گفتگو با مسعوده جلال وزيرامورزنان افغانستان

اين گفتگوپيش ازمعرفي کابينه اي جديد دولت افغانستان به شوراي ملي صورت گرفته است.

دويچه ويله: وزارت زنان تا چه حد توانسته اعتمادمردم افغانستان به ويژه زنان را بدست بياورد؟

مسعوده جلال: تشکر از سوال شما خواهر. قبل از همه بهترين سلام ها و تمنيات نيک خود را خدمت شنوندگان محترم اعم از زن و مردو پيرو جوان تقديم مي دارم. وزارت امور زنان در افغانستان يک وزارت جديدالتاًسيس است و قسمي که بر همگي معلوم است در نظام سياسي کشوربعد از کنفرانس شهر بن آلمان به صفت يک نهاد بزرگ ملي، منحيث حافظ منافع و مدافع حقوق زنان عرض وجود کرد. که در پي اين رخداد بزرگ ملي دروازه هاي مکاتب و پوهنتون(دانشگاه ) ها به روي تمام دختران و زنان اين مرزو بوم گشوده شد و زمينه ارتقا معرفت و دانش علمي و مسلکي براي زنان افغانستان مساعد گرديد. زنان در فعاليت هاي اجتماعي سهيم گرديدند. به صنعت و تجارت روآوردند. صنايع دستي زنان افغان يکبارديگر رونق بازار هاي داخلي و خارجي شد. و بالاخره گل هاي اميد وشادماني و سرور در زندگي زن افغان چه در مرکز و چه در روستا ها روييد. زنان افغانستان جايگاهي شايسته در قانون اساسي افغانستان بدست آورد و در انتخابات رياست جمهوري درهر دو مرحله، سهم فعال داشتند. هم اکنون زنان افغانستان درادارات دولتي، مؤسسات دولتي و غير دولتي، رسانه هاي همگاني، در فابريکات در امور تعليمي و تحصيلي سهم بسيار فعالي دارند. براي شگوفايي فرهنگ ملي خود هردم مي شتابند. بيش از هر وقت ديگر زنان افغان احساس مسووليت مي کنند. و بالاخره ما و شما شاهد هستيم که زنان افغانستان در اعمار مجدد مادي و معنوي کشور شان، در بازسازي نظام حقوقي و قضايي کشور شان و بالاخره در بازسازي جامعه مدني و سياسي کشور شان سهم بسيار فعال دارند.
وزارت امور زنان افغانستان منحيث مدافع حقوق زنان افغانستان، سهم بسيار بزرگي را در کاميابي ها ودست آورد هاي زنان افغان، که يک تعداد آن ها را من نامبردم، داشته اند. من فکر مي کنم که اين دست آورد ها با حمايت جامعه زن افغانستان بدست آمده و وزارت زنان به صفت يک ارگان پيشگام و رهبري کننده امور زنان در کشور،خود را به اين مفتخر مي داند ؛ و اما به صفت وزير زنان بايد ياد آور شوم که همه اين کاميابي ها و موفقيت ها که باعث جلب همکاري و پشتيباني مردم و خانواده هاي افغانستان شد، کافي نيست و آروزو دارم که سهمگيري و مشارکت زنان افغانستان و موفقيت هاي بيشتر شانرا در امور تعليمي و تحصيلي، در امور ديپلوماتيک، در امور صحي و اشتراک شانرا در ادارات دولتي و غير دولتي را شاهد باشيم"

دويچه ويله: شما از سهم بزرگ و فعال وزارت زنان در راه بهبود شرايط زنان در افغانستان صحبت کرديد و آن هم نه تنها در کابل بلکه در سراسر افغانستان؛ اما صحبت هاي که تاکنون با تعدادي از مردم به ويژه زنان داشتيم ؛ شکايت از کم توجهي و کمتر فعال بودن وزارت زنان شکايت نموده اند و بيشترنقش اين وزارت را سمبوليک مي دانستند.

مسعوده جلال: به هيچ وجه نه؛ وزارت امور زنان به صفت يک ارگان رهبري کننده امور زن عمل مي کند. من به طور نمونه چند مثالي را پيشکش مي کنم.

قبل از برگزاري محافل 8 مارچ ، نماينده هاي با صلاحيت تمام وزارت خانه ها در وزارت امور زنان دعوت شدند. و وزارت امور زنان نظريات و پيشنهادات شانرا در رابطه به تجليل از 8 مارچ تقاضا کرد. برعلاوه فعاليت هاي که خود آنها آمادگي داشتند، وزارت امور زنان نيز تعدادي از فعاليت ها را براي اين روز پيشکش کرد و توافق شانرا در زمينه حاصل کرد و در نتيجه از اجرآت شان در طول هفته و در روز 8 مارچ نظارت کرد. هر کدام از ارگان هاي دولتي ،فعاليت هاي را که به پيشنهاد وزارت امور زنان قبلاً تفاهم شده بود، اجرا کردند. مي بينيد که وزارت امور زنان به صفت يک ارگان رهبري کننده عمل مي کند. و شما هم حتماً شاهد هستيد و از طرف رسانه ها هم تا حدي انعکاس يافت که چه تعداد فعاليت هاي فراواني را ارگان هاي دولتي و غير دولتي به بهانه 8 مارچ به نفع زنان راه اندازي کردند . زنان که در بخش هاي مختلف کار مي ردند، از اين فعاليت ها سخت مستفيد شدند. امسال نسبت به هر سال ديگر سروصداي تجليل از 8 مارچ فوق العاده زياد بود و ميزان فعاليت ها را تنها يک گردهمايي تشکيل نيمداد بلکه فعاليت هاي متنوع را هر يک از ارگان هاي دولتي و غير دولتي راه اندازي کردند. در اين زمينه وزارت زنان نقش رهبري کننده خود را اجرا کرد. نمونه ديگري را که براي تان پيشکش مي کنم، اين است که در روز 8 مارچ در گردهمايي وسعي که صد ها و هزار ها زن در خيمه لويه جرگه جمع شده بودند، وزارت امور زنان راه اندازي کرده بود. اين تنها تجليل از 8 مارچ و بازگويي وضعيت زنان نبود، بلکه اين اولين جشني 8 مارچ بود که راه حلي براي معضلات زنان افغانستان پيشکش شد. و اين عبارت از برنامه عمل براي 10سال آينده براي زنان افغانستان است که شروع تطبيق آن در روز 8 مارچ اعلام شد.
پلانکاري ملي براي زنان افغانستان در حقيقت وسيله کاري دولت است براي تطبيق پاليسي ها و تعهداتش در رابطه به رشد وضعيت زن و تهيه و تطبيق کامل پلان کاري ملي براي زنان افغانستان مسووليت است که تحت استراتيژي توسعه ملي و کنفرانس افغانستان در لندن دولت افغانستان دارد. با اين پلان کاري ملي براي زنان افغانستان، ما استراتيژي توسعه ملي را يک گام به سوي در عمل آوردن تعهدات و استراتيژي ها به پيش ميبريم. وزارت امور زنان اولين ارگان دولتي است که به خاطر تطبيق استراتيژي توسعه ملي گام عملي نهاده است و افتخار پيشگام شدن را بخاطر تطبيق تعهدات که دولت افغانستان در کنفرانس لندن داده است، دارد. وپلان کاري ملي براي زنان افغان همچنان وسيله است براي تطبيق ماده هاي که براي تاًمين حقوق زن در قانون اساسي آمده است.
پلان کاري ملي 10 ساله براي زنان افغانستان به اساس يک پروسه مشورتي يکساله با وزارت خانه هاي مختلف تهيه شده و يک سلسله مشورت هاي ديگر با سازمان هاي غير دولتي و جامعه بين المللي و ساير ارگان هاي جامعه مدني انجام خواهد شد که انشاء الله تا چند ماه ديگربه تصويب خواهد رسيد. من فکر مي کنم که هر اقدامي مي تواند تاثيرات مثبتش را بالاي زندگي زن داشته باشد و تغييرات مثبتي را در زندگي زنان پديد بياورد. اين همه يک نمونه از کار هاي وزارت امور زنان است، اين چگونه مي تواند يک ارگان سمبوليک باشد. در حاليکه نقش رهبري کننده خود را در داخل دستگاه دولت ايفا مي کند.

دويچه ويله: پلان کاري براي زنان افغانستان در جامعه عنعنوي و پدرسالاري چون افغانستان مي تواند عملي شود يا اينکه يک خواب و خيال باقي خواهد ماند؟

دکتور مسعوده جلال: ببينيد خواهر؛ اگر ما و شما تلاش کنيم و بسيج شويم، شما مي فهميد که اتحاد واتفاق خود يک قوت است و اين قوت را اگر در راستاي بهبود وضعيت زن در افغانستان بکار ببنديم، نميتواند يک خواب و رويا باشد. اگر استراتيژي توسعه ملي افغانستان که فرصت هاي فراواني را ايجاد مي کند و زمينه پيشرفت افغانستان را در کل مساعد مي سازد، تطبيق کامل و موفقانه آنرا در 5 سال آينده شاهد باشيم، در آن صورت 50 فيصد از فرصت ها و امتياز ات که بوجود ميآيد ،زنان مستفيد مي شوند.اين مي تواند که تاثير مثبتش را بالاي زندگي زنان بگذارد. و از طرف ديگر امتيازات ديگرکه براي زنان در نظر گرفته شده است، مثل کاهش 15 در صد ميزان مرگ و مير مادران در جريان ولادت و حاملگي، 75 هزار خانمي که آموزش حرفوي مي بينند و يا 50 در صد استخدام معلمين زن افزايش مي يابد ،و بالاخره در ساختن زيربناي سکتور عدلي هم مواردي خاصي براي زنان در نظرگرفته شده، يعني وقتي ما مجموع امتيازات را که براي زنان در نظر گرفته شده ببينيم، در مي يابيم که براي پيشرفت و رشد شان تاثيرات خود را مي گذارد. از همه مهمترازهمه امضاء معاهده اي افغانستان به کوشش وزارت زنان با جامعه اي بين المللي بود . بناً تطبيق کامل و موفقانه آن يک دروازه ديگر اميد براي زنان مي تواند باشد. و ما انتظار ان را ميتوانيم داشته باشيم که زندگي زن افغانستان بعد از تطبيق کامل و موفقانه استراتيژي توسعه ملي افغانستان و پلان کاري ملي 10 ساله براي زنان افغانستان ، تغيير کند. من خوشبين هستم و انشاءالله اگر رهبري قوي براي تطبيق اين پلان وجود داشته باشد، زنان افغانستان به آروز هاي شان ميرسند.

دويچه ويله :خانم جلال تشکرازشما.