کارشناسان افغان: تصمیم ناتو عجولانه است
۱۳۹۱ خرداد ۱, دوشنبه
از اواسط سال 2013 این نیروهای افغان اند که به تنهایی تامین امنیت را به عهده می گیرند و نقش نیروهای ناتو از جنگی به آموزشی و حمایتی تغییر می کند. مقام های افغانستان از هرگام این روند، به عنوان پیشرفت مهم برای تامین حاکمیت ملی یاد می کنند.
مهمترین بخش تصمیم ناتو برای افغانستان، توافق در مورد تهیه کمک پولی سالانه چهار میلیارد دالر امریکایی برای نیروهای امنیتی افغانستان و ادامه آموزش این نیروها است. تحلیلگران مسایل امنیتی و نظامی افغانستان از این بخش تصمیم ناتو، به عنوان یک نکته مثبت یاد می کنند.
اما بسیاری از این تحلیلگران به ظرفیت و توانایی های نیروهای داخلی افغانستان زیاد باور ندارند. حسن مختار، جنرال بازنشسته افغان براساس سه دلیل، مطمین نیست که نیروهای امنیتی افغانستان توانایی تامین امنیت را داشته باشند: اول این که اردو و پولیس ملی افغانستان از آموزش خوب برخوردار نیستند و آموزشی که به آنها داده شده، در ساحه جنگی کفایت نمی کند. مشکل دوم، کم سوادی و بی سوادی نیروهای امنیتی است. مشکل سوم این که در درون نیروهای امنیتی افغانستان، دشمن نفوذ کرده است.
«تصمیم سیاسی»
بشنوید: گفتگوی رتبیل شامل آهنگ با جنرال عتیق الله بریالی
کشورهای غربی در ماموریت افغانستان به شدت با مخالفت افکار عمومی رو به رو اند. هنگامی که رهبران بیش از 50 کشور در درون سالون در مورد افغانستان مذاکره می کردند، صدها تظاهرکننده در بیرون صدای مخالفت با جنگ افغانستان را سر می دادند.
عتیق الله بریالی، کارشناس نظامی در افغانستان می گوید: «تصمیم خروج براساس مصالح سیاسی و اقتصادی کشورهای ایتلاف صورت گرفته است نه بر اساس واقعیت های افغانستان و این در موقعیتی است که طالب شکست استراتژیک نخورده است».
هلال الدین هلال، دیگر تحلیلگر مسایل نظامی افغانستان نیز این تصمیم ناتو را به دیده انتقادی می نگرد. او همچنان از دولت افغانستان به دلیل عدم اجرای تعهدات قبلی اش انتقاد می کند: «دولت افغانستان چیزهایی را که در طی سال های گذشته و در کنفرانس کابل و بعضی جاهای دیگر تعهد کرده بود، به نتایجی نرسیده و اقداماتی نیز نکرده است».
بشنوید: گفتگوی رتبیل شامل آهنگ با جنرال هلال الدین هلال
کاهش نیروها
جنرال بریالی وضعیت را به صورت ساده، چنین بررسی می کند: در شرایط کنونی نزدیک به 350 هزار نیروی افغانی و 130 هزار نیروی بین المللی، فقط توانسته اند وضعیت موجود را حفظ کنند، وضعیتی که از نظر استراتژیک یک بن بست است. پس، چطور می شود تصور کرد که نیروهای امنیتی افغانستان به تنهایی قادر باشند وضعیت را بهتر از این بسازند؟
جنرال بریالی می گوید عناصر شورشگری هنوز زنده هستند: «خروج نیروهای خارجی از افغانستان فرصت برگشت طالبان را بیشتر فراهم می کند و این در حالی است که (با خروج نیروهای بین المللی) نیروهای افغان به تنهایی شان در مقابل تهدیدی مواجه می شوند که امروز با نیروهای بین المللی مشترکا در مقابل آن مقاومت می کنند».
ناتو تصمیم دارد یکی دو سال بعد از 2015، شمار نیروهای امنیتی افغانستان را از 350 هزار به 228 هزار کاهش دهد. اندرس فو راسموسن، دبیرکل ناتو گفت که در آینده چون وضعیت امنیتی بهتر می شود و مهارت های نیروهای امنیتی بالا می رود، نیاز به شمار زیادی از نیروها نیست.
اما به نظر می رسد که مشکل اصلی، تمویل شمار زیاد نیروهای افغانی باشد. بریالی در این رابطه می گوید: «این شمار واقع بینانه نیست، زیرا چالش ها و تهدیدها در آینده به مراتب بیشتر از این خواهد بود تا این نیروها بتوانند جوابگوی آنها باشند».
مصالحه و حکومت داری
ظاهراً امیدواری ها به تامین صلح در افغانستا به سه مساله دیگر گره خورده است: مصالحه با طالبان، همکاری کشورهای منطقه به خصوص پاکستان و بهبود حکومت داری.
جنرال هلال می گوید: «امنیت به وسیله قوای امنیتی تامین می شود، ولی تداوم امنیت مربوط به مردم است». به گفته او، هنوز فقر، بیکاری و مشکلات در حکومت داری بیداد می کند: «اگر بین حکومت و مردم همین فاصله ای باشد که حالا است، اردو و پولیس چگونه می توانند بدون حمایت مردم امنیت و ثبات افغانستان را تامین کنند؟».
از سوی دیگر، تاهنوز هیچ باورمندی به نتیجه دادن تلاش های صلح و همکاری کشورهای همسایه افغانستان، وجود ندارد. بریالی به این نکته اشاره می کند: «زمان کوتاهی داریم و طالبان هم علامتی از مفاهمه و مصالحه از خود ارایه نکرده اند. بنابراین، آنها به دنبال پیروزی کامل هستند».
براین اساس است که تحلیلگران افغان تصمیم ناتو را عجولانه می بینند و زیاد امیدوار نیستند که نیروهای افغانستان به تنهایی از عهده تامین امنیت و حفظ آن برآمده بتوانند.
عارف فرهمند
ویراستار: رتبیل شامل آهنگ