آلودگی هراسآور آبهای چین
۱۳۸۶ اردیبهشت ۱۴, جمعهبانک جهانی در ماه مارس مبلغی بالغ بر ۹۶ میلیون دلار آمریکا را به چین اختصاص داد تا به عنوان وام از آن بهرهبرداری کرده و آب رودخانهی مروارید را تصفیه کند.
رودخانهی مروارید رودخانهای است، به شدت آلوده که در منطقهی صنعتی جنوب چین، میان گوانگژو و هونگکونگ قرار دارد. و درست از همین منطقه است که اخباری به شدت نگرانکننده به گوش میرسد، اخباری که دامنهی آن تمامی چین را فراگرفته است.
آمونیاک، فلوراید، باکتریهای موجود در توالتها و فلزات سنگین، همهی اینها موادی است که از شیرهای آب جمعیت دو و نیم میلیونی شهر صنعتی گوانگژوی چین جاری میشود و ساکنان شهر از آنجا که هشداری در این خصوص دریافت نکردهاند، بی آگاهی کافی از این آب میآشامند.
این گزارشی است که نه تنها خبرگزاری آلمان آن را منتشر کرده بلکه بررسیهای دولت منطقهای گوانگدونگ نیز بر آن مهر تأیید زده است. با این همه، اینگونه گزارشها مردم شانگهای را حیرتزده نمیکند.
یک شهروند شانگهای میگوید: «در حالت طبیعی ما از آب لولهها برای خوردن استفاده نمیکنیم. کسی که این کار را میکند، میداند، ممکن است، بیمار شود. من شنیدم که لولههای آب شانگهای اکنون به مشکل اصلی تبدیل شده است.»
و شهروندی دیگر متذکر میشود: « لولههای آب ما از بیست تا سی سال پیش تعبیه شده و زنگزدهاند. از چنین لولههایی که آدم نمیتواند آب بیاشامد.»
اما مشکل بزرگ چین آبهای موجود در مناطق صنعتی است. گرداگرد شهرهای صنعتی را کارخانه فراگرفته است و این منظرهی غیر طبیعی، منظرهایست که روز به روز بر وسعتش افزوده میشود. یکی از ارگانهای نزدیک به دولت چین در فصل پاییز در پایگاه اینترنتیاش فهرستی از اسامی ۲۷۰۰ شرکت را منتشر کرد.
این شرکتها مسئول اصلی آلودهسازی آبهای چین هستند. اغلب این شرکتها متعلق به چین هستند، ولی برخی از آنها کنسرنهای بینالمللیاند، مانند پاناسونیک، پپسیکولا و نستله.
یی لی مدیر شرکت سهامی خاص هابر از ایالت بایرن آلمان است که به چین تجهیزات مربوط به تصفیهی آب میفروشد. او اوضاع را هشداردهنده میداند: «در سال ۲۰۰۰ تنها ۲۰ درصد آبهای سیستم فاضلاب ما تحت پوشش حفاظت از محیط زیست قرار گرفتند. هدف این است که این میزان را تا سال ۲۰۱۰ به ۴۰ درصد ارتقاء دهیم. تا آن زمان باید نسبت به ۵۰ سال قبل اقدامات بیشتری انجام گیرد. کار بزرگ و اقدامات عظیمی در پیش رو داریم.»
مارتین ویلدرر، همکار یی لی ضمن اظهار نظر در همین مورد میگوید، اقدامات نامبرده با وجود عظیم بودن به سختی قابل بهرهبرداری است. به گفتهی ویلدرر، در چین امروزین یکی از اقدامات مهمی که ارتقاء شغلی را تضمین میکند، سرمایهگذاری در عرصهی حفظ محیط زیست است.
با وجود این کسی کنترل نمیکند که آیا سیستمهای جدید پالایش آب بدرستی مورد استفاده قرار میگیرند یا نه. چرا که به گفتهی ویلدرر، تعداد کسانی که طرز استفادهی صحیح از این سیستمها را میدانند، بسیار اندک است: «مشکل اصلی این است که کسی نمیداند، آب جاری شده واقعا دارای چه عناصری است. تأسیسات تصفیهی آب همینطوری از روی اطلاعات نوشته شده در بعضی کتابها راه انداخته میشوند و مهندسان نمیدانند، آبی که از سیستم خارج میشود، واقعا چه کیفیتی دارد. این همان نکتهی اساسی است که روشن میکند، چرا بسیاری از تأسیسات پالایش آب در چین اصلا عمل نمیکند.»
چین متوجه اهمیت حفاظت از محیط زیست شده است. مسئولان خیلی تلاش میکنند تا بر این عرصه مسلط شوند، با وجود این مشکل، همچنان مبرم و حل نشده باقی مانده است. تاکنون بانک جهانی و موسسهی اعتباری بازسازی، پالایش سیستم فاضلاب چین را تأمین مالی کردهاند که در این بین این کمکها کاهش یافته است.
دولت چین در حال حاضر طرحی را در دست آزمایش دارد. مسئولان در جزیرهی چونگمین در نزدیکی شانگهای سعی دارند، با کمک کارشناسان هامبورگ آلمان نوعی از سیستم پالایش آب را قابل بهرهبرداری کنند که در آن هیچگونه فاضلابی تولید نمیشود که بعد وارد آب دریاچهها شده و آنها را آلوده سازد.
کریستینه لوه از مدافعان حقوق مدنی هونگکونگ امید دارد، این طرح نتیجهبخش بوده و بتوان آن را در سراسر هونگکونگ به اجرا گذاشت، چرا که آب جاری در لولههای هونگکونگ نیز از دلتای رودخانهی مروارید تأمین میشود.