محکمه ویژه جنایات جنگی در جمهوری افریقای مرکزی

قرار است در همین ماه اکتوبر محکمه ویژه جنایات جنگی در افریقای مرکزی به کار خود آغاز نماید. فلاوین مباتا وزیر عدلیه جمهوری افریقای مرکزی با اظهار خوشبینی در مورد گفت: "این محکمه ویژه برای ما مایه امیدواری های بزرگی می باشد؛ زیرا سال های طولانی ای آزاردهنده ی معافیت از مجازات سرانجام پایان می یابند."

مباتا در یک مصاحبه اختصاصی با دویچه وله توضیح داد که واقعاً شدید ترین انواع نقض حقوق بشر به شمول بیجاسازی اجباری، چور و چپاول دارایی های عامه و قتل عام های دوران جنگ های قومی و مذهبی میان سال های ۲۰۰۳ و ۲۰۱۳  تا اکنون هیچ پیامدی برای عاملان آنان نداشته است."

فاجعه بشری؛ وضعیت ‌پناهجویان در جمهوری افریقای مرکزی

همچنان فرناند ماندهِ دیاپو یک تن از فعالان حقوق بشر نیز با اشاره به همین موارد سنگین افزود: "اکثریت جنایتکاران قاتل و رهبران آنان به شهر بانگی پایتخت جمهوریت افریقای مرکزی و شهرهای دیگر و یا هم در کشورهای همسایه و حتی در به اروپا فرار کرده و آرام به زندگی خود ادامه می دهند."

او در ادامه با ارائه مثالی اضافه کرد: "فرانسوا بوزهِ رئیس جمهور سابق که حین حکومت وی اکثریت موارد نقض حقوق بشر رخ داده اند، اکنون در اوگاندا زندگی می نماید."

دشواری های قبل از آغاز کار محکمه جنایات جنگی  

پس از چندین بار به تعویق اندازی کار این محکمه، به گفته فلاوین مباتا وزیر عدلیه جمهوری افریقای مرکزی به دویچه وله،  قرار است به تاریخ نوزدهم ماه اکتوبر محکمه مذکور به کارش آغاز نماید.

وضعیت ناگوار بشری در جمهوری افریقای مرکزی

تصمیم ایجاد محکمه ویژه جنایات جنگی در سال ۲۰۱۵ توسط حکومت در بانگی گرفته شده بود؛ اما وزیر عدلیه جمهوری افریقای مرکزی دشواری ها در برابر آغاز کار این محکمه را از مواردی خواند که این همه زمان گرفته است.

به گفته او تا حال بر آمادگی ها و مقدمات آغاز کار این محکمه مصروف بوده اند ولی بنابر اظهارات او در ماه های اخیر گام های بزرگی در این ارتباط برداشته شده اند: "اکنون قضات و بازرسان در محل های مربوط به مأموریت خویش در محکمه جدید جنایات جنگی جا به جا شده اند."

به گفته مباتا دو قاضی خارجی، از کشور های افریقای غربی توگو و بنین، هنوز به وظیفه حضور ندارند، اما انتظار می رود که هردو به زودی به بانگی برسند.

روشنگری با برنامه های تئاتر خیابانی   

از هفته ها به اینسو برنامه های گسترده در چوکات یک کارزار روشنگری در این کشور راه اندازی گردیده و ادامه دارند. با این برنامه نمایشنامه های خیابانی سعی می شود تا اهالی بانگی، پایتخت جمهوری افریقای مرکزی و شهروندان ده شهر دیگر این کشور از نوع و چگونگی فعالیت های محکمه جنایات جنگی آگاهی یابند. در همین ارتباط فرناند سیلفیو مانده دیاپو همآهنگ کننده سازمان مستقل موسوم به " ائتلاف ویژه برای محکمه جنایات جنگی یا یکی از هشت سازمان مستقل در کمپاین مذکور گفت: "ما تلاش می کنیم به مردم انگیزه و همکاری با این محکمه را بدهیم، و آنان را ترغیب نماییم اگر خواهان اطلاع دهی از جنایتی و یا عامل مظنون باشند."

او در ادامه توضیح داد: "ما همچنان می خواهیم تا تردید، شک و بی اعتمادی مردم را در این زمینه رفع سازیم."

آیا می شود به این محکمه ویژه اعتماد کرد؟

در این ارتباط وزیر عدلیه جمهوری افریقای مرکزی مباتا تأکید کرد که "این محکمه ویژه، مستقل می باشد و سیاستمداران هیچگونه نفوذی بر محکمه ویژه نخواهند داشت." به گفته او قضات و کارمندان دیگر این محکمه ویژه همه مستقل خواهند بود و هیچگونه محدودیتی در اجرای تصامیم آنان وجود نخواهد داشت. او افزود: "در قسمت اجرای تحقیقات و بازرسی هیچکسی به شمول سرمایه داران و یا هم سیاستمداران با نفود مصئون نمی باشند."

 مباتا در ادامه علاوه کرد که وظیفه این محکمه رسیدگی به تمام انواع جنایات بشری ای که در جمهوریت افریقای مرکزی رخ داده اند، می باشد. در این قسمت هیچگونه استثنایی وجود ندارد.

هزاران مسلمان بانگی پایتخت افریقای مرکزی را ترک کردند

اما در برابر فرناند مانده دیاپو فعال حقوق بشر با تردید به این مسئاله نگریسته و گفت که مردم افریقای مرکزی فعالیت های محکمه جنایات جنگی را با تردید می نگرند. او افزود: " اکثر مردم از این اطلاع یافته اند که در محکمه بین المللی لاهه در دنهاگ چه اتفاقی افتاد، یعنی مردم از برائت یافتن کوازا ژو پئیر بـِمبا سیاستمدار کانگویی که همچنان متهم به جنایات بشری بود، در این محکمه خبر یافته اند. بنابراین، نزد اکثر مردم این سوال هم وجود دارد که آیا درمحکمه ویژه جنایات جنگی در جمهوریت افریقای مرکزی نیز همچون اتفاقی رخ خواهد داد؟ آیا افراد قاتل در این محکمه نیز بدون مجازات رها خواهند شد؟»  

نویسنده: کاسیا انونتیو/ ن.ف