بسیاری دختران در جریان عادت ماهانه از مکتب محروم می شوند

روز جهانی حفظ الصحه عادت ماهوار زنان در حقیقت یک پلاتفورم جهانی است که سازمان های حکومتی و غیر حکومتی، سکتورهای خصوصی، رسانه ها و اشخاص انفرادی دست به هم داده اند تا تدابیر صحی  برای عادت ماهوار زنان را بهتر سازند.

در بسیاری از کشورهای جهان، خصوصا در کشورهای بی بضاعت، عقب افتاده و سنت گرا امکانات حفظ الصحه برای زنان در دوران قاعدگی یا عادت ماهوار بسیار ناچیز است و یا اصلاَ وجود ندارد. بر اساس نتایج تحقیقاتی که هفته گذشته به نشر رسیده است، در کشور های آسیای جنوبی بیشتر از یک سوم دختران در دوران عادت ماهوار از رفتن به مکتب خودداری می کنند، زیرا آنها در مکتب دسترسی به تشناب مناسب یا دیگر امکانات ندارند. همچنان اکثر آنها قبل از اینکه به دوره بلوغ برسند، از عادت ماهانه آگاهی درست ندارند و کسی به آنها معلومات نمی دهد.

این گزارش که توسط یک سازمان خیریه «واتر اید» (کمک آب) و یونسیف تهیه شده است، می گوید که دختران در بسیاری از کشورهای آسیای جنوبی حتی از ستندرد سازمان جهانی صحت که حد اقل برای هر ۲۵ دختر یک تشناب مدنظر گرفته است، محروم اند.  به طور نمونه در یکی از ولسوالی های نیپال  برای ۱۷۰ دختر یک تشناب وجود دارد. 

تیم واینرایت، مدیر اجرائیه سازمان «واتر اید» می گوید: «دختران حق مسلم به آموزش دارند. وقتی که آنها به دلیل نبود امکانات صحی، تشناب های خصوصی و حفظ الصحه نتوانند به مکتب بروند، این یک نقیصه  خیلی بزرگ است که باید تلافی شود.» او می گوید: «حکومت ها مکلف اند تا هر مکتب را با آب پاک و تشناب های صحی مجهز سازند.»

آگاهی راجع به عادت ماهوار برای دختران جوان

بر اساس گزارش نامبرده در تمام منطقه کمبود آموزش و آگاهی در قسمت عادت ماهوار موجود می باشد. در سریلانکا دو سوم دختران می گویند که آنها قبل از آغاز دوران عادت ماهوار شان هیچ نوع معلوماتی به دست نمی آورند. تیریزې ماهون، یکی از نویسندگان این گزارش می گوید این وضعیت در منطقه ای که صحبت راجع به بسیاری چیزها هنوز هم تابو است، عواقب ناگوار دارد. او می افزاید: «دختران معمولا به مادران و معلمان خود جهت دریافت کمک رو می آورند، ولی وقتی آنها خود از داشتن اعتماد و معلومات بی بهره باشند، شاید متهم به این شوند که از تابوها سرپیچي نموده اند.» ماهون که در سازمان «واتر اید» مدیر برنامه های منطقوی می باشد، علاوه می کند: «یک مفکوره عامه این است که گویا عادت ماهوار یک نجاست مخفی است.»

در بعضی از فرهنگ ها در آسیای جنوبی، زنان در دوره عادت ماهوار نجس تلقی می شوند. بنابراین آنها اجازه ندارند که به اماکن مذهبی چون زیات یا مسجد داخل شوند. این امر سبب تجرید جبری آنها می شود و در نیتجه عواقب ناگوار صحی و اجتماعی را برای آنها به بار می آورد.

ایالت بلوچستان پیشگام مبارزه علیه رسوم سنتی

 با در نظرداشت این وضعیت، بعضی از کشورهای این منطقه حالا تلاش دارند تا مطالب معلوماتی راجع به عادت ماهانه زنان را شامل نصاب تعلیمی مکاتب بسازند.

مثلاَ در ایالت بلوچستان پاکستان در حومه کویته در منطقه بلیلی در یکی از مکاتب راجع با عادت ماهوار به دختران معلومات داده می شود. سازمان «بی ار سي پی» با این برنامه سعی دارد تا جلو غیرحاضری دختران را در دوره عادت ماهوار بگیرد. بې بې شاقه که یک مادر است، از این برنامه اظهار رضایت می نماید: « قبلا ماهانه حد اقل چهار روز دخترم از رفتن به مکتب محروم بود. ولی حالا وضعیت تغییر کرده است. در مکتب هم وسایل و امکانات موجود است، دخترم غیرحاضر نمی شود. حتی اگر او دفعتا با این تکلیف در مکتب روبرو شود، معلمان با او کمک می کنند.»

نوربیگم، یکی از فعالان طرفدار حفظ الصحه عادت ماهوار زنان، به آگاهی قبلی دختران تأکید می ورزد و می گوید: «ما باید با دختران طوری صحبت کنیم که آنها آماده حرف زدن روی این موضوع شوند، آنها نباید از چینن صحبت ها شرم داشته باشند. بعدا ما با معلمان و شاگردان یکجا روی این موضوع بحث می کنیم. هدف این است تا فاصله بین آنها کمتر شود و دختران به آسانی بتوانند که با معلمان خود مشکل شان را در میان بگذارند.»

همچنان مؤسسه همکاری های بین المللی آلمان «جي ای زید» از سال ۲۰۱۶ به این طرف در کویته برای حفظ الصحه عادت ماهوار زنان پروژه ای را زیر عنوان «حفظ الصحه برای میلیون ها» به راه انداخته است.

مدیر این پروژه، الریک پوکوریسکی به بخش اردوی دویچه وله گفت که در مکاتب به طور منظم به دختران راجع به تدابیر صحی در دوره عادت ماهوار آگاهی داده می شود تا آنها از غیرحاضری در مکتب خودداری کنند: «برای ما اهمیت دارد که قبل از فراغت نهایی دختران بطور منظم به دروس شان ادامه دهند و به خاطر عادت ماهوار از آموزش محروم نشوند و از یک محیط سالم برخوردار باشند.»

با وجود این سعی و تلاش های فعالان مدنی و سازمان های کمکی، هنوز هم در پاکستان و بسیاری کشورهای آسیای جنوبی تامین زمینه های حفظ الصحه برای زنان در دوران قاعدگی یک مشکل بزرگ است.

bh/af (DW, Reuters)