1. رفتن به محتوا
  2. رفتن به مطالب اصلی
  3. رفتن به دیگر صفحات دویچه وله

مثنوی« فریدون و زهره»

۱۳۸۸ آبان ۱۵, جمعه

در تاریخ معاصر افغانستان، استاد فکری سلجوقی نامیست آشنا و انس چندین ساله اش به تاریخ و هنر و ادبیات، همواره مورد سپاس و تحسین اهل هنر بوده است. او تاریخ نگار و رزیده وهرات شناس بی بدیلی بود که تا هنوز هم جایش خالیست.

https://p.dw.com/p/KQLs
عکس: DW / Rohullah Yasir

فکری سلجوقی افزون برتاریخ نگاری درنقاشی دست بالایی داشت؛ خطوط اسلامی را به نیکویی می نوشت؛ شعر خراسانی را با چیرگی می سرود؛ ازموسیقی سنتی آگاه بود و خود نغزمی نواخت. او سالهای تمام درعرصۀ فرهنگ قدم و قلم زد و آثار و نبشته ها، از خود برجای نهاد. استاد فکری سالها عضو انجمن ادبی هرات، مدیرآن انجمن، نگارندۀ مسؤول مجلۀ هرات وعضو انجمن تاریخ بود. استاد نسخه شناسی مجرب به شمارمی رفت وهمو بود که کتابخانۀ نسخه های خطی را در کابل بنیاد نهاد. از کارهای پژوهشی وی، تارخ هرات باستان و رسالۀ خیابان را می توان برشمرد. دیوان شعر وی چاپ گردیده است و چاپ و تصحیح دیوان آصفی هروی و بنایی هروی نیز از کارهای وی است. این تاریخ نگار چیره دست، رسالۀ مزارات هرات را هم تصحیح کرده است.

مثنوی فریدون و زهره اثر دیگری است از استاد که از وی به جای مانده است و اینک پس از گذشت سالهای فروان ازخاموشیش، روی چاپ را می بینید. این مثنوی که نا تمام مانده بود به دست فرزند هنرمندش حسین وفا تکمیل و آراسته گردید ه است و با شرح واژه ها، با نستعلیق زیبا و تذهیب های دل انگیز، دراین روز ها درآلمان منتشرگردیده است. دریغا که دیگر حسین وفا درمیان ما نیست تا بازدۀ تلاشهایش را خود می نگریست.

خوشنویسی وتذهیب زیبای کتاب به خامۀ بهزدادسلجوقی ،فرزند دیگر استاد است که سالها آموزگار خوش نویسی و میناتوری در مدارس کشور بوده است. کتاب شرح داستان عاشقانۀ فریدون و زهره است که با بهره گیری از واژگان اوستایی و پهلوی و واژگان نغزو کهن پارسی دری، زینت یافته است که از آن شمار می توان از واژه های آتربان، آخشیجان، آزفنداک، اسپرغم، افتیمون، باد افره، برگستوان، پتیاره، پل چینود، دروند، دیماس، شکینه، گاهان، گزیت، مزگت، ناورد، نغوشا، وارغن نام برد.این مثنوی( 2020) بیت دارد که از این شمار( 313 ) بیت آن را فرزندش سروده است که با این بیتها، بخش ناتمام داستان تمام گردیده است و گسستگی های منظومه از میان رفته است. در این مثنوی در کنار داستان فریدون و زهره مطالب آگهی دهندۀ دیگری نیز آمده است چون بنای پل مالان، تاریخنامۀ نوروز و پیدایی شراب، تاریخنامۀ هوما، بنای شمیران در هرات و تاریخنامۀ اسپر غم.

زبان مثنوی با آن که لبالب از واژه های کهن ومهجوراست اما دلنشین می نماید و میان آفریده های پدر و پسرهم نمی توان تفاوتی را نگریست.

یاد استاد فکری سلجوقی به خیرکه عاشق فرهنگ و تاریخ سرزمینش بود و آنچه از او بر جای مانده است؛ گواه راستین این ادعاست وسپاس بر بهزاد سلجوقی که این منظومۀ نفیس را از تباه شدن رهانیده است و دین خویش را در برابر پدری فرهیخته ادا کرده ایست.

مشخصات اثر:

نام : مثنوی« فریدون و زهره»

سراینده: استاد فکری سلجوقی

ترتیب، انجام وتهیۀ شرح واژه ها از: حسین وفا سلجوقی

خط و تذهیب از: بهزاد سلجوقی

لطیف ناظمی

ویراستار: یاسر