژی مربوط بوده است. البرادعی اما حاضر نشد در باره‌ی مضمون و نتایج مذاکرات حاضر به ارائه‌ی توضیح دهد.
قبلاَ اعلام شده بود که محتوای مذاکرات آقازاده و البرادعی حول گفت‌وگوهای ژنو دور خواهد زد. در این گفت‌وگوها که روز شنبه، ۱۹ ژوئیه با شرکت نمایندگان ایران و اعضای دائمی شورای امنیت به علاوه آلمان ( گروه ۵+۱) برگزار شد، طرفین در باره‌ی راه‌های پایان دادن به مناقشه هسته‌ای ایران بحث و مذاکره کردند. سعید جلیلی، دبیر شورای امنیت ملی و نماینده‌ی ایران در مذاکرات، حاضر نشد در باره‌ی خواست اصلی مطرح در بسته‌ی پیشنهادی گروه ۵+۱ اظهار نظر کند. این بسته حاوی مجموعه امتیازهای فنی، اقتصادی، امنیتی و سیاسی به ایران است که مذاکره بر سر آن به خودداری ایران از گسترش چرخه‌ی سوخت هسته‌ای‌اش مشروط شده است. قرار است ایران تا آخر هفته‌ی آینده نظر نهایی و صریح خود را نسبت به قبول یا رد این شرط اعلام کند.
هم آمریکا و هم اتحادیه‌ی اروپا اعلام کرده‌اند که در صورت جواب منفی ایران، بر شدت تحریم‌ها علیه این کشور خواهند افزود.
ایران در مذاکرات ژنو طرحی را برای به جریان انداختن مذاکرات با گروه ۵+۱ ارائه کرد، بی آن که در آن نسبت به خواست اصلی این گروه، یعنی تعلیق ولو محدود غنی‌سازی اورانیوم و خودداری از گسترش چرخه‌ی سوخت هسته‌ای پاسخ روشنی داده باشد.
نقاط مشترک جمع بسته شوند
رئیس سازمان انرژی اتمی ایران نیز حاضر نشد در مصاحبه با خبرنگاران در وین، در باره‌ی جواب احتمالی کشورش به این خواست توضیحی دهد. او تنها گفت که باید راه حلی پیدا شود که نقاط مشترک دو بسته پیشنهادی گروه ۵+۱ و ایران جمع بسته شوند و محور مذاکرات قرار گیرد. او افزود که از طریق مذاکره میان گروه ۵+۱ با کشورش می‌توان برای بحران خاورمیانه تا افزایش بهای نفت راه حل‌هایی پیدا کرد. آقازاده همچنین گفت که ایران آماده همکاری با آژانس اتمی است تا ابهام‌ها و اتهام‌های مربوط به مطالعات تسلیحات اتمی خود پاسخ گوید.
آژانس اتمی در آخرین گزارشی که در ماه مارس گذشته منتشر کرد، از برخی شواهد مربوط به تحقیق‌ها و مطالعات ایران در زمینه‌ی سلاح‌های هسته‌ای ابراز نگرانی نمود. به گفته‌ی آقازاده، اگر ضروری باشد، ایران حاضر است برای روشن‌شدن ابهامات و سؤال‌هایی که به این نگرانی‌ها منجر شده‌اند، گام‌های لازم را بردارد.
اصرار جمهوری اسلامی بر موضع پیشین خود
دست‌کم از ۵ سال پیش غرب با استناد به شواهدی ایران را متهم می‌کند که زیر پوشش ساخت تأسیسات برای استفاده صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای به دنبال دستیابی به سلاح اتمی است. در همین رابطه شورای امنیت سازمان ملل تا کنون به دلیل امتناع جمهوری اسلامی از تلاش برای تکمیل چرخه‌ی سوخت هسته‌ای نطنز، سه قطعنامه علیه این کشور صادر کرده است. این قطعنامه‌ها حاوی رشته تحریم‌هایی در زمینه‌های مالی و بانکی و محدودیت برای سفرهای خارجی شماری از دست‌اندرکاران برنامه‌ی هسته‌ای و موشکی ایران هستند.
جمهوری اسلامی تا کنون داشتن چرخه‌ی سوخت هسته‌ای را حق مسلم خود دانسته و از توقف تکمیل آن سرباز زده است. در تازه‌ترین تحول در این راستا، محمود احمدی‌نژاد روز چهارشنبه، ۲۳ ژوئیه، در یاسوج اعلام کرد که کشورش "سرسوزنی" از برنامه هسته‌ای خود عقب نخواهد نشست. این اظهارات احمدی‌نژاد در حالی است که آیت‌الله خامنه‌ای اخیراَ اظهارات وی را یگانه نظر رسمی جمهوری اسلامی اعلام کرده است.
به این ترتیب اینک این سؤال مطرح است که در پایان دو هفته‌ای که در مذاکرات ژنو به ایران فرصت داده شده که پاسخ قطعی و صریح خود را نسبت به خواست گروه ۵+۱ اعلام کند، این پاسخ تا چه حد متفاوت از مواضع همیشگی جمهوری اسلامی خواهد بود؟ و آیا با امتناع ایران از توقف موقت غنی‌سازی و عدم گسترش چرخه‌ی سوخت، زمینه‌ای برای شروع مذاکرات و منتفی‌شدن تحریم‌ها و فشارهای بیشتر باقی می‌ماند؟