وزارت عدلیه: مراکز اصلاح و تربیت نباید محل تعذیب کودکان باشد

نجیب الله ۹ ساله مصروف فروش دانه آفتاب‌پرست در شهر کابل است. او هر روز صبح برای کار از خانه بیرون می‌شود و تا شام در روی جاده مصروف فروشندگی است: «در اینجا خسته ‌فروشی می‌کنم. نمی‌دانم که روزانه چند افغانی کار می‌کنم.»

فقر و ناداری این کودک را به بازار کشانده و از این که می‌تواند بخشی از مخارج خانواده‌اش را تامین کند، خرسند است؛ ولی او به مکتب نمی‌رود، از درس و آموزش محروم است و در مورد آینده‌اش چیزی نمی‌داند. برای نجیب‌الله مهمترین دستاوردش پول ناچیزی‌است که از کار در جاده بدست می‌آورد: «در این‌جا کار می‌کنم و پولم را به پدرم می‌دهم تا با او کمک کنم.»

کودکان و افراط گرایی

چهار دهه جنگ و محرومیت کودکان افغانستان از رفتن به مکتب سبب شده است تا آن‌ها به دام گروه‌های تروریستی بیفتند، آموزش افراط گرایی ببینند و با جوان شدن به خطر بزرگ برای امنیت ملی این کشور تبدیل شوند.

وزارت عدلیه افغانستان روز سه شنبه نشستی را به منظور حمایت از کودکان متخلف از قانون برگزار کرد. این وزارت مسوولیت نگهداری، اصلاح و تربیت از اطفال متخلف از قانون را دارد.

سید یوسف حلیم معین وزارت عدلیه گفت کودکانی که افکار تندروانه داشتند، حالا اصلاح شده‌اند: «اطفالی که دیروز در حالت خشونت یا در افکار ضد دولت به پولیس و مسوولین دولتی دشنام می‌دادند، امروز حالت عادی دارند.»

مقامات وزارت عدلیه آمار مشخصی از شمار کودکان متخلف از قانون که در مراکز اصلاح و تربیت نگهداری می‌شوند، ارایه نکرد اما آقای حلیم گفت با وجود تغییر اذهان کودکان  در این مراکز، کاستی‌های زیادی وجود دارد که باید به آن رسیدگی شود: «ما معلم نداریم، کتب درسی کامل نداریم. امکانات صحی اصلا نداریم و اطفالی که به مریضی مبتلا می‌شوند، ما نمی‌دانیم که به کجا بفرستیم.»

این  مقام وزارت عدلیه گفت که مراکز اصلاح افغانستان به دلیل نبود امکانات به «تعذیب‌گاه» برای کودکان تبدیل شده است و در صورتی که به آن‌ها توجه نشود، در آینده به مجرمین خطرناک تبدیل خواهند شد.

براساس آمار وزارت معارف بیش از ۳.۷ میلیون طفل به دلایل مختلف از رفتن مکتب محروم هستند. حضور دختران در مکتب‌ها به مراتب کمتر از پسران است. نگرانی دیگر این است که حدود ۳۰۰ هزار کودک به دلیل گسترش جنگ، با خطر ترک مکتب روبرو هستند.

عدالت دوستانه برای کودکان

یکی از بحث‌ها در این نشست رسیدگی به دوسیه‌های تخلف کودکان بود. استفین سفی معاون اداره حمایت از کودکان سازمان ملل متحد در این نشست گفت این کودکان باید به عدالت دسترسی داشته باشند و محاکم افغانستان طوری به این قضایا رسیدگی کند که کودکان مورد حمایت قرار گیرند.

آقای سفی گفت: «امروز و در پایان این  کنفرانس قرار است ما راه حل عملی در مورد کودکان متخلف از قانون داشته باشیم و مطمین شویم که این کودکان به درستی در جامعه ادغام می‌شوند.» او تاکید کرد که عدالت برای کودکان باید «دوستانه» باشد و سبب حمایت از آن‌ها شود.

این مسوول یونسیف تاکید کرد که حکومت افغانستان کنوانسیون حمایت از حقوق کودکان را پذیرفته و مکلف است که برای حمایت‌های حقوقی از کودکان از تمام امکانات استفاده کند.

ح. همراز/کابل