۲۰ تابوت؛ افغان ها برای رسیدن به اروپا چه بهایی می پردازند؟

مراسم فاتحه این 20 تن روز یک شنبه در سه مسجد کابل برگزار شد. پناهندگانی که به امید رسیدن به زندگی امن و آرام راه اروپا را در پیش گرفته بودند، پیش از رسیدن به این رؤیاها، در آب‌های ترکیه غرق شدند و به آرزوی شان نرسیدند.

این قربانیان شامل هشت زن، شش کودک و شش مرد هستند. ده تن از این پناهجویان که در آب‌های ترکیه جان داده‌اند، اعضای یک خانواده هستند.

مقام‌های حکومتی گفته‌اند که شماری دیگر از پناهجویان نیز در آب‌های ترکیه غرق شده و اجساد آن‌ها در روزهای آینده به افغانستان منتقل خواهد شد. بازماندگان قربانیان می‌گویند اعضای خانواده آن‌ها به امید رسیدن به زندگی امن و آرام دار و ندار شان را فروختند و رخت سفر بستند اما نمی‌دانستند که با چه سرنوشتی گرفتار می‌شوند.

در حسرت زندگی آرام

محمد امید اسکندری ده تن از اعضای خانواده‌اش را در این حادثه از دست داده است. این شهروند افغانستان در سوگ پدر، مادر، دو خواهر و زن برادر با پنج طفلش نشسته که پیش از رسیدن به اروپا، در آب‌های ترکیه غرق شدند.

اسکندری می‌گوید خانواده‌اش به امید رسیدن به زندگی بهتر افغانستان را ترک کرد: «آن‌ها به این امید از افغانستان بیرون شدند که به جای امنی برسند و صاحب کار و زندگی بهتر شوند. کودکان با پدر و مادرشان آرزوهای زیادی داشتند تا به آرامش برسند. این وطن جای آرامش نیست.»

ناامنی و ناامیدی از آینده بزرگترین دلیل برای ترک افغانستان بوده است. اسکندری می‌گوید در صورتی که وضعیت امنیتی بهتر می‌بود، خانواده‌اش هرگز تن به چنین سفر خطرناک نمی‌داد: «همه مشکل ناامنی است. مردم به این خاطر به اروپا می‌روند که آرام باشند. وقتی وطن آرام باشد هیچ کس به کشورهای دیگر نمی‌رود. جنگ، فقر و بیکاری است که مردم را مجبور به ترک کشورشان می‌کند.»

نجیب‌الله باشنده دیگر کابل در این حادثه یک خواهر و چهار خواهر زاده‌اش را ازدست داده است. او می‌گوید: «از بیکاری و فقر رفتند. کار نبود به همین دلیل به ایران رفتند و می‌خواستند از مسیر ترکیه خودرا به اروپا برسانند. اما به مقصد خود نرسیدند و غرق شدند.»

این باشده کابل از جوانان می‌خواهد که در کشور خود باقی بمانند و زندگی در خاک خودرا نسبت به هر کشور دیگر ترجیح دهند: «مردم نباید افغانستان را ترک کنند. پانزده روز است که خبر مرگ آن‌ها را شنیدیم. بسیار دشوار گذشت ما حتا نمی‌توانستیم جنازه‌ها را به افغانستان انتقال دهیم. مشکلات بسیار زیاد بود.»

حادثه‌ای که تصمیم‌ها را تغییر داد

با رسیدن 20 جنازه پناهجویان از ترکیه، برخی از جوانانی که تصمیم به ترک افغانستان داشتند، حالا تصمیم شان را تغییر داده‌اند. آن‌ها می‌گویند مردم و حکومت دست به دست هم بدهد و برای تامین امنیت و ایجاد زمینه اشتغال در داخل این کشور تلاش کند.

تمیم یکی از جوانانی است که خود شاهد برگشت جنازه‌های پناهجویان بوده است: «این‌ها رفته بودند که در آنجا سرپناهی برای خود بسازند. این هم سرنوشت شان است. دیروز دفن شان کردیم و امروز فاتحه شان را گرفتیم. از مردم خود خواهش می‌کنیم تن به چنین سفرهایی ندهند و کوشش کنند در کشور خود آرامش بیاورند.»

این جوان افغان می‌گوید خود تصمیم داشت تا افغانستان را ترک کند و برای رسیدن به زندگی بهتر راه مهاجرت را در پیش گیرد اما حالا تصمیمش را تغییر داده است: «شخصا خودم علاقمند رفتن بودم. وقتی دیروز خودم با چشمانم این صحنه را دیدم ترجیح دادم که بمانم و اگر بمیرم هم در همین‌جا بمیرم.»

این در حالیست که هنوز هم هزاران تن به فکر فرار از افغانستان و رسیدن به کشورهای اروپایی هستند. مسدود شدن مرزهای کشورهای اروپایی به روی پناهجویان نتوانسته مانع سفر پناهجویان شود.

خالد یک شهروند افغانستان می‌گوید مردم پیش از آن‌که عزم خودرا برای پناهنده شدن جزم کنند، باید پیش از ترک کشورشان به پیامدها و نتایج این سفر فکر کنند: «باوجودی که بارها از طریق رسانه‌ها برای تمام مردم آگاهی داده شده که در اروپا برای افغان‌ها جایی نیست، بهتر است که پیش از رفتن و فروش هست و بود شان فکر کنند، بعد تصمیم بگیرند.»

براساس آمار رسمی حکومت افغانستان در سال جاری بیش از 250 هزار افغان کشورشان را ترک کرده و به کشورهای اروپایی پناهنده شده‌اند.