پاکستان می‌خواهد کار پایپلاین گاز با ایران را شروع کند
۱۴۰۳ فروردین ۲۱, سه‌شنبه
پاکستان در پایان ماه مارچ اعلام کرد که قصد دارد از ایالات متحده بخواهد تا تحریم‌های احتمالی در مورد پروژه پایپلاین گاز طبیعی این کشور با ایران را کاهش دهد.
صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید!
اسلام آباد قصد دارد به زودی کار پروژه این پایپلاین موسوم به «خط لوله صلح» را که مدت‌ها قبل برنامه ریزی شده بود، آغاز کند.
ایران و پاکستان در سال ۲۰۱۹ به ساخت این پایپلاین توافق کرده بودند، اما این پروژه از آن زمان تا کنون با تاخیر و چالش تامین بودجه مواجه شده است.
ایران حالا پاکستان را تهدید می‌کند که اگر نتواند بخش پاکستانی این پایپلاین را بسازد، با اقدامات قانونی روبرو خواهد شد.
صابنا صدیقی، خبرنگار پاکستانی و کارشناس امور سیاست خارجی به دویچه وله گفت: «پاکستان می‌خواهد از اختلاف حقوقی احتمالی با ایران در محاکم بین المللی و جریمه ۱۸ میلیارد دالری جلوگیری کند.»
او گفت: «تهران سپتمبر ۲۰۲۴ را آخرین مهلت برای اسلام آباد تعیین کرده تا ساخت این پایپلاین در خاک پاکستان را تکمیل کند. طول این پایپلاین در خاک پاکستان حدود ۷۸۰ کیلومتر است.»
پاکستان و ایران در اگست ۲۰۲۳ با وجود تحریم های بین المللی علیه ایران، توافق کردند تا این پروژه مشترک را تکمیل کنند.
پلانی که توسط تحریم‌های ایالات متحده خنثی شد
ایران از دهه ۱۹۹۰ تاکنون برای ساخت این پایپلاین تلاش کرده است. در ابتدا قرار بود این پایپلاین، گاز ایران را به هند انتقال دهد. ولی دهلی جدید به دلیل تحریم‌های ایالات متحده علیه ایران در پیوند به برنامه‌های هسته‌ای این کشور، از این پروژه خارج شد.
پاکستان و ایران در سال ۲۰۰۹ قرارداد ۲۵ ساله انتقال گاز را امضا کردند و تهران ساخت بخش ایرانی این پایپلاین را که ۹۰۰ کیلومتر طول دارد ۱۰ سال پیش تکمیل کرد.
اسلام آباد اکنون اعلام کرده که قصد دارد به زودی ساخت بخش اول این پایپلاین را که ۸۰ کیلومتر طول دارد، از مرز ایران تا شهر بندری گوادر آغاز کند تا از شکایت احتمالی تهران در مورد نقض قرارداد جلوگیری نماید.
اما پس از اعلام پاکستان، ایالات متحده گفت که از ادامه این پروژه حمایت نمی‌کند. واشنگتن همچنین در باره خطر تحریم به دلیل تجارت با تهران هشدار داد.
وزارت خارجه ایالات متحده گفت: «ما از پروژه پایپلاین گاز پاکستان – ایران حمایت نمی‌کنیم.»
سخنگوی وزارت خارجه ایالات متحده در ۲۶ ماه مارچ به خبرنگاران گفت: «ما همیشه برای همه توصیه می‌کنیم که تجارت با ایران خطر برخورد با تحریم‌های ما را به دنبال دارد و به همه توصیه می‌کنیم که این موضوع را با دقت بررسی کنند.»
امود شکری، کارشناس امور انرژی در واشنگتن گفت پاکستان فعلاً نگران پرداخت غرامت مالی احتمالی بالغ بر میلیاردها دالر به دلیل تاخیر در ساخت پایپلاین در خاک خود است.
او گفت: «اسلام آباد می‌دادند که ایران با کمبود گاز طبیعی دست و پنجه نرم می‌کند و به دلیل زیرساخت‌های فرسوده در موقعیتی نیست که به پاکستان گاز صادر کند.»
آیا ایران می‌تواند گاز کافی تولید کند؟
ایران پس از روسیه، دومین ذخایر بزرگ گاز طبیعی جهان را دارد. با این هم، این کشور تقریباً هر زمستان با کمبود گاز مواجه می‌شود و حکومت مجبور می‌شود تا عرضه گاز را جیره بندی کند.
مصرف بی‌رویه و نادرست گاز سبسایدی شده توسط خانواده‌ها و صنایع، ریشه این مشکل است.
براساس معلومات موسسه انرژی «بررسی آماری انرژی جهان» در سال ۲۰۲۲، ایران پس از امریکا، روسیه و چین در رتبه چهارم فهرست کشورهای دارای بیشترین مصرف گاز در جهان قرار گرفت.
شکری گفت: «به دلیل تحریم‌های ایالات متحده، ایران به عدم دسترسی به تکنولوژی‌های ضروری روبرو است. توانایی تخنیکی شرکت‌های داخلی برای افزایش ظرفیت تولید به اندازه‌ای نیست که ایران بتواند واقعاً به پاکستان گاز صادر کند. مگر این که ایران بخواهد گاز روسیه را به پاکستان برساند.»
گزینه‌های حقوقی محدود است
تهران در واکنش به تحریم‌های ایالات متحده به دنبال همکاری نزدیک با مسکو است. در ماه جولای ۲۰۲۲، شرکت انرژی روسیه «گاز پروم» قرارداد همکاری به ارزش ۴۰ میلیارد دالر با شرکت نفت ایران «NIOC» امضا کرد. براساس این قرارداد، قرار است گاز پروم از شرکت ملی نفت ایران برای توسعه دو میدان گازی و شش میدان نفتی حمایت کند.
ناظران می‌گویند با این هم اگر ایران تنها گاز روسیه را از طریق خاک خود به پاکستان برساند، عاید چندانی نخواهد داشت.
صدیقی، خبرنگار پاکستانی در عین حال به این باور است که شانس ایران برای موفقیت در دعوای حقوقی با پاکستان، اندک به نظر می‌رسد.
تهران می‌تواند این دوسیه را به کمیسیون حقوق تجارت و بین‌المللی ملل متحد در ویانا بکشاند. اما صدیقی گفت: «با توجه به وضعیت بی‌ثبات منطقه، جنگ در غزه و نقش ایران در برخی از بحران‌ها، بسیار بعید است که واشنگتن به ایران اجازه دهد تا دوسیه‌اش را با موفقیت پیگیری کند.»
مطالب ویدیویی را در صفحه یوتیوب ما ببینید!
او افزود: «در عوض، ایالات متحده می‌تواند برای امنیت انرژی پاکستان، گزینه‌های بدیل ارائه دهد.»