مردهایی که باوجود ممنوعیت از اوکرایین خارج میشوند
۱۴۰۱ تیر ۲۸, سهشنبهیک مرد با نام مستعار انتون، در اوکرایین تاجر پیشه بود. او در ۲۴ فبروری با آغاز حمله روسیه، با همسر و دو کودکش با موتر به مرز رفت تا از جنگ تهاجمی نجات یابند. آنها برای رسیدن تا آنجا که قاعداً فقط چند ساعتی دوام می کند، تقریباً به یک روز تمام ضرورت داشتند.
حینی که آنها در راه بودند، ولودیمیر زلنسکی ممنوعیت سفر را برای مردان میان ۱۸ و ۶۰ ساله اعلام کرد. به این ترتیب فقط همسر و کودکان انتون توانستند به اتحادیه اروپا سفر کنند. او تلاش کرد که راهی بیابد تا نزد خانواده اش برود. انتون به این نظر است که «مکلفیت در قبال خانواده اش، اولویت دارد.»
او به یک روستا در مرز با رومانیا رفت تا از رودخانه تیسا عبور کند. او گفت: «ما چندین مرد بودیم. اما مردم محل ما را افشا کردند و گرفتار شدیم. ما اصلاً نتوانستیم به رودخانه برسیم. بعداً شنیدم که قاچاقبران اغلب چهار نفر را که از هر یک ۵۰۰۰ دالر می گیرند، با موتر به طرف رودخانه میبرند و نشان میدهند که از کجا میتوان عبور کرد.»
انتون در همانجا برای خدمت سربازی فراخوانده شد، اما وظیفه ای مناسب نیافت. پس به خانه برگشت و دوباره به فکر برنامه مهاجرت افتاد.
کدام مردان از خدمت سربازی در جنگ کنونی استثناء اند؟
ممنوعیت سفر برای پدران که مسئولیت سرپرستی و تربیت فرزندان شان را دارند، و همچنان برای معلولین اعتبار ندارد. از این ممنوعیت در جنگ اوکرایین، دانشجویانی که در دانشگاههای خارج تحصیل می کنند، رانندگان محموله های کمکهای بشری و نیز افراد با اقامت دائم در خارج نیز استثناء هستند.
اما برای مردانی که شامل این استثناء نیستند و باوجود آن میخواهند اوکرایین را ترک کنند، به طور مثال، از طریق شبه جزیره کریمیا که روسیه آن را الحاق کرده است، خارج میشوند. برخی در یک دانشگاه خارجی ثبت نام میکنند و برخی دیگر شغلی به عنوان راننده رضاکار جستجو میکنند و یا تلاش میکنند که پیاده از طریق مرز سبز عبور کنند.
راهنمایی ها در شبکههای اجتماعی
پیشنهادها و راهنمایی ها در این ارتباط را می توان در شبکههای اجتماعی یافت. مثلاً حساب انستاگرام «سفر به خارج برای همه» بیش از ۱۴ هزار دنبال کننده دارد. در آنجا در گفتمان های خصوصی معلومات داده میشود که چگونه میتوان در یکی از دانشگاههای پولند و یا دیگر دانشگاههای اروپا ثبت نام کرد که تاریخ آن پیش از آغاز جنگ باشد، آنهم در ظرف ۱۰ روز با قیمت ۹۸۰ یورو.
انتون نیز توانست، ازطریق یک بنیاد عام المنفعه دوستانش، از اوکرایین خارج شود. او توضیح داد: «این بنیاد یک تقاضای مجوز سفر را به ما داد. ما همه به راه افتادیم و موترها با کمکهای بشری در اوکرایین برگشتند، اما من در اتحادیه اروپا ماندم. مردانی مانند من خائن نامیده می شویم.»
او تأکید می کند: «من هیچ ترسی از جبهه جنگ ندارم و اگر من کودکی نمی داشتم، مدتها پیش در آنجا بودم. اما ما به این دلیل صاحب کودک نشدیم تا همسرم مجبور شود که به تنهایی با آنها در جایی به زندگی ادامه دهد.»
به نظر میرسد که علاقه به سفر خارج زیاد باشد: یک صفحه تلگرام با نام «نقل مکان قانونی به خارج» بیش از ۵۳ هزار دنبال کننده و کانال «فرایند پشتیبانی» بیش از ۲۸ هزار عضو دارد.
در آن کانالها در بدل ۱۵۰۰ دالر، یک مدرک صادر میشود که از طریق آن میتوان به دلایل صحی از خدمت سربازی معاف شد. برمبنای یک عرضه دیگر، میتوان به عنوان یک راننده انتقال مواد امدادی از اوکرایین خارج شد. از قرار معلوم به این ترتیب روزانه، مردان در بدل پرداخت ۲۰۰۰ دالر به خارج می روند.
ارقام مهاجرت از اوکرایین
براساس گزارش سازمان ملل متحد از ۲۴ فبروری به این سو، بیش از ۹ میلیون شهروند اوکرایین به خارج مهاجرت کرده اند. دویچه وله خواست از دفتر خدماتی مرزی اوکرایین در مورد شمار مردان در میان مهاجران معلومات حاصل کند، اما به سؤال در این مورد پاسخی دریافت نکرد.
وزارت داخله اوکرایین در اول ماه مارچ گزارش داد که حدود ۸۰ هزار مرد در سنین خدمت سربازی به کشور برگشته اند: «اکثریت آنها بعد از ۲۴ فبروری به اوکرایین آمدهاند تا از حاکمیت و تمامیت ارضی [کشور] دفاع کنند.»
پولند و آلمان اکثریت مهاجران اوکرایین را پذیرفته اند. براساس گزارش ادارات پولند، از ماه ۲۴ فبروری تا ۷ جون، ۳،۶ میلیون را پذیرفته است که در میان آنها ۴۳۲ هزار مرد ۱۸ تا ۶۰ ساله بوده اند.
در آلمان از پایان فبروری تا ۱۹ جون ۸۷۶ هزار ۲۱۴ مهاجر اوکرایین راجستر شده اند. براساس نظر سنجی وزارت داخله آلمان فدرال در ماه مارچ، ۴۸ درصد زنان با کودکان، ۱۴ درصد زنان مجرد، هفت درصد مردان با کودکان بوده اند و سه درصد مرد که تنها آمده بودند.
ایرینا چویتایوا