مرکل نتایج نشست سران اتحادیه اروپا را "موثر" خواند

پس از پایان نشست سران اتحادیه اروپا در بروکسل، انگلا مرکل صدراعظم آلمان با هواپیما به سوی برلین پرواز کرد تا آنجا به شریک حکومت ائتلافی خود درباره نتایج این نشست اطلاع بدهد. مرکل نهایتا احساس خوبی دارد، از این که توانسته است حداقل با دو کشور اروپایی، یونان و اسپانیا به توافق برسد که پناهجویانی که قبلا در این کشورها ثبت شده اند، از مرز آلمان به این دو کشور مسترد شوند. اما این اقدام فقط در قبال پناهجویانی تطبیق می شود که به سه مرز ایالت بایرن وارد شوند. کنترول این مرزها پیش از این شروع شده است.

علاوه بر این، صدراعظم آلمان می خواهد با کشورهایی که مستقیما همسایه هستند، به توافق برسد تا پناهجویانی را که پیش تر اقامت آنها در آلمان باطل شده، زودتر و سریعتر پس بگیرند. چنین توافقنامه های دوجانبه، به همراه دیگر نتایج نشست بروکسل از جمله تقویت مرزهای بیرونی اتحادیه اروپا و ایجاد مراکز نگهداری پناهجویان در خارج و داخل اتحادیه اروپا، باید "اتحاد سوسیال مسیحی"، حزب همکار و شریک مرکل را متقاعد کند که در سیاست مهاجرت تغییراتی به وجود می آید.

"پیشرفت پایدار"

انگلا مرکل صدراعظم آلمان در پایان نشست بروکسل گفت: «می خواهم بگویم که اگر همه چیزهایی را که ما ۲۸ کشور اروپایی روی آن توافق کردیم و علاوه بر آن روی برخی نکات دیگر توافق می کنیم، عملی نماییم، آن وقت دستاورد ما چیزی فراتر از "موثر" خواهد بود و مطمئنا پیشرفتی پایدار محسوب می شود».

هورست زیهوفر، وزیر داخله آلمان و رهبر حزب "سوسیال مسیحی" بایرن خواسته بود تا اخراج پناهجویانی که پیشتر در یک کشور دیگر عضو اتحادیه اروپا ثبت و راجستر شده اند، سریع انجام شود. در غیرآن صورت، زیهوفر می خواست تا به تنهایی علیه خواست انگلا مرکل اقدام کند.

این که آیا نتایج نشست سران اتحادیه اروپا که هنوز در چهار بخش نامشخص و گنگ است، می تواند جنجال در حکومت ائتلافی را در برلین پایان دهد، در روزهای آینده معلوم می شود. مرکل نتوانسته است با ایتالیا، یکی از مهمترین کشورهایی که پناهجویان و مهاجران نخست به آن وارد می شوند، توافقنامه ای را امضا کند.

پوپولیست های ایتالیا خوشنودند

جوسپی کونته، نخست وزیر پوپولیست و عوامگرای جدید ایتالیا پس از نشست بروکسل ابراز خوشی و پیروزی کرده است؛ چراکه بسیاری از خواست های او در این نشست به ثمر نشستند. کونته ابتدا از بحث روی دیگر موضوعات خودداری کرد تا به این ترتیب مسئله مهاجرت اول حل گردد.

نخست وزیر ایتالیا به صراحت گفت که کشورش نمی تواند دیگر هیچ مهاجری را بپذیرد. کونته گفت: «حالا این یک مشکل اروپایی است». دو کشور ایتالیا و فرانسه توافق نظر دارند که اتحادیه اروپا در جایی خارج از قلمرو خود "مراکز ثبت و پذیرش پناهجویان" را ایجاد کند تا پناهجویانی که از آب های مدیترانه نجات داده می شوند، ابتدا به آنجا برده شوند و سپس به طور داوطلبانه بین کشورهای اتحادیه اروپا تقسیم گردند.

این در حالی است که کمتر کشوری برای پذیرش داوطلبانه مهاجران آماده است. کشورهای اروپای شرقی مانند پولند، مجارستان، سلواکیا و جمهوری چک، پذیرش پناهجویان را چه از طریق سهمیه، چه داوطلبانه کاملا رد کرده اند. اما برخی کشورهای دیگر نیز تلویحا چندان تمایلی ندارند. سباستین کورتس صدراعظم اتریش پس از نشست بروکسل گفت: «من مکرراً پرسیدم که آیا کشورهایی هستند که بخواهند مهاجران بیشتری در سرزمینشان زندگی کنند؟ وقتی پاسخی برای این پرسش نباشد، پس باید همکاری کنیم تا مرزهای بیرونی اتحادیه اروپا مرتباً حفاظت گردد».

سباستین کورتس که فردا یکشنبه ریاست اتحادیه اروپا را برای یک دوره شش ماهه به دست می گیرد، خوشنود است که انگلا مرکل صدراعظم آلمان زیر فشار سیاست داخلی بار دیگر به موضع سخت پناهجویی خود بازگشت.

رئیس حکومت اتریش گفته است کسانی که در سال ۲۰۱۵ مرزها را به روی پناهجویان باز کردند، نباید فقط در جلسات اشتراک کنند، بلکه باید به طور عملی [برای مدیریت اوضاع] اقدام کنند.

ایجاد مراکز پذیرش پناهجویان در افریقا

علاوه بر مراکز ثبت و راجستر پناهجویان در اروپا، حالا اتحادیه اروپا می خواهد تا مراکزی را در لیبیا و دیگر کشورهای شمال افریقا ایجاد کند تا به این ترتیب از فرار مردم از طریق دریای مدیترانه جلوگیری صورت بگیرد. اما تاکنون هیچ کشوری حاضر نشده است تا چنین مراکز نگهداری در خاکش ایجاد شود. این مسئله را دونالد توسک، رئیس شورای اروپا گفته است. از این رو می توان چنین طرحی را نمی توان یک موفقیت برای نشست سران تلقی کرد. هر آنچه که روی کاغذ نوشته شده اند، باید در عمل نیز اجرا گردند.

طرح ایجاد مراکز نگهداری پناهجویان در خارج اتحادیه اروپا، نو نیست اما رهبران اروپایی وعده داده اند که حالا با جدیت بیشتر پیگیری شود.

انگلا مرکل در این مورد گفته است: «ایجاد چنین سکوهای خروج مهم است اما فقط در همکاری با یک کشور سومی انجام پذیر است. بنابراین من بارها و بارها تقاضا کرده ام که ما نباید به جای این کشورها فکر کنیم؛ بلکه باید با آنها گفتگو نماییم».

صدراعظم آلمان بار دیگر خواهان همکاری و شراکت جدید با افریقا شد. اتحادیه اروپا می خواهد تا ۵۰۰ میلیون یوروی دیگر به افریقا بپردازد تا در کشورهای اصلی مهاجران و آوارگان سرمایه گذاری صورت بگیرد.

اصلاحات واقعی در قانون پناهندگی

دونالد توسک، رئیس شورای اروپا گفته است که در اتحادیه اروپا در همکاری روی اصلاح "قاعده دوبلین" به توافق نظر نرسیده است. بر اساس "قاعده دوبلین" کشوری که پناهجو ابتدا به آن وارد می شود، مسئول بررسی دوسیه پناهندگی او است. این نکته باعث اختلاف بین کشورهای جنوبی اروپا و کشورهای دیگر این اتحادیه می باشد. خانم دالیا گریباوسکتی، رئیس جمهور لیتوانیا پس از نشست بروکسل گفت که هنوز همبستگی در این زمینه وجود ندارد. او گفت: «حالا اصلاح "قاعده دوبلین" ممکن برای مدتی به تعویق بیفتد، اما ما از اتریش به عنوان ریاست جدید اتحادیه اروپا می خواهیم تا این کار را انجام دهیم. چرا که پدیده مهاجرت حل نخواهد شد و ممکن است در سال های آینده شدیدتر نیز بشود».

نمایندگان چپ ها و سبزها در پارلمان اروپا از تصمیم سران اتحادیه اروپا برای انسداد مرزهای آبی این اتحادیه با لیبا به شدت انتقاد کرده اند. سازمان های امدادی مدافع پناهجویان نسبت به انتقال مسئولیت بیشتر به دوش لیبیا، کشور از هم پاشیده شمال افریقا، هشدار داده اند. در همین حال، کمیسار عالی پناهندگان سازمان ملل از پیشرفت های مشترک اتحادیه اروپا در زمینه سیاست پناهجویی استقبال کرده اما طرح ایجاد "مراکز پذیرش پناهجویان" در شمال افریقا را بحرانی خوانده و زیر سوال برده است.

ژان کلود یونکر، رئیس کمیسیون اتحادیه اروپا بحث طولانی روی مسئله مهاجرت را این گونه ارزیابی کرده است: «این جلسه یکی از دشوارترین نشست های شورای اروپا بود». با این حال، صدراعظم آلمان از این که توانسته است موقف سیاسی خود را نجات دهد، خوشنود است.

برند ریگرت / ع. ح.